Hỏi
Chào bác sĩ,
Bác sĩ cho em hỏi hồng cầu nhỏ là bệnh gì? Nguy cơ của bệnh này với cách phòng ngừa tăng sức đề kháng? Mong bác sĩ tư vấn, em cảm ơn bác sĩ.
Khách hàng ẩn danh
Trả lời
Được giải đáp bởi Tiến sĩ, Bác sĩ Phạm Thị Việt Hương - Trung tâm Ung bướu xạ trị, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Chào bạn,
Với câu hỏi “Hồng cầu nhỏ là bệnh gì?”, bác sĩ xin giải đáp như sau:
Bệnh thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc được xác định khi tình trạng thiếu máu với các tế bào hồng cầu có kích thước nhỏ hơn bình thường. Đồng thời, tình trạng này còn đi kèm với triệu chứng giảm huyết sắc tố. Thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc đặc trưng bởi chỉ số thể tích trung bình hồng cầu MCV thấp hơn 83 μm3. Bệnh thiếu máu hồng cầu nhược sắc làm giảm khả năng vận chuyển oxy của tế bào hồng cầu và dẫn tới tình trạng thiếu oxy ở các mô trong cơ thể.
Bệnh Thalassemia được xác định với tình trạng tan máu bẩm sinh do di truyền tức là hiện tượng bất thường của hemoglobin trong hồng cầu. Và bệnh thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc cũng có thể do thiếu sắt hoặc do bệnh Thalassemia gây nên. Nguyên nhân phổ biến là do tình trạng thiếu sắt, do bệnh Thalassemia, do viêm hoặc các bệnh mạn tính gây nên như bệnh ung thư, các bệnh về thận các bệnh truyền nhiễm chẳng hạn như lao, HIV/AIDS, hoặc tình trạng viêm nội tâm mạc. Hoặc cũng có thể bao gồm các bệnh viêm nhiễm như bệnh viêm khớp dạng thấp, bệnh Crohn, hoặc bệnh đái tháo đường,... Do nhiễm độc chì. Ngoài ra còn có nguyên nhân thiếu máu nguyên hồng cầu có thể được chẩn đoán do di truyền bẩm sinh hoặc do mắc phải thể gen đột biến. Tình trạng thiếu máu nguyên hồng cầu thường xảy ra với trường hợp tuỷ xương thay vì tạo ra các hồng cầu khỏe mạnh bình thường thì lại tạo ra các nguyên bào sắt với tế bào tiền thân của hồng cầu có chứa sắc trong ty thể. Do tình trạng sắt bị kẹt lại trong ty thể đồng thời cơ thể không thể kết hợp sắt để tạo thành hemoglobin cần thiết giúp tế bào vận chuyển oxy.
Để xác định rõ tình trạng bệnh có phải thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc cần thực hiện các xét nghiệm:
- Nếu thiếu máu do thiếu sắt thì có thể thực hiện xét nghiệm để nhận định xem sát huyết thanh giảm và mức độ giảm như thế nào.
- Nếu do bệnh Thalassemia thì nên thực hiện xét nghiệm để nhận định sắt huyết thanh không giảm, thậm chí trong một vài trường hợp có thể sắt huyết thanh còn tăng.
- Với trường hợp do bệnh Thalassemia có thể thực hiện thêm phương pháp di truyền phân tử giúp xác định chính xác hơn về bệnh. Thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc có thể gây nguy hiểm đến người mắc bệnh. Tuy nhiên, ở thời gian đầu, người bệnh chưa cảm nhận được tình trạng bệnh có thể do bị thiếu máu nhẹ đồng thời chưa ảnh hưởng nhiều đến thể trạng của cơ thể. Nhưng khi thời gian mắc bệnh kéo dài và không được điều trị kịp thời, thì cho thấy tình trạng của người bệnh có những dấu hiệu bất thường ảnh hưởng đến các cơ quan trong có thể. Hơn nữa, bệnh có thể gây ra các biến chứng như sốc thường xảy ra với tình trạng tán huyết hoặc mất máu cấp tính; hoặc các vấn đề liên quan đến phổi, hoặc liên quan đến huyết thấp và suy nhược cơ thể, hoặc gặp các vấn đề về động mạch vành, hoặc thậm chí nặng hơn có thể gây ra tử vong do người bệnh.
Những biến chứng do thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc thường khá phổ biến ở đối tượng người lớn tuổi đồng thời đã từng mức các bệnh liên quan đến phổi hoặc tim mạch. Điều trị thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và sau khi thực hiện các xét nghiệm giúp chẩn đoán xác định thì bác sĩ có thể đưa ra phác đồ điều trị với: Quá trình thực hiện truyền máu với trường hợp bệnh nhân nặng, hoặc bổ sung hormone trong điều trị tình trạng chảy máu kinh nguyệt nặng, hoặc sử dụng thuốc kích thích cơ thể giúp tạo ra nhiều tế bào hồng cầu, hoặc thực hiện phẫu thuật điều trị bệnh loét dạ dày hoặc khối u có trong ruột, hoặc sử dụng kháng sinh để điều trị các bệnh nhiễm trùng mãn tính có thể là yếu tố nguy cơ gây nên tình trạng thiếu máu, hoặc thực hiện liệu pháp chelation giảm mức độ chì trong cơ thể với những trường hợp thiếu máu hồng cầu nhỏ nhược sắc ở trẻ em.
Với những trường hợp bệnh nặng có thể thực hiện truyền sắt. Tuy nhiên, phương pháp này có thể gây tác dụng phụ như phản ứng phản vệ, bệnh huyết thanh, viêm thành mạch huyết khối và gây cho người bệnh cảm giác đau. Phương pháp này cũng có thể áp dụng cho những trường hợp bệnh nhân không có khả năng dung nạp sắt hoặc không uống viên sắt hoặc người bệnh bị mất nhiều máu do xảy ra tình trạng rối loạn mạch máu. Đối với những trường hợp này bác sĩ sẽ điều trị sắt với hàm lượng cần trong 6 tháng hoặc hơn đồng thời thực hiện hiệu chỉnh mức hemoglobin để bổ sung dự trữ sắt cho cơ thể đáp ứng nhu cầu khuyến nghị.
Chế độ ăn với các loại thực phẩm giàu sắt. Bạn nên lựa chọn các loại thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ; thịt bò, thịt trâu,... hải sản hoặc trứng hoặc rau xanh và kết hợp sử dụng nước trái cây có chứa hàm lượng vitamin C giúp hấp thụ sắt vào cơ thể được tốt hơn. Ngoài ra, bạn cũng nên lựa chọn những thực phẩm có cả vitamin B12, acid folic,... đều thuộc nhóm vi chất có tác dụng tốt trong việc hấp thu sắt để phòng ngừa bệnh. Bên cạnh đó, bạn cũng nên hạn chế sử dụng các loại đồ uống kích thích như trà, cà phê, bia, rượu....
Bạn nên uống dự phòng bổ sung sắt cho cơ thể. Bạn có thể lựa chọn loại viên uống bổ sung sắt phù hợp với cơ thể để tăng khả năng hấp thu sắt, đặc biệt đối với phụ nữ đang mang thai thì việc bổ sung viên sắt đóng vai trò quan trọng để thai nhi phát triển bình thường và đảm bảo sức khỏe của bà mẹ. Trong trường hợp sử dụng viên sắt thì bạn cần được tư vấn và chỉ định của bác sĩ để quá trình bổ sung đạt hiệu quả và không gây ảnh hưởng đến tình trạng sức khoẻ của bạn. Trước tiên, bạn cần đi khám bệnh để xác định tình trạng thiếu máu, mức độ thiếu máu, nguyên nhân...để điều trị cho đúng.
Nếu bạn còn thắc mắc về hồng cầu nhỏ, bạn có thể đến bệnh viện thuộc Hệ thống Y tế Vinmec để kiểm tra và tư vấn thêm. Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Vinmec. Chúc bạn có thật nhiều sức khỏe.
Trân trọng!
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.