Dấu hiệu cảnh báo viêm dạ dày ở trẻ em bố mẹ cần biết

Viêm dạ dày ở trẻ em là bệnh lý phổ biến liên quan đến đường tiêu hóa. Các triệu chứng viêm dạ dày ở trẻ em thường khác với người lớn, do đó nhiều phụ huynh có thể không nhận ra sớm. Nếu viêm dạ dày kéo dài, trẻ có thể đối mặt với các biến chứng nguy hiểm. Những dấu hiệu trong bài viết dưới này sẽ giúp bố mẹ nhận biết bệnh sớm và điều trị kịp thời.

Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của Ths.Bs Nguyễn Thị Ân - Bác sĩ Nhi - Sơ sinh - Khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

1. Lưu ý 6 triệu chứng viêm dạ dày ở trẻ em

1.1. Bé biếng ăn, chán ăn

Khi bị viêm dạ dày, trẻ thường chậm tăng cân do biếng ăn và đặc biệt là nôn ói thường xuyên. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh lại nghĩ rằng con mình giả vờ nôn để tránh ăn, dẫn đến việc ép ăn nhiều hơn, khiến tình trạng viêm dạ dày của trẻ trở nên nghiêm trọng hơn. Điều này không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển thể chất mà còn gây tổn thương tâm lý cho trẻ. 

1.2. Bé hay đau bụng

Nhiều phụ huynh thường nhầm lẫn giữa cơn đau bụng thông thường hoặc đau bụng do giun với đau dạ dày, dẫn đến chủ quan không đưa trẻ đi khám. Theo thống kê, trong số 60% trẻ nhập viện do viêm dạ dày, một nửa trong số đó đã bị đau bụng kéo dài trên 3 tháng mà không được điều trị kịp thời, dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm loét, thủng dạ dày, xuất huyết dạ dày…

Vì vậy, khi trẻ có biểu hiện đau bụng thất thường, tái diễn nhiều lần, đặc biệt là trước hoặc sau khi ăn, cha mẹ cần lưu ý kỹ. Vị trí đau dạ dày ở trẻ thường khác so với người lớn: đau trên rốn hoặc quanh rốn. Cơn đau thường xảy ra vào ban đêm, khiến trẻ tỉnh giấc và có thể kéo dài âm ỉ hoặc dữ dội từ vài chục phút đến hàng giờ.

1.3. Bé hay bị đầy hơi, ợ chua, khó tiêu

Đầy hơi và ợ chua là những dấu hiệu viêm dạ dày ở trẻ em phổ biến nhưng trẻ thường gặp khó khăn trong việc miêu tả các triệu chứng này, đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 2 tuổi. Dịch acid từ dạ dày có thể trào ngược lên thực quản và họng, gây ra tình trạng ho, ợ hơi và ợ chua. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến viêm loét dạ dày nghiêm trọng, thậm chí gây chảy máu. 

1.4. Bé hay nôn ói, có khi ói ra máu

Như đã đề cập, nôn ói là một triệu chứng đau dạ dày thường gặp ở trẻ, đặc biệt là ở các bé dưới 2 tuổi. Tình trạng nôn ói thường xuyên khiến khả năng hấp thu chất dinh dưỡng của trẻ giảm, dẫn đến chậm tăng cân và suy dinh dưỡng. Khi bệnh tiến triển nặng hơn, viêm dạ dày có thể gây xuất huyết mạch máu, dẫn đến việc trẻ nôn ra máu và nếu không được điều trị kịp thời, có thể đe dọa đến tính mạng.

1.5. Bé đi phân đen hoặc máu

Thống kê cho thấy hơn 50% trẻ em nhập viện do xuất huyết dạ dày có biểu hiện đi ngoài phân đen hoặc lẫn máu tươi. Tuy nhiên, do thói quen của nhiều phụ huynh Việt Nam ít chú ý đến tình trạng phân của trẻ nên việc phát hiện sớm các vấn đề về dạ dày thường gặp khó khăn.

1.6. Xanh xao, hay chóng mặt

Trong một số trường hợp, trẻ bị viêm loét dạ dày và xuất huyết kéo dài nhiều ngày, gây tổn thương nghiêm trọng đến mạch máu và dẫn đến thiếu máu mạn tính.

Một số dấu hiệu khác cần chú ý khi trẻ bị viêm dạ dày:

• Da xanh xao, niêm mạc nhợt nhạt.
• Lòng bàn tay và bàn chân trắng nhợt.
• Mệt mỏi, thường bị chóng mặt.
• Bé học không tập trung.

Khi phát hiện các dấu hiệu bất thường này, phụ huynh nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ ngay để được thăm khám và tư vấn chính xác về tình trạng bệnh.

2. Nguyên nhân trẻ bị viêm dạ dày

2.1. Do nhiễm vi khuẩn, virus

Nguyên nhân chính khiến trẻ bị viêm dạ dày là do nhiễm vi khuẩn HP (Helicobacter pylori). Đây là một trong số ít vi khuẩn có khả năng tồn tại trong niêm mạc dạ dày. Khi xâm nhập vào cơ thể, vi khuẩn HP gây ra nhiều vấn đề cho hệ tiêu hóa, bao gồm viêm dạ dày tá tràng. 

2.2. Sử dụng thuốc không đúng chỉ định

Sử dụng thuốc không phù hợp có thể gây kích ứng, dẫn đến viêm loét dạ dày ở cả người lớn và trẻ em.

2.3. Chế độ ăn uống không khoa học

Dạ dày của trẻ em yếu hơn so với người lớn, niêm mạc dễ bị kích ứng. Do đó, khi tiếp xúc với thực phẩm chua, cay hoặc đồ uống có ga trong thời gian dài, niêm mạc dạ dày của trẻ dễ bị viêm và dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm.

2.4. Căng thẳng, stress kéo dài

Stress và căng thẳng là nguyên nhân chính gây ra các bệnh về đường tiêu hóa. Ở trẻ em, áp lực học hành và thi cử có thể dẫn đến trầm cảm, mệt mỏi. Cùng với việc học liên tục và chế độ ăn uống thất thường ở trường, điều này dễ dẫn đến viêm dạ dày ở trẻ em.

3. Chế dinh dưỡng cho trẻ khi bị viêm dạ dày

Một chế độ dinh dưỡng khoa học có thể giúp kiểm soát và phòng ngừa bệnh liên quan đến dạ dày hiệu quả. Dưới đây là những điều bố mẹ lưu ý:  

• Nên chọn những loại thực phẩm như thịt nạc, chất ngọt, cá nạc… để giảm tiết dịch vị trong dạ dày.
• Hạn chế cho trẻ ăn các loại thực phẩm gây kích thích dạ dày như trái cây có vị chua, sữa chua, dưa cà muối, tiêu, thực phẩm lên men…
• Tăng cường sữa, bánh mì, gạo tẻ, bánh quy… giúp trung hòa acid trong dạ dày.
• Cho trẻ ăn các thức ăn được chế biến mềm, nhừ, dễ tiêu hóa và dạy trẻ ăn chậm nhai kỹ để không gây đau dạ dày.
• Bố mẹ hãy chọn các loại rau mềm và dễ tiêu hóa như rau dền, mồng tơi…
• Tránh sử dụng dùng các loại thực phẩm như củ hành, bắp cải, tiêu xanh, củ cải… Vì những loại rau này sinh hơi nhiều, dễ gây viêm dạ dày ở trẻ em. 

4. Phòng bệnh viêm dạ dày ở trẻ em

• Luôn đảm bảo vệ sinh sạch sẽ cho trẻ, đặc biệt là rửa tay kỹ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Hãy cho trẻ sử dụng riêng các đồ dùng cá nhân, vì việc dùng chung có thể lây lan nhiều bệnh tật, bao gồm viêm dạ dày ruột.
• Tránh để trẻ vui chơi ở các bãi rác bẩn, vì đây là môi trường chứa nhiều tác nhân gây bệnh có thể dễ dàng tấn công trẻ.
• Luôn đảm bảo thức ăn cho trẻ được nấu chín kỹ và bảo quản tốt, tránh cho trẻ ăn đồ sống.
• Nước uống cho trẻ nên được đun sôi để nguội để loại trừ các mầm bệnh tiềm ẩn.
• Đảm bảo bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ để giúp trẻ phát triển khỏe mạnh, nâng cao sức đề kháng và giảm nguy cơ viêm dạ dày ruột.

Nếu nhận thấy các dấu hiệu viêm dạ dày ở trẻ em như đầy hơi, ợ chua, khó tiêu,... cha mẹ nên nhanh chóng đưa con đến các cơ sở y tế uy tín để được khám và điều trị kịp thời. Một trong những địa chỉ đáng tin cậy là các bệnh viện Đa khoa Quốc tế thuộc Hệ thống Vinmec trên toàn quốc. Đây là một trong những bệnh viện hàng đầu cả nước về thăm khám, chẩn đoán và điều trị các bệnh tiêu hóa, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Với trang thiết bị hiện đại, không gian vô trùng, cùng sự tận tâm của các bác sĩ giàu kinh nghiệm, Vinmec đảm bảo việc thăm khám và điều trị sẽ không còn là nỗi lo lắng của các bậc cha mẹ.

Để được thăm khám bởi các bác sĩ chuyên khoa nhi giàu kinh nghiệm tại Vinmec, quý khách vui lòng đặt lịch trên website để được phục vụ. 

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.