Cơ thể con người luôn tự sản xuất chất nhờn trong cổ họng và đờm hình thành cũng là tình trạng bình thường của cơ thể để phản ứng với tình trạng nhiễm trùng. Đây là trường hợp thường gặp ở hầu hết mọi người thông thường sẽ không quá nguy hiểm. Nhưng với một số trường hợp đau rát cổ họng kèm đờm có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh.
1. Đau rát cổ họng kèm có đờm là do đâu?
Cổ họng là cơ quan hô hấp của con người, trong điều kiện thời tiết thay đổi hay do môi trường sống bị ô nhiễm, do vi khuẩn xâm nhập,... cùng với nhiều nguyên nhân khác khiến đây là cơ quan rất dễ bị tổn thương. Khi cổ họng có tình trạng đau rát kèm ho có đờm thì có thể là dấu hiệu của rất nhiều bệnh lý khác nhau.
Ho có đờm cùng với đau rát cổ họng thường xảy ra khi đường hô hấp có nhiều tạp chất. Đờm là chất tiết của đường hô hấp, là chất tiết ra từ phế quản, khí quản, họng, hốc mũi,... gồm chất nhầy với các chất độc hại, hồng cầu và bạch cầu. Khi đó cơ thể sẽ tự sinh ra phản ứng ho để đẩy đờm ra bên ngoài, làm sạch phổi, loại bỏ dịch tiết ra khỏi đường hô hấp.
2. Đau rát cổ họng kèm có đờm là dấu hiệu của bệnh gì?
Ngoài những căn bệnh đơn giản như cảm sốt thông thường thì đờm nhầy cùng đau rát cổ họng có thể là dấu hiệu của rất nhiều căn bệnh khác nhau. Đó có thể là hậu quả của viêm họng, viêm phế quản, viêm phổi, hen phế quản,...
- Viêm họng: Đây là bệnh lý phổ biến nhất gây ra tình trạng đau rát cổ họng kèm đờm. Viêm họng chủ yếu là do nhiễm trùng gây ra khiến niêm mạc họng bị đau rát, sưng viêm. Các triệu chứng của viêm họng thường có là ứ đờm, khó nuốt, sốt, sưng hạch bạch huyết, đau đầu,... Nếu không được điều trị kịp thời dẫn dễ tổn thương hầu quản và lây lan ra các cơ quan khác như dây thanh quản, mũi.
- Viêm thanh quản: Là tình trạng dây thanh quản bị sưng viêm gây ra các triệu chứng như đau rát họng, có đờm trong cổ họng. Nguyên nhân chủ yếu là do dây thanh quản bị sưng viêm khiến cho cơ quan này bị thu hẹp, khiến cho không khí đi qua thanh quản bị biến đổi. Phần lớn viêm thanh quản là do virus cúm A, cúm B tấn công, cũng có thể do thay đổi thời tiết, nhiễm vi khuẩn liên cầu, phế cầu,...
- Viêm amidan: Đau rát cổ họng kèm đờm cũng có thể là triệu chứng của bệnh viêm amidan. Bệnh là do vi khuẩn xâm nhập vào amidan khiến cơ quan này bị sưng tấy, cổ họng bị thu hẹp tạo cảm giác đau đớn, khó giao tiếp, ứ đờm, sốt, mệt mỏi,... Viêm amidan không khó chữa nếu được điều trị đúng cách và nghỉ ngơi đầy đủ, nhưng nếu để bệnh trở nên nghiêm trọng thì có thể phải thực hiện phẫu thuật cắt bỏ amidan.
- Ung thư vòm họng: Đây là bệnh lý nguy hiểm nhất có thể xảy ra khi có dấu hiệu đau rát cổ họng kèm đờm. Vòm họng khi này đã xuất hiện khối u ác tính với các triệu chứng như ho, đau họng, có đờm, khàn giọng, mất tiếng, sụt cân, khó khăn khi nhai nuốt,... Cũng như các loại ung thư khác, ung thư vòm họng là nguyên nhân dẫn đến rất nhiều ca tử vong mỗi năm.
- Cảm cúm: Đây là bệnh lý thường gặp khi nhắc đến đường hô hấp. Cảm cúm dễ xuất hiện ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, người già, phụ nữ mang thai hay dễ hiểu hơn là với người có hệ miễn dịch yếu. Sau khi virus xâm nhập thì các triệu chứng của bệnh sẽ tái phát trong khoảng 24 giờ đến 48 giờ như đau họng, có đờm, đau rát cổ họng, sốt cao, đau đầu, ớn lạnh,... Cảm cúm đơn thuần thì chỉ cần nghỉ ngơi, uống thuốc là khỏi nhưng đối với cảm cúm do virus H5N1, H1N1 thì phải điều trị ở bệnh viện tránh lây nhiễm cho người khác.
3. Một số cách khắc phục đau rát cổ họng kèm đờm tại nhà
Đau rát cổ họng kèm đờm là dấu hiệu của nhiều bệnh khác nhau, chính vì vậy với mỗi bệnh ta đều có cách điều trị khác. Với các bệnh đơn giản như cảm cúm, viêm họng,... thì đau rát cổ họng kèm đờm là tình trạng không quá nguy hiểm nhưng triệu chứng của nó vẫn gây khó chịu cho người bệnh, khiến họ gặp khó khăn trong giao tiếp cũng như ăn uống. Có một số phương pháp đơn giản để điều trị tại nhà giúp giảm đau rát, nhanh khỏi bệnh.
- Uống nhiều nước là cách đơn giản mà rất hiệu quả khi bạn có đờm. Bạn nên uống nhiều nước âm hay bổ sung thêm nước trái cây, canh nóng, súp,... Vì nước ấm không chỉ giúp làm ấm cổ họng mà còn giúp tạo độ ẩm, làm loãng đờm và tăng dẫn lưu của các cơ quan đường hô hấp.
- Súc miệng nước muối: Vệ sinh cổ họng và mũi bằng nước muối sinh lý 2 lần/ngày có thể giúp cho có thể giúp loại bỏ dị vật, dịch nhờn, đờm bám ở cổ họng cũng như làm mềm niêm mạc và dẫn chất bẩn ra ngoài. Súc miệng đúng cách sẽ cần ngửa cổ giữ nước muối trong cổ họng tầm 30 giây sau đó súc lại lần nữa với nước thường. Nhưng cũng cần tránh súc miệng bằng nước muối quá lâu gây rộp lưỡi, tổn thương cổ họng.
- Tạo độ ẩm cho không khí: Giữ cho môi trường sống, không khí xung quanh đủ độ ẩm sẽ giúp làm giảm bớt tình trạng đau rát cổ họng. Có thể dùng thêm máy phun sương để bổ sung độ ẩm cho không khí suốt cả ngày. Nhưng cần lưu ý kiểm soát không để độ ẩm quá cao để tránh phát sinh ẩm mốc.
- Điều chỉnh chế độ ăn uống lành mạnh: Sức đề kháng kém sẽ tạo điều kiện cho các loại bệnh đến rất nhanh. Chính vì vậy cần tăng cường sức khỏe từ bên trong một cách lâu dài. Ăn nhiều rau xanh, hoa quả, bổ sung thêm các loại thực phẩm như mật ong, gừng, chanh cũng là phương pháp rất tốt giữ gìn sức khỏe. Hạn chế sử dụng các chất kích thích như cafein, thuốc lá, rượu bia hay đồ ăn quá mặn, nhiều dầu mỡ. Nên tạo thành thói quen uống một ly nước ấm trước khi đi ngủ sẽ giúp dịu cổ họng, tạo độ ẩm cho họng.
- Tránh các khu vực có nhiều bụi mịn, phấn hoa, nấm mốc,... dễ gây kích ứng. Nếu phải tiếp xúc nhiều thì phải sử dụng khẩu trang để bảo vệ hệ hô hấp. Tránh la hét quá mức hay nói quá nhiều nhất là với người bị viêm thanh quản. Đây đều là các tác nhân khiến tình trạng đau rát cổ họng kèm đờm trở nên nặng hơn.
Các điều trị nhanh và hiệu quả cao nhất là sử dụng thuốc tây khi bệnh lý là do vi khuẩn hay các nguyên nhân khách quan khác. Các cách điều trị tại nhà đều chỉ có khả năng hỗ trợ chứ khó có thể chữa dứt điểm. Mỗi nguyên nhân gây bệnh khác nhau cũng như mỗi cơ địa khác nhau đều cần sử dụng loại thuốc phù hợp. Bạn cần dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ hay dược sĩ vì họ sẽ căn cứ vào tình trạng bệnh của mỗi người và tiền sử bệnh lý để kê thuốc. Có các loại thuốc thường dùng như thuốc kháng sinh, thuốc đau đầu, thuốc ho, thuốc long đờm,... để thuốc có hiệu quả và không phản tác dụng thì phải sử dụng thuốc theo đúng liều lượng, đúng thời gian và đúng hướng dẫn. Có thể dùng thêm các loại siro ho, kẹo ngậm để giảm tình trạng đau rát họng.
Đây thường không phải trường hợp đáng lo ngại nhưng đau rát cổ họng kèm đờm cũng có thể là dấu hiệu của căn bệnh nguy hiểm như ung thư vòng họng. Vì vậy, không thể chủ quan bỏ qua nó. Nếu tình trạng không tiến triển tốt hơn mà ngày càng trầm trọng kèm theo dị ứng, ho ra máu, đau tức ngực, khó thở, thở khò khè,... hay tình trạng diễn ra quá lâu hơn một tháng thì bạn cần phải gặp bác sĩ ngày lập tức, tránh để bệnh trở nên nghiêm trọng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
