Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Vũ Quốc Ánh - Bác sĩ Nhi khoa - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
Không hiếm các trường hợp trẻ sơ sinh ngủ ọ ẹ và không thể yên giấc vào ban đêm, khiến cả bé lẫn bố mẹ đều cảm thấy mệt mỏi. Tuy nhiên vẫn có một số cách phụ huynh có thể áp dụng để giúp giấc ngủ của trẻ sơ sinh kéo dài hơn.
1. Giấc ngủ của trẻ sơ sinh
1.1. Thời lượng mỗi giấc ngủ
Thông thường, tổng thời gian ngủ trong một ngày của trẻ sơ sinh là từ 16 tiếng trở lên, tuy nhiên chúng thường được chia thành nhiều lần và mỗi giấc ngủ khá ngắn, chỉ kéo dài vài giờ. Giấc ngủ của trẻ sơ sinh ban đầu có thể rất thất thường, song lịch trình ngủ sẽ đi vào quỹ đạo ổn định với thời lượng lâu hơn khi bé dần trưởng thành. Bé càng lớn đồng nghĩa với lượng sữa bú được càng nhiều và sẽ no lâu hơn, do đó trẻ sơ sinh không cần phải thức dậy giữa những giấc ngủ ngắn vì lý do đói bụng.
Mặc dù mỗi bé là một trường hợp khác nhau, song nhìn chung đa phần trẻ sơ sinh 3 - 4 tháng tuổi có thể ngủ ít nhất 5 giờ mỗi lần. Trong vòng 1 năm đầu đời, bé sẽ bắt đầu ngủ trung bình khoảng 10 giờ đồng hồ mỗi đêm.
1.2. Một giấc ngủ an toàn
Trẻ sơ sinh cần được ngủ chung phòng với bố mẹ nhưng bắt buộc phải nằm trong một chiếc cũi hoặc nôi riêng trong vòng tối thiểu 6 tháng đầu và có thể kéo dài đến 1 năm. Một nghiên cứu cho thấy tuân thủ quy tắc trên có khả năng giúp làm giảm nguy cơ trẻ sơ sinh mắc phải hội chứng đột tử (SIDS - Sudden Infant Death Syndrome).
Bé cần được ngủ một mình trong chiếc cũi / nôi có cấu trúc được thiết kế dành riêng cho trẻ sơ sinh. Giường người lớn không an toàn cho những em bé vừa mới chào đời vì bé có thể:
- Mắc kẹt giữa các thanh đầu giường.
- Rơi vào không gian giữa đệm và khung giường hoặc giữa đệm và tường.
- Ngạt thở do vô tình bị che mũi và miệng khi bố mẹ đang ngủ.
2. Khuyến khích thói quen ngủ tốt
Trong vài tháng đầu sau sinh, việc phải cho bé bú vào giữa đêm chắc chắn sẽ làm gián đoạn giấc ngủ của cả trẻ sơ sinh lẫn bố mẹ. Nhằm giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon hơn ngay từ những ngày đầu, phụ huynh nên tham khảo và thực hiện một số lời khuyên sau đây:
Chơi đùa và tạo âm thanh quá ồn ào vào buổi tối có thể khiến bé khó ngủ. Vào đúng thời gian đi ngủ cố định mỗi ngày, bố mẹ nên bế bé vào trong phòng riêng yên tĩnh. Nếu bé chưa quá mệt mỏi, có thể thử tắm, âu yếm, đàn hát những giai điệu êm ái hoặc đọc sách, kể chuyện cho bé nghe. Sau khi thấy bé đã yên ắng, phụ huynh có thể nhẹ nhàng rời khỏi phòng.
- Đặt bé vào cũi / nôi khi chuẩn bị ngủ
Thay vì bế bé để ru ngủ, phụ huynh hãy để trẻ sơ sinh làm quen với chiếc giường trong quá trình chìm vào giấc ngủ. Lưu ý đặt bé nằm ngửa và dọn trống chăn gối, cũng như các vật dụng mềm nhẹ khác có trong chiếc cũi hoặc nôi của bé để đảm bảo an toàn.
- Kiên nhẫn chờ bé yên ổn
Trẻ sơ sinh có thể quấy hoặc khóc trước khi tìm được một tư thế thoải mái và ngủ thiếp đi. Nếu bé vẫn không ngừng khóc, bố mẹ nên vào kiểm tra xem có điều gì không ổn, sau đó dỗ dành bé một lát và rời khỏi phòng. Đôi khi bé chỉ cần trông thấy bố mẹ để cảm thấy yên tâm hơn rồi sẽ tự động ngủ đi.
- Cho bé dùng núm vú giả
Nếu trẻ sơ sinh ngủ ọ ẹ và không thể yên giấc, ngậm núm vú giả có thể mang đến hiệu quả. Trên thực tế, một số nghiên cứu cho thấy rằng sử dụng núm vú giả trong khi ngủ còn giúp giảm nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh SIDS.
- Chăm sóc nhẹ nhàng vào ban đêm
Khi bé cần chăm sóc hoặc cho bú vào giữa đêm, bố mẹ chỉ nên bật đèn mờ, nói kẽ và cử động nhẹ nhàng. Điều này sẽ giúp bé hiểu rằng đây là thời gian để ngủ và tiếp tục giấc ngủ dang dở.
- Tôn trọng thói quen của bé
Nếu đứa trẻ vừa chào đời thường xuyên thức khuya hoặc luôn dậy rất sớm, phụ huynh cũng nên cân nhắc điều chỉnh thói quen và chế độ sinh hoạt của bản thân sao cho phù hợp để thuận tiện trong việc chăm sóc trẻ.
3. Những lưu ý cho phụ huynh
Đối với một gia đình vừa có thành viên nhỏ chào đời, không chỉ giấc ngủ của trẻ sơ sinh mới cần được quan tâm chú trọng, mà hơn thế nữa, bố mẹ - những người trực tiếp chăm sóc trẻ cũng phải được nghỉ ngơi đầy đủ. Điều này sẽ giúp phụ huynh tránh bị kiệt sức và luôn giữ được năng lượng để đồng hành cùng bé. Nhiều bố mẹ mệt mỏi đến mức có thể thiếp đi bất cứ lúc nào, song cũng có người không dễ dàng ngủ ngon giấc.
Một số gợi ý sau đây có thể giúp các bậc phụ huynh lần đầu làm cha mẹ tranh thủ được thời gian ngủ nghỉ càng nhiều càng tốt:
- Ngủ khi bé ngủ
Khi trẻ sơ sinh ngủ ngon, bố mẹ cũng nên chỉnh điện thoại sang chế độ yên lặng và gác lại các công việc nhà còn dang dở để tranh thủ nghỉ ngơi. Đảm bảo sức khỏe luôn là vấn đề cần được ưu tiên hàng đầu.
- Tìm sự giúp đỡ
Khi bạn bè và người thân ghé thăm, phụ huynh không cần thiết phải tiếp đón họ thật chỉnh chu như thời gian trước đây. Thay vào đó, có thể nhờ người đáng tin cậy trông nom em bé thay thế bố mẹ trong một lát.
- Không để bé nằm cùng giường
Phụ huynh có thể cho bé nằm cùng giường để bé bú hoặc khi đang vỗ về bé, nhưng cần đưa bé trở lại cũi / nôi khi bố mẹ phải đi ngủ.
- Phân chia nhiệm vụ
Nếu có thể, nên sắp xếp một lịch trình với người bạn đời, cho phép mỗi người luân phiên nghỉ ngơi và thay nhau chăm sóc em bé.
- Bình tĩnh khi bé khóc
Đôi khi, bố mẹ cần để bé tự nín dứt khi khóc. Trừ khi có nghi ngờ trẻ sơ sinh đang khóc vì đói hoặc không thoải mái, phụ huynh nên để yên cho bé tự xoa dịu chính bản thân trẻ khi khóc không có lý do.
- Tránh các yếu tố gây khó ngủ
Nicotine từ thuốc lá, caffeine từ cà phê hoặc nước tăng lực, và rượu không nên được tiêu thụ khi bố mẹ đang chăm sóc bé, đặc biệt là vào ban đêm. Thay vào đó, nên giữ cho căn phòng ngủ vừa đủ tối, yên tĩnh và thoáng mát để giúp những ông bố bà mẹ đang mệt mỏi dễ ngủ ngon hơn.
- Khi không thể ngủ
Nếu đã nằm trên giường một thời gian mà vẫn chưa thể ngủ được, phụ huynh có thể ra khỏi giường để làm một số việc thư giãn, ví dụ như đọc sách, sau đó trở lại giường khi đã cảm thấy buồn ngủ.
Dành thời gian để hiểu thói quen sinh hoạt và những mong muốn của bé thông qua tiếng khóc có thể là gợi ý để bố mẹ giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon hơn. Nếu lo lắng có vấn đề bất thường khi trẻ sơ sinh ngủ ọ ẹ thường xuyên, hay thậm chí là tình trạng mất ngủ của chính bản thân bố mẹ, nên trình bày với bác sĩ nhằm tìm ra hướng giải quyết tối ưu. Tóm lại, chất lượng giấc ngủ của trẻ sơ sinh không phải là thước đo kỹ năng làm cha mẹ, do vậy không nên quá căng thẳng vì sẽ dễ dẫn đến trầm cảm. Bên cạnh đó, chăm sóc tốt cho bản thân - bao gồm ngủ đủ giấc - sẽ giúp phụ huynh có đủ khả năng trông nom bé một cách hiệu quả nhất.
Là lĩnh vực trọng điểm của hệ thống Y tế Vinmec, Khoa Nhi luôn mang lại sự hài lòng cho Quý khách hàng và được các chuyên gia trong ngành đánh giá cao với:
- Quy tụ đội ngũ y bác sĩ về Nhi khoa: gồm các chuyên gia có trình độ chuyên môn cao (giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ), giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện lớn như Bạch Mai, 108.. Các bác sĩ đều được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp, có tâm - tầm, am hiểu tâm lý trẻ. Bên cạnh các bác sĩ chuyên khoa Nhi trong nước, khoa Nhi còn có sự tham gia của các chuyên gia nước ngoài (Nhật Bản, Singapore, Úc, Mỹ) luôn tiên phong áp dụng những phác đồ điều trị mới nhất và hiệu quả nhất.
- Dịch vụ toàn diện: Trong lĩnh vực Nhi khoa, Vinmec cung cấp chuỗi các dịch vụ khám - chữa bệnh liên hoàn từ Sơ sinh đến Nhi và Vaccine,... theo tiêu chuẩn Quốc tế để cùng bố mẹ chăm sóc sức khỏe bé từ khi lọt lòng đến tuổi trưởng thành
- Kỹ thuật chuyên sâu: Vinmec đã triển khai thành công nhiều kỹ thuật chuyên sâu giúp việc điều trị các căn bệnh khó trong Nhi khoa hiệu quả hơn: phẫu thuật thần kinh - sọ, ghép tế bào gốc tạo máu trong điều trị ung thư.
- Chăm sóc chuyên nghiệp: Ngoài việc thấu hiểu tâm lý trẻ, Vinmec còn đặc biệt quan tâm đến không gian vui chơi của các bé, giúp các bé vui chơi thoải mái và làm quen với môi trường của bệnh viện, hợp tác điều trị, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh.
Thạc sĩ. Bác sĩ Vũ Quốc Ánh đã có kinh nghiệm gần 10 năm là bác sĩ nội trú và bác sĩ điều trị tại Bệnh viện Trung ương Huế và Bệnh viện Phụ sản Nhi Đà nẵng. Hiện tại, đang là Bác sĩ Nhi khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Bài viết tham khảo nguồn: Mayoclinic.org
