Razirax là thuốc Cục Dược – Bộ Y Tế cấp phép dưới dạng thuốc kê đơn, chỉ sử dụng theo đơn của bác sĩ trong điều trị viêm gan A, B, C, hỗ trợ rút ngắn thời gian bị cúm, trị sởi, quay bị, thủy đậu cho bệnh nhân. Thuốc Razirax dùng theo đường uống cho cả người lớn và trẻ em.
1. Thuốc Razirax là thuốc gì?
Thuốc Razirax được bào chế dưới dạng viên nén bao phim, đây là một sản phẩm của Công ty CP Dược phẩm Đạt Vi Phú (DAVIPHARM) - VIỆT NAM, thuốc lưu hành trên thị trường với số đăng ký VD-24520-16. Thuốc Razirax có thành phần chính là Ribavirin, hàm lượng 500mg và hệ thống các tác dược vừa đủ 1 viên nén bao phim. Vậy Razirax có tác dụng gì?
Ribavirin là hoạt chất khi nghiên cứu trên in vitro cho thấy khả năng chống lại ít nhất 20 loại virus ARN và ADN khác nhau. Các bằng chứng trên in vivo đã chứng tỏ về phổ tác dụng của Ribavirin rất rộng trong việc chống lại cả hai loại virus ARN và ADN. Ðánh giá lâm sàng cũng đã chứng minh hiệu quả của thuốc Ribavirin ở các đường khác nhau và công thức khác nhau (uống, ngoài da, phun mù, tiêm tĩnh mạch) đều cho hiệu quả chống lại bệnh viêm gan siêu vi A, viêm gan siêu vi B, viêm gan siêu vi C, sởi, thủy đậu, Herpes simplex loại I và loại II, Herpes zoster, cúm A và cúm B, virus hợp bào hô hấp (RSV) và nhiều loại virus khác kể cả virus gây sốt xuất huyết.
Ribavirin là hoạt chất có cấu trúc tương tự như nucleotide guanosine, một trong 4 thành phần cơ bản của ARN. ARN là thành tố thiết yếu trong việc tổng hợp protein, như thể truyền tin với mã di truyền của các virus ARN và ADN. Ribavirin có tác dụng ức chế thể truyền tin ARN, ngăn cản sự phiên bản của virus và chặn đứng tình trạng nhiễm bệnh. Mặt khác, hoạt chất Ribavirin ngăn chặn sự sao chép virus mà không hề tác động xấu đến đến chức năng của tế bào bình thường. Ribavirin có thể tạo ra hiệu lực rõ rệt khi xét về mặt lâm sàng đối với những bệnh nhân bị viêm gan siêu vi C mãn tính.
2. Chỉ định của thuốc Razirax
- Các loại viêm gan siêu vi: thuốc Razirax được chỉ định trong bệnh viêm gan siêu vi như viêm gan siêu vi A, viêm gan siêu vi B và cả bệnh viêm gan siêu vi C.
- Herpes Zoster/Simplex: thuốc Razirax được dùng để điều trị Herpes Zoster, Herpes Labialis, Herpes genitalis, Herpes gingivostomatitis.
- Bệnh cúm (influenza): thuốc Razirax có tác dụng làm rút ngắn đợt ốm đau của bệnh nhân bị cúm. Tuy nhiên cho đến hiện nay vẫn chưa có phương pháp điều trị đặt hiệu nào có thể áp dụng để điều trị bệnh cúm B.
- Bệnh nhiễm virus khác: thuốc Razirax được chỉ định sử dụng trong các bệnh nhiễm virus ở trẻ em như bệnh sởi, bệnh quai bị, thủy đậu, bệnh do virus hợp bào đường hô hấp và các bệnh khác của trẻ em do nguyên nhân virus gây ra.
3. Liều lượng và cách dùng của thuốc Razirax
Tùy theo trọng lượng cơ thể, thuốc Razirax được chỉ định sử dụng với liều 15mg/kg/ngày, thường được chia làm 3 lần. Liều dùng cụ thể của thuốc Razirax dành cho người lớn như sau:
- Viêm gan siêu vi B & C:
- Bệnh nhân có cân nặng ≥ 75kg: dùng thuốc Razirax với liều 1200mg/ngày, chia 3 lần. Thời gian điều trị có thể kéo dài trong 6 tháng đến 1 năm.
- Bệnh nhân có cân nặng < 75kg: dùng thuốc Razirax với liều 1000mg/ngày, chia 2 lần. Thời gian điều trị 6 tháng đến 1 năm.
- Viêm gan siêu vi A: dùng thuốc Razirax với liều 400mg, ngày 3 lần. Thời gian điều trị thuốc Razirax kéo dài trong 10-14 ngày.
- Bệnh nhân nhiễm các loại virus như Herpes Zoster, Labialis, Genitalis: dùng thuốc Razirax với liều 400mg, ngày 3 lần, dùng trong 7-10 ngày.
- Dự phòng tái phát Herpes Genitalis: sử dụng thuốc với liều 400mg, ngày 1 lần, thời gian sử dụng thuốc kéo dài từ 6-12 tháng.
Thuốc Razirax là một loại thuốc chống virus dùng đường uống, thuốc có hoạt phổ rộng và độc tính thấp. Sau khi uống, Ribavirin được hấp thu nhanh chóng. Sự hấp thu của hoạt chất thuốc qua đường tiêu hóa không bị ảnh hưởng bởi thức ăn. Thuốc Razirax được đào thải gần như hoàn toàn qua nước tiểu.
4. Chống chỉ định của thuốc Razirax
Thuốc Razirax chống chỉ định sử dụng ở các bệnh nhân có chức năng thận bị tổn thương (bệnh nhân có hệ số thanh thải của creatinin < 30ml/phút);
Không dùng thuốc Razirax ở các bệnh nhân bị thiếu máu mãn tính rõ rệt (hemoglobin < 10g/dl).
5. Thận trọng khi sử dụng thuốc Razirax
- Trong trường hợp bệnh nhân mắc bệnh thiếu máu tiến triển cần phải ngưng điều trị thuốc Razirax trong 2 tuần. Trong thời gian này, nếu có sự cải thiện được minh chứng bằng sự gia tăng nồng độ hemoglobin thì việc điều trị thuốc Razirax nên được tiếp tục với cùng liều lượng. Nếu không có cải thiện sau 2 tuần ngưng thuốc Razirax thì liều dùng thuốc Razirax hằng ngày cần được giảm bớt 200mg.
- Tính an toàn của thuốc Razirax đối với phụ nữ có thai chưa được xác định.
- Thận trọng khi dùng thuốc Razirax cho những người có chứng xơ gan lan tỏa hay suy thận.
6. Tương tác của thuốc Razirax
Khi dùng thuốc Razirax bằng đường toàn thân, người ta nhận thấy có sự hiệp lực tác dụng giữa thuốc Ribavirin có trong thuốc Razirax và hoạt chất Dideoxyinosine (ddI) trong điều trị ức chế HIV.
7. Tác dụng phụ của thuốc Razirax
Theo báo cáo từ các nghiên cứu, không thấy có các tác dụng phụ có ý nghĩa nào khi cho bệnh nhân viêm gan siêu vi B mãn tính sử dụng hoạt chất Ribavirin trong vòng 24 tuần với liều: 800, 1000 hoặc 1200mg/ngày.
Tiếp theo bệnh nhân được điều trị thêm 24 tuần cũng với liều đó, tuy nhiên, về tác dụng phụ chỉ quan sát thấy thuốc Razirax gây hiện tượng thiếu máu tan huyết thuận nghịch nhẹ. Thiếu máu kết hợp với việc điều trị bằng thuốc Razirax thường không thấy triệu chứng gì và có thể khắc phục bằng cách theo dõi số lượng hồng cầu và xét nghiệm sinh hóa của huyết thanh thường xuyên. Từ đó giúp bác sĩ ấn định được độ an toàn lâu dài (1 năm) khi sử dụng thuốc Razirax liều cao.
Các tác dụng phụ khác của thuốc Razirax cũng được báo cáo là nhẹ và hoàn toàn thuận nghịch sau khi ngưng điều trị, ví dụ hiện tượng đau cơ, buồn nôn, mệt và ngứa.
Có trường hợp bệnh nhân xét nghiệm thấy nồng độ bilirubin trong huyết thanh tăng lên khi dùng thuốc Razirax bằng đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch. Các tác dụng phụ khác cũng được báo cáo bao gồm: rối loạn hệ tiêu hóa và rối loạn hệ thần kinh trung ương.
Việc điều trị thuốc Razirax gây ra sự gia tăng nồng độ acid uric trong huyết thanh, tuy nhiên trong các nghiên cứu lâm sàng, không có bệnh nhân nào bị bệnh gout có triệu chứng nhìn thấy rõ.
