Rối loạn đại tiện là thuật ngữ dùng để chỉ những sự thay đổi trong hoạt động đại tiện về giờ giấc, số lần đi đại tiện hoặc tính chất phân... Nguyên nhân dẫn đến những bất thường trên là do chế độ ăn uống không hợp lý hoặc do ảnh hưởng của các bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa.
1. Rối loạn đại tiện là bệnh gì?
Rối loạn đại tiện là tình trạng ảnh hưởng đến chức năng hoạt động và hấp thu thức ăn của hệ tiêu hóa. Hiện tượng này gây ra những triệu chứng bất thường khiến người bệnh cảm thấy khó chịu như: thay đổi giờ giấc đi đại tiện, số lần đại tiện tăng (trường hợp bị tiêu chảy) hoặc giảm (trường hợp bị táo bón), hay muốn đi đại tiện nhưng không đi được. Kèm theo đó là các triệu chứng khác có thể gặp phải như:
- Đi ngoài phân lỏng, phân nát không thành khuôn, phân có màu đen...
- Phân có lẫn chất nhày hoặc có máu, bọt
- Đau và khó chịu ở bụng
- Chướng bụng, ăn không tiêu, buồn nôn và nôn ói
- Phần lớn các trường hợp, hiện tượng rối loạn đại tiện xảy ra do chế độ ăn uống không hợp lý. Hoặc người bệnh ăn phải thức ăn nhiễm khuẩn, ôi thiu, hoặc ăn đồ ăn sống gây nhiễm khuẩn, nhiễm ký sinh trùng... Một số ít người thì bị rối loạn đại tiện do ảnh hưởng của các bệnh lý ở đường tiêu hóa.
2. Rối loạn đại tiện là triệu chứng của bệnh gì?
Chủ yếu rối loạn đại tiện thường gặp ở một số bệnh thông thường của đường tiêu hóa. Tuy nhiên, rối loạn đại tiện đi kèm theo các triệu chứng như sốt, nôn, đi ngoài ra máu, phân có màu đen,... thì có thể là biểu hiện của các bệnh cấp tính như:
- Xuất huyết dạ dày:
Đây là biến chứng thường gặp của bệnh viêm loét dạ dày. Phần lớn các trường hợp bị bệnh đều do nghiện rượu hoặc dùng nhiều thuốc giảm đau. Bệnh gây chảy máu ồ ạt khiến cho bệnh nhân bị nôn ra máu hoặc máu tồn đọng lại trộn lẫn trong phân thoát ra ngoài khiến phân có màu đen. Nếu không được cấp cứu cầm máu kịp thời bệnh nhân bị xuất huyết dạ dày có thể bị nguy hiểm đến tính mạng.
- Bệnh viêm đại tràng:
Triệu chứng rối loạn đại tiện có thể xuất hiện ở cả giai đoạn cấp tính và mãn tính của bệnh viêm đại tràng. Bệnh xảy ra khi có sự viêm nhiễm ở ruột già gây đau bụng ở vùng hố chậu trái hoặc phải, đau dọc theo khung đại tràng. Bệnh nhân còn bị tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài, có thể sốt hoặc không sốt, ăn uống kém, cơ thể bị mất máu và thiếu chất dinh dưỡng dẫn đến mệt mỏi và suy nhược cơ thể trầm trọng. Viêm đại tràng tiến triển qua nhiều năm có thể gây ung thư rất nguy hiểm.
- Polyp đại tràng:
Là một khối u lành tính phát triển trong lòng ruột già thường được tìm thấy khi nội soi đại tràng. Người bệnh có thể bị một hay nhiều polyp cùng lúc. Bệnh không gây ra bất kỳ triệu chứng gì đặc hiệu cho tới khi các khối polyp phát triển lớn hơn và gây đau bụng, đi ngoài ra máu, tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài trên một tuần không khỏi... Trường hợp bị polyp đại tràng có nguy cơ bị ung thư đại tràng khá cao, chính vì vậy bệnh nhân được khuyên cắt bỏ polyp ngay khi vừa phát hiện ra chúng.
- Ung thư đại tràng:
Là sự xuất hiện của khối u ác tính ở phần cuối của ruột già. Bệnh xảy ra chủ yếu ở nam giới trong độ tuổi từ 30 - 60 tuổi. Hầu hết các trường hợp mắc căn bệnh này đều phát hiện và điều trị bệnh ở giai đoạn khá muộn. Vì vậy bệnh nhân cần đặc biệt đề phòng khi có các biểu hiện của rối loạn đại tiện, đau quặn bụng hoặc sờ thấy khối u ở bụng.
- Bệnh Celiac:
Bệnh Celiac xảy ra ở những bệnh nhân bị nhạy cảm hoặc dị ứng với gluten. Đây là một dạng protein đặc biệt có nhiều trong các loại ngũ cốc như yến mạch, lúa mì, lúa mạch... Khi bệnh nhân ăn những thực phẩm này hệ thống miễn dịch sẽ phản ứng lại bằng cách tấn công lớp lót bên trong ruột non và gây ra những triệu chứng bất thường trong hoạt động đại tiện.
- Hội chứng ruột kích thích (IBS):
Theo thống kê IBS có ảnh hưởng đến 11% dân số trên thế giới. Tuy không gây ra bất kì tổn thương viêm nhiễm hay sự thay đổi nào trong mô ruột song Hội chứng ruột kích thích IBS lại thường xuyên gây ra những biểu hiện bất thường ở đường tiêu hóa ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh.
3. Cách điều trị rối loạn đại tiện
Những dấu hiệu của rối loạn đại tiện có thể xuất hiện đơn lẻ nhưng cũng có thể xuất hiện cùng lúc nhiều triệu chứng. Điều quan trọng là những triệu chứng này rất dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Do đó, khi mới có triệu chứng của chứng rối loạn đại tiện, hầu hết chúng ta đều chủ quan, bỏ qua mà không có sự quan tâm đúng mức và không có những biện pháp chữa rối loạn đại tiện kịp thời, khiến tiến triển bệnh dần nặng hơn. Chỉ khi các cơn đau bụng trở nên dữ dội, các triệu chứng không có dấu hiệu thuyên giảm nhanh thì người bệnh mới bắt đầu tìm đến bác sĩ.
Khi điều trị rối loạn đại tiện, không phải cứ uống thuốc là sẽ khỏi mà sự hợp tác của người bệnh trong việc điều chỉnh thói quen ăn uống mới đóng vai trò quan trọng. Dù vậy, để giúp sức khỏe luôn trong tầm kiểm soát đó là hãy nhanh chóng đi khám khi nhận thấy các triệu chứng của tình trạng rối loạn đại tiện. Thông thường, bác sĩ sẽ kê đơn điều trị rối loạn đại tiện bằng các loại thuốc kháng sinh, men tiêu hóa với liều lượng phù hợp dựa vào nguyên nhân gây bệnh. Song song với việc uống thuốc và tuân thủ những dặn dò của bác sĩ, người bệnh có thể áp dụng các biện pháp điều chỉnh rối loạn đại tiện một cách tự nhiên, hỗ trợ để bệnh nhanh khỏi:
- Xây dựng chế độ ăn uống phù hợp: Vào những lúc hệ tiêu hóa rối loạn hay suy giảm chức năng, điều cần quan tâm nhất chính là chế độ ăn uống. Cách chế biến thức ăn làm sao phải đảm bảo hợp vệ sinh, lượng thức ăn vừa đủ, không nên ăn quá nhiều, và thành phần mỗi bữa ăn phải có đủ 4 nhóm thực phẩm, đặc biệt là chất xơ từ hoa quả và rau xanh
- Bổ sung sữa chua vào thực đơn để tăng cường sức khỏe của đường tiêu hóa
- Tăng cường vận động: Các hoạt động thể chất có tác dụng gia tăng hoạt động co bóp của ruột, giúp ăn ngon và tăng khả năng tiêu hóa, hấp thu thức ăn rất hiệu quả. Từ đó việc đại tiện diễn ra sẽ dễ dàng hơn và đều đặn hơn
- Bổ sung vitamin C và thực phẩm giàu khoáng chất như kali, magie... để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể
- Uống đủ 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày.
Hiện nay tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec triển khai phương pháp nội soi tiêu hóa để chẩn đoán một cách chính xác các rối loạn tiêu hóa hay rối loạn đại tiện ở mọi lứa tuổi.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec được trang bị các thiết bị y tế đồng bộ như hệ thống nội soi ống mềm hiện đại bậc nhất hiện nay của hãng Olympus Nhật Bản - Nhà sản xuất uy tín chất lượng hàng đầu thế giới. Cùng với đó là hệ thống dây và dụng cụ sử dụng trong quá trình nội soi được xử lý vô khuẩn tuyệt đối theo chuẩn quốc tế giúp tránh các nguy cơ lây nhiễm. Hệ thống tưới rửa đạp chân giúp Bác sĩ chủ động trong việc bơm rửa dạ dày đại tràng của bệnh nhân.
Nội soi tiêu hóa giúp chẩn đoán chính xác bệnh về tiêu hóa của bệnh nhân, giúp đưa ra phác đồ điều trị đúng can thiệp kịp thời, hạn chế xảy ra biến chứng do bệnh rối loạn tiêu hoá hay rối loạn đại tiện gây ra.
Nếu có nhu cầu tư vấn và thăm khám tại các Bệnh viện Vinmec thuộc hệ thống Y tế trên toàn quốc, Quý khách vui lòng đặt lịch trên website để được phục vụ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
