Điều gì sẽ xảy ra từ khi trẻ sinh ra đến 3 tuổi?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ nội trú Hồ Thị Hồng Tho - Bác sĩ Nhi sơ sinh - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.

Trong ba năm đầu đời, ba mẹ sẽ dễ dàng nhận thấy những sự thay đổi rất khác biệt của trẻ. Một trẻ bình thường sẽ dễ dàng đạt được những cột mốc quan trọng trong ba năm đầu đời. Vậy những cột mốc này là gì và trẻ sẽ đạt được những điều đó như thế nào. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về những cột mốc phát triển một đứa trẻ từ khi chào đời đến lúc được 3 tuổi.

1. Những cột mốc phát triển mà trẻ đạt được có giống nhau không?

Trẻ sơ sinh phát triển theo những cách độc đáo riêng biệt. Sẽ có những em bé biết ngồi trước so với các bạn cùng tuổi vài tuần nhưng cũng có thể là một trong những trẻ cuối cùng học cách bò. Hoặc đứa trẻ 18 tháng tuổi vẫn còn giao tiếp bằng những cử chỉ và cũng có thể đột nhiên phát ra những cụm mà thông thường mới có thể nói khi 2 tuổi. VÌ vậy, mặc dù có những cột mốc trẻ cần đạt được nhưng mỗi trẻ sẽ đạt được những cột mốc này ở những thời điểm khác nhau và theo cách riêng của mỗi trẻ.

Vì trẻ sơ sinh là không giống nhau, các hướng dẫn về chăm sóc trẻ cho phép thay đổi trong các giai đoạn phát triển. Bạn nên tham khảo những hướng dẫn từ những tổ chức uy tín để hiểu rõ hơn về những gì bạn đang quan sát thấy ở con mình ngày hôm nay và những gì bạn có thể mong đợi trong những tháng sắp tới.

Khi bạn tìm hiểu những cột mốc quan trọng mà bé có thể đạt được trong năm nay, hãy nhớ rằng đây chỉ là những cột mốc dự kiến. Mỗi đứa trẻ là duy nhất và phát triển theo tốc độ riêng của chúng. Có rất nhiều điều được coi là bình thường và bạn có thể không cần phải lo lắng trừ khi bạn nhận thấy một trong những dấu hiệu thật sự bất thường.

2. Các mốc phát triển của trẻ sau 1 tháng

Những ngày đầu tiên của trẻ 1 tháng tuổi có thể không phải là một khoảng thời gian cố định và rõ ràng. Trẻ có thể đòi bú, thay tã bất kỳ lúc nào, giấc ngủ cũng chưa ổn định nên cha mẹ sẽ rất khó khăn trong những giai đoạn này. Nhưng trong vòng vài tuần sau đó, trẻ sẽ bắt đầu chú ý hơn đến giọng nói, khuôn mặt và những cử chỉ va chạm của bố mẹ.

Em bé của bạn không thể tập trung xa hơn khoảng cách 25 đến 30 cm. Bạn nên duy trì khoảng cách và đây là khoảng cách thích hợp để bé có thể nhìn rõ mặt bạn. Những họa tiết đen trắng cũng khiến trẻ thích thú và chú ý. Thính giác của bé đã phát triển đầy đủ và bé có thể hướng về những âm thanh quen thuộc, chẳng hạn như giọng nói của bạn.

Trẻ có thể nhấc đầu lên trong một thời gian ngắn và xoay sang một bên khi nằm sấp, nhưng khi đứng thẳng đầu và phần cổ vẫn cần được hỗ trợ. Mặc dù tay trẻ cử động giật cục nhưng trẻ có thể đưa tay đến gần miệng.

3. Các mốc phát triển quan trọng của trẻ lúc 3 tháng

Bây giờ, bạn có thể đang đắm chìm trong sự ấm áp của nụ cười vui thích của con bạn. Bé 3 tháng tuổi sẽ chủ động thích giờ chơi, khiến cả hai thích thú khi bé có thể bắt chước nét mặt của bạn.

Bạn không cần phải hỗ trợ phần đầu của trẻ nữa. Khi nằm sấp, trẻ có thể nâng đầu và ngực, thậm chí thực hiện các động tác chống đẩy, nâng phần thân mình lên khỏi mặt sàng. Đây là những động tác tạo tiền đề cho khả năng lật và bò của trẻ sau này. Bé có thể mở và nắm bàn tay, lắc đồ chơi, đung đưa các đồ vật lủng lẳng, đưa tay lên miệng và dùng chân đẩy xuống nếu bạn giữ bé ở tư thế thẳng.

Khả năng phối hợp tay và mắt của trẻ đang được cải thiện. Bạn sẽ nhận thấy trẻ quan sát theo các đối tượng mà trẻ quan tâm và tập trung chăm chú vào khuôn mặt. Trẻ có thể nhận ra bạn từ khoảng cách xa hơn.

4. Các mốc phát triển quan trọng của trẻ lúc 4 đến 7 tháng

Giờ đây, bé đã hoàn toàn tham gia được vào thế giới xung quan. Bé mỉm cười, cười thành tiếng và nói những "cuộc trò chuyện" bập bẹ với bố mẹ. Và trẻ bắt đầu có khả năng di chuyển - khi được 7 tháng, trẻ có thể lăn lộn nằm sấp trở lại, ngồi mà không cần bạn trợ giúp và nâng đỡ trọng lượng của trẻ bằng chân đủ để nảy lên khi muốn bạn ôm trẻ. Bé dùng cào để kéo các đồ vật lại gần và có thể cầm đồ chơi và di chuyển chúng từ tay này sang tay khác.

Bé nhạy cảm hơn với giọng nói của bạn và có thể chú ý đến lời cảnh báo của bạn khi bạn nói "không". Giờ trẻ cũng sẽ nhận biết được tên mình và quay lại nhìn bạn khi bạn gọi. Bé bắt đầu bập bẹ và bắt chước những âm thanh bạn tạo ra.

Peekaboo là một trò chơi thích hợp trong giai đoạn này và trẻ sẽ thích tìm những đồ vật bị ẩn một phần. Giờ đây, trẻ có thể nhìn thế giới đầy màu sắc và có thể nhìn xa hơn. Nếu bạn di chuyển một món đồ chơi trước mặt bé, bé sẽ quan sát theo nó bằng mắt. Ngắm mình trong gương chắc chắn sẽ là trò chơi khiến trẻ thích thú.

5. Các cột mốc phát triển quan trọng khi trẻ được 8 đến 12 tháng.

Có thể nói, trẻ bây giờ có thể xem như một nhà thám hiểm háo hức và có thể khiến bạn ngạc nhiên về việc trẻ có thể đi vòng quanh nhanh như thế nào khi anh ấy bò hoặc trường đi. Bây giờ trẻ có thể tự ngồi và lấy bất cứ thứ gì có thể để kéo mình lên đứng và di chuyển. Trẻ thậm chí có thể thực hiện một số bước đi một mình trước sinh nhật đầu tiên của mình.

Tiếng bập bẹ của trẻ nghe bắt đầu nghe rõ ràng thành tiếng hơn và bạn sẽ nghe thấy những từ đầu tiên của trẻ - thường là "mama" hoặc "dada". Chẳng bao lâu trẻ sẽ có thể nói những cụm từ đơn giản, nhưng trong khi chờ đợi, trẻ sẽ sử dụng cử chỉ để biểu thị điều anh ấy muốn - hoặc không muốn! - và chú ý đến lời nói của bạn.

Đôi tay của trẻ ngày càng nhanh nhẹn hơn. Trẻ bắt đầu thích thú khi tự mình bỏ đồ vào hộp đựng và lại lấy chúng ra. Bé có thể dùng ngón tay cái và ngón tay trỏ nắm chặt để ăn thức ăn. Em bé của bạn thích được giống như bạn bằng cách tự chải tóc, uống từ cốc và giả vờ nói chuyện điện thoại.

Mặc dù trẻ có vẻ hướng ngoại, nhưng có lẽ trẻ vẫn khá dè dặt với những người lạ. Và khi bạn rời xa trẻ , anh ấy có thể trở nên lo lắng chia ly và có thể khóc là điều bình thường ở tuổi này.

6. Các cột mốc phát triển quan trọng của trẻ từ 13 đến 24 tháng

Trong năm thứ hai, con bạn sẽ tự tin trên đôi chân của mình: Những bước đi loạng choạng đầu tiên sẽ giúp trẻ dần dần tự đi bộ, lên xuống cầu thang, kiễng chân, đá bóng và thậm chí có thể chạy nhanh dần theo thời gian.

Trẻ cũng sẽ trở thành một nhà leo núi khá, trèo lên ghế sofa và ghế. Kỹ năng ngôn ngữ của trẻ tiếp tục phát triển, mặc dù trẻ có hiểu nhiều hơn những gì trẻ có thể diễn đạt. Đến 18 tháng, trẻ có thể nói ít nhất một số từ đơn và đến 24 tháng, trẻ sử dụng các từ trong các cụm từ và câu ngắn.

Trẻ nhanh chóng tiếp thu những từ mới từ những cuốn sách bạn đọc to cho trẻ nghe và nghe những cuộc trò chuyện hàng ngày. Trẻ có thể làm theo những hướng dẫn của bố mẹ có nhiều bước, chẳng hạn như "Nhặt sách và mang nó lại đây."

Con bạn đang bắt đầu nhận biết hình dạng và màu sắc. Trẻ có thể viết nguệch ngoạc bằng bút chì màu, xây dựng các tòa tháp từ bốn khối trở lên, ném bóng và thích làm đầy và làm rỗng các thùng chứa. Bạn có thể nhận thấy những dấu hiệu đầu tiên cho biết trẻ sẽ thuận tay trái hay phải.

Con bạn muốn tự làm mọi thứ: Tự mặc quần áo vào và cởi ra, tự xúc thức ăn bằng cốc và đồ dùng, cũng như rửa tay. Trẻ thậm chí có thể là cụm từ đầu tiên trong giao tiếp với bố mẹ.

Bé có thể bắt đầu tỏ ra hứng thú với việc học cách sử dụng nhà vệ sinh. Trẻ sẽ rất vui khi bắt chước bạn bằng cách nói chuyện trên điện thoại chơi, "cho" búp bê ăn hoặc giả vờ lái ô tô.

Sự lo lắng về sự chia ly lên đến đỉnh điểm vào giữa năm và đến 24 tháng tuổi, trẻ sẽ dần cảm thấy thoải mái hơn khi chơi cùng những đứa trẻ khác và dành thời gian cho những người chăm sóc khác. Trong khi đó, trẻ sẽ ngày càng phát triển độc lập - và có thể đương đầu với nhiều thách thức khác.

7. Các mốc phát triển quan trọng từ 25 đến 36 tháng

Trí tưởng tượng của trẻ trong độ tuổi này đang phát triển: Chơi trò trang điểm là một dấu ấn của tuổi này, cùng với nỗi sợ hãi về những con quái vật tưởng tượng và những thứ bình thường hơn như bóng tối hoặc máy hút bụi. Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc phân loại giữa tưởng tượng và thực tế.

Những câu nói trong giao tiếp của trẻ trở nên đủ rõ ràng để người lạ có thể hiểu trẻ. Trẻ có thể sử dụng một số đại từ đúng cách và làm theo hướng dẫn nhiều bước. Vốn từ vựng của trẻ trong giai đoạn này đang tăng lên đáng kể: Trẻ có khả năng sử dụng hàng trăm từ khi được 3 tuổi.

Trẻ có thể đi lên và xuống cầu thang, nhảy và đạp xe ba bánh. Khả năng khéo léo bằng tay của trẻ cũng đang được cải thiện: Trẻ của bạn đang tìm ra cách mở cửa thùng chứa và có thể thao tác các bộ phận chuyển động trên đồ chơi. Trẻ cũng có thể vẽ một vòng tròn và hoàn thành các câu đố đơn giản.

Bạn sẽ thấy trẻ bắt đầu phát triển tình bạn, thể hiện sự đồng cảm và tình cảm với những người bạn cùng chơi - và thậm chí cả búp bê của trẻ. Trẻ sẽ cảm nhận được những sự chia sẻ, nhưng có thể phải vật lộn với những cơn giận dữ, trẻ sẽ bắt đầu học được cách kiềm chế cảm xúc và trở nên tốt hơn.

Để giúp trẻ đạt được những cột mốc quan trọng, ngoài chế độ dinh dưỡng, cha mẹ nên bổ sung cho trẻ các sản phẩm hỗ trợ có chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Đồng thời các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng, phát triển toàn diện.

Hãy thường xuyên truy cập website Vinmec.com và cập nhật những thông tin hữu ích để chăm sóc cho bé và cả gia đình nhé.

Nguồn tham khảo: babycenter.com