Bài viết bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Lê Thảo Trâm - Bác sĩ Chẩn Đoán Hình Ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang
Tử cung một sừng là một loại dị tật ống dẫn trứng Müllerian (class II) có đặc trưng là tử cung hình quả chuối và dẫn vào một ống dẫn trứng đơn độc.
1. Tử cung một sừng là căn bệnh như thế nào?
Tử cung một sừng (unicornuate uterus, unicornis unicollis) là một loại dị tật ống dẫn trứng Müllerian (class II) có đặc trưng là tử cung hình quả chuối và dẫn vào một ống dẫn trứng đơn độc.
Về mặt dịch tễ học, tử cung một sừng có thể chiếm ~ 10% (6-13%) trong số các dị dạng tử cung và trong đó nguy cơ vô sinh chiếm khoảng 12,5% (phạm vi 5-20%) các trường hợp.
Về mặt bệnh học, tử cung một sừng được gây ra khi một ống dẫn Müllerian không dài ra được, trong khi ống kia phát triển bình thường. Về ưu thế phôi thai tử cung một sừng thường nằm ở bên phải, tuy nhiên điều này vẫn chưa được giải thích, có thể kèm theo hoặc không có sừng thô sơ.
2. Phân loại phụ về tử cung một sừng
Theo Hiệp hội Sinh sản Hoa Kỳ, tử cung một sừng có thể được tiếp tục phân ra thành các nhóm phụ sau đây:
2.1. Type a: có sừng thô sơ
- a1: sừng chứa nội mạc tử cung
- a1a: sừng thô sơ thông hai bên và chứa nội mạc tử cung (10%)
- a1b: sừng thô sơ không thông hai bên và có chứa nội mạc tử cung (22%)
- a2: sừng đối bên không có khoang nội mạc tử cung (33%)
2.2. Type b: không có sừng thô sơ
Tử cung một sừng ở type b chiếm đến (35%)
3. Tổn thương kết hợp với tử cung một sừng
3.1. Bất thường về thận
Dị tật thận thường liên quan đến tử cung một sừng hơn với các dị tật ống Müllerian khác và hiện diện trong 40% trường hợp, trong đó thường gặp là bất sản thận. Bất thường thận luôn cùng bên với sừng thô sơ của tử cung.
3.2. Ứ máu kinh
Ứ máu kinh trong sừng thô sơ do không thông thương với khoang nội mạc tử cung.
Ngoài ra, tổn thương tử cung một sừng có thể gây vô sinh nguyên phát.
4. Hình ảnh tử cung một sừng
4.1. Chụp tử cung vòi trứng
Khoang nội mạc tử cung thường có hình dạng giống quả chuối (ngoại trừ type a có thể có hình khuyết trong lòng tử cung), thuôn nhỏ ở đỉnh và dẫn lưu vào một ống dẫn trứng duy nhất. Ngoài ra, khi chụp tử cung vòi trứng cho thấy hình ảnh tử cung thường bị lệch khỏi đường giữa.
4.2. Siêu âm
Tử cung một sừng có thể khó phát hiện trên siêu âm tử cung. Tuy nhiên, hình ảnh có thể thấy tử cung nhỏ dần về một bên.
4.3. Chụp MRI
Một số đặc điểm của tử cung một sừng có thể biểu hiện trên hình ảnh MRI như sau: tử cung cong và dài, đường viền ngoài tử cung hình quả chuối, thể tích tử cung giảm, cấu trúc không đối xứng, tuy nhiên giải phẫu cơ tử cung vẫn duy trì bình thường.
5. Điều trị và tiên lượng tử cung một sừng
Trong số các dị tật về ống Müllerian, tử cung một sừng được coi là có tiên lượng không tốt về sản khoa. Tỷ lệ sảy thai tự nhiên được báo cáo là dao động từ 41-62%. Tỷ lệ sinh non trên thai phụ có tử cung một sừng được báo cáo dao động từ 10 - 20%. Tỷ lệ sống sót của thai nhi là ~ 40% (khoảng 38-57%).
Tóm lại, tử cung một sừng (hay còn có tên gọi khác là tử cung đơn) là tình trạng khiến tử cung chỉ có kích thước bằng 1⁄2 so với tử cung bình thường và chỉ có duy nhất 1 ống dẫn trứng. Những phụ nữ có tử cung đơn thường gặp khó khăn trong vấn đề thụ thai tự nhiên và thường được hỗ trợ sinh sản bằng cách thụ tinh trong ống nghiệm hoặc bơm tinh trình. Do đó, chị em phụ nữ trong độ tuổi sinh sản cần thăm khám sức khỏe phụ khoa để kịp thời phát hiện những nguy cơ, dị dạng tử cung để bác sĩ có hướng thăm khám và tư vấn, can thiệp khi cần thiết.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện đang là cơ sở y tế uy tín tại Việt Nam. Tại đây có đội ngũ bác sĩ chuyên môn, được đào tạo bài bản, giàu kinh nghiệm, hệ thống trang thiết bị y tế đầy đủ, hiện đại, đặc biệt có các hệ thống máy chụp X-quang vòi trứng, máy siêu âm, máy chụp MRI đạt tiêu chuẩn quốc tế giúp bác sĩ sớm phát hiện các dị dạng tử cung, đồng thời đánh giá chính xác khả năng sinh sản, từ đó tư vấn cho các cặp vợ chồng thực hiện các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tiên tiến, đảm bảo thiên chức làm cha mẹ trong tương lai.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Tài liệu tham khảo:
https://radiopaedia.org/articles/unicornuate-uterus
