Thuốc primolut-n là một progestogen có chứa norethisteron được sử dụng trong điều trị các trường hợp xuất huyết do rối loạn chức năng, vô kinh nguyên phát hoặc thứ phát, điều hòa kinh nguyệt, bệnh lạc nội mạc tử cung,... Vậy công dụng thuốc primolut-n là gì?
1. Thuốc primolut-n là thuốc gì?
Thuốc Primolut-N chứa norethisteron, là một progestogen mạnh. Các tác động progestogen của norethisteron ở nội mạc tử cung giúp điều trị rối loạn kinh nguyệt, vô kinh nguyên phát và thứ phát, lạc nội mạc tử cung. Dựa trên các tác dụng ổn định đó, Primolut-N còn có thể làm thay đổi thời điểm hành kinh.
Norethisteron có thể ức chế bài tiết hormone gonadotropin và ức chế phóng noãn với liều 0,5 mg/ngày. Tác dụng tích cực trong điều trị các triệu chứng tiền hành kinh có thể thấy trong sự ngăn chặn chức năng buồng trứng. Cũng giống như progesteron, norethisteron có thể sinh nhiệt và thay đổi thân nhiệt cơ thể.
2. Chỉ định và chống chỉ định
2.1 Chỉ định sử dụng thuốc primolut-n
Những trường hợp sử dụng thuốc primolut-n bao gồm:
- Xuất huyết do rối loạn chức năng (xuất huyết cổ tử cung không do tổn thương thực thể) và đề phòng tái phát do rối loạn chức năng.
- Vô kinh nguyên phát và thứ phát. Trước khi điều trị nên loại trừ tình trạng có thai và sự hiện diện khối u tuyến yên tiết prolactin. Không thể loại trừ khả năng tăng kích thước u tuyến đại thể khi dùng estrogen liều cao kéo dài.
- Hội chứng tiền hành kinh, bệnh tuyến vú theo chu kỳ. Có thể làm bớt các triệu chứng tiền hành kinh như đau đầu, giữ nước, cảm giác căng vú...
- Điều kinh: Có thể trì hoãn hiện tượng ra máu kinh nguyệt hàng tháng bằng Primolut-N. Tuy nhiên, chỉ sử dụng cho người không có nguy cơ mang thai trong quá trình điều trị.
- Bệnh lạc nội mạc tử cung.
Bên cạnh những công dụng trên, thuốc primolut-n có thể còn được sử dụng điều trị một số bệnh lý khác mà không được liệt kê ở trên. Do đó, trước khi dùng thuốc hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn cũng như sử dụng thuốc sao cho hiệu quả.
2.2 Chống chỉ định sử dụng thuốc primolut-n
Những trường hợp chống chỉ định sử dụng thuốc primolut-n bao gồm:
- Phụ nữ có thai hoặc nghi ngờ có thai và phụ nữ đang cho con bú.
- Bệnh huyết khối tĩnh mạch tiến triển.
- Nguy cơ cao bị huyết khối động mạch hoặc tĩnh mạch.
- Tiền sử hoặc hiện đang mắc:
- Bệnh về động mạch hoặc tim mạch (như nhồi máu cơ tim, tai biến mạch não, thiếu máu cơ tim).
- Các dấu hiệu báo trước của huyết khối (như cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua, cơn đau thắt ngực).
- Biến cố huyết khối, thuyên tắc huyết khối động mạch hoặc tĩnh mạch (như huyết khối tĩnh mạch sâu, thuyên tắc phổi, nhồi máu cơ tim) hoặc tai biến mạch máu não.
- Các bệnh về gan trầm trọng hay các thông số đánh giá chức năng của gan chưa trở lại bình thường.
- U gan (lành hoặc ác tính).
- Tiền sử đau nửa đầu với các dấu hiệu thần kinh khu trú.
- Bệnh tiểu đường có liên quan đến các bệnh tim mạch.
- Có hoặc nghi ngờ có khối u phụ thuộc hormone sinh dục.
- Mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của thuốc.
3. Cách dùng và liều lượng sử dụng thuốc primolut-n
Thuốc primolut-n được bào chế dưới dạng viên nén do vậy có thể sử dụng thuốc lúc đói hoặc no. Bạn nên uống thuốc cùng với một ly nước đầy để tránh tình trạng kích thích dạ dày. Liều lượng sử dụng thuốc primolut-n sẽ phụ thuộc vào tình trạng bệnh và độ tuổi của bệnh nhân như:
- Xuất huyết do rối loạn chức năng: 1 viên/lần x 3 lần/ngày, trong 10 ngày.
- Đề phòng tái phát do rối loạn chức năng: Uống dự phòng 1 viên/lần, 1 – 2 lần/ngày, từ ngày 16 đến ngày 25 của chu kỳ.
- Vô kinh nguyên phát và thứ phát: Cần bổ sung estrogen (14 ngày) trước khi bắt đầu điều trị bằng Primolut-N. Sau đó uống 1 viên/lần, 1 – 2 lần/ngày, trong 10 ngày. Khi đã sản xuất được estrogen nội sinh, ngừng estrogen để tạo ra chảy máu kinh nguyệt bằng cách uống 1 viên Primolut-N/lần, 2 lần/ngày từ ngày 16 đến ngày 25 của chu kỳ.
- Hội chứng tiền hành kinh, bệnh tuyến vú: Uống 1 viên/lần, ngày 1 – 3 lần.
- Điều kinh: Uống 1 viên/lần, 2 – 3 lần/ngày, không quá 10 – 14 ngày, bắt đầu 3 ngày trước ngày dự kiến có kinh.
- Bệnh lạc nội mạc tử cung: Bắt đầu điều trị vào ngày 1 đến ngày 5 của chu kỳ, 1 viên/lần, 2 lần/ngày, nếu có xuất huyết ít thì tăng 2 viên/lần, 2 lần/ngày và có thể quay lại liều ban đầu khi ngưng xuất huyết. Điều trị tối thiểu 4 – 6 tháng. Trong thời gian điều trị, không có rụng trứng và kinh nguyệt.
Sử dụng thuốc primolut-n thường xuyên để có được nhiều lợi ích nhất từ nó. Để dùng thuốc an toàn hãy uống thuốc primolut-n theo đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ, không sử dụng quá liều, nhỏ hơn hoặc lâu hơn so với chỉ định. Tuyệt đối không được lạm dụng thuốc quá lâu trong thời gian dài hoặc tự ý tăng liều lượng của thuốc. Bởi vì điều này không chỉ làm cho tình trạng bệnh diễn biến xấu đi mà còn làm tăng nguy cơ mắc phải những tác dụng không mong muốn.
4. Tác dụng không mong muốn khi sử dụng thuốc primolut-n
Một số tác dụng không mong muốn có thể xảy ra khi sử dụng thuốc primolut-n bao gồm:
- Rối loạn hệ sinh sản và tuyến vú: Chảy máu tử cung/âm đạo bất thường bao gồm xuất huyết dạng chấm, thiếu kinh, vô kinh (trong chỉ định lạc nội mạc tử cung).
- Da: Mẩn ngứa, phát ban
- Thần kinh: đau đầu, đau nửa đầu
- Mắt: rối loạn thị giác
- Hô hấp: khó thở
- Tiêu hóa: buồn nôn
Trước khi kê đơn thuốc, bác sĩ luôn cân nhắc lợi ích và hiệu quả mà thuốc primolut-n đem lại nhiều hơn nguy cơ mắc tác dụng phụ. Tuy nhiên, một số trường hợp khi dùng primolut-n vẫn có thể xảy ra tác dụng không mong muốn. Vì vậy, khi có những dấu hiệu bất thường sau khi uống thuốc đặc biệt là khi xảy ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng với những dấu hiệu kèm theo như khó thở, chóng mặt nghiêm trọng, sưng, phát ban hoặc ngứa vùng mặt, cổ họng, lưỡi,... Trong trường hợp này, người bệnh cần thông báo ngay cho nhân viên y tế để được can thiệp ngay lập tức.
5. Một số lưu ý khi sử dụng thuốc primolut-n
Một số lưu ý khi sử dụng thuốc primolut-n bao gồm:
- Thông báo cho bác sĩ biết về tiền sử dị ứng với primolut-n hay bất kỳ dị ứng nào khác. Primolut-n có thể chứa các thành phần của thuốc không hoạt động và có thể gây ra phản ứng dị ứng hoặc các vấn đề nghiêm trọng khác.
- Thông báo các loại thuốc bạn đang sử dụng bao gồm thuốc được kê toa, không kê toa, thảo dược và thực phẩm chức năng, các loại thực phẩm, thuốc nhuộm hay chất bảo quản.
- Hiện tượng chảy máu nhẹ trong thời gian dùng thuốc sau khi kết thúc chu kỳ chảy máu đầu tiên. Không nên nghỉ hoặc dừng uống thuốc. Khoảng 2 – 4 ngày sau khi kết thúc điều trị, sẽ xảy ra hiện tượng xuất huyết do ngưng thuốc giống như kinh nguyệt bình thường, về mức độ cũng như thời gian.
- Xuất huyết kéo dài, trầm trọng: Nếu vẫn uống thuốc đều mà không ngưng xuất huyết, có thể nguyên nhân do tổn thương thực thể hay yếu tố ngoại sinh dục (như polyps, ung thư biểu mô ở vị trí cao của cổ tử cung hoặc nội mạc tử cung, u xơ, sảy thai sót nhau, thai ngoài tử cung hoặc rối loạn đông máu). Cần phải có những biện pháp khác. Tương tự cho trường hợp đã hết xuất huyết lần đầu, lại xảy ra xuất huyết khá nặng trong khi uống thuốc.
- Thận trọng sử dụng thuốc primolut-n với những trường hợp có yếu tố nguy cơ nghẽn mạch huyết khối tĩnh mạch (tiền sử cá nhân hoặc gia đình, tuổi tác, béo phì, bất động kéo dài, phẫu thuật nghiêm trọng hoặc phẫu thuật chấn thương), nguy cơ tăng lên trong độ tuổi sinh đẻ.
- Khối u: Theo dõi nếu có u gan lành tính (rất hiếm ác tính). Báo ngay nếu có đau vùng bụng trên trầm trọng, to gan hoặc dấu hiệu chảy máu trong bụng.
Nếu bạn quên uống một liều thuốc thì cần bổ sung lại liều thuốc đã quên trong thời gian sớm nhất có thể. Tuy nhiên, nếu thời gian nhớ ra gần với thời gian của liều thuốc tiếp theo, thì hãy bỏ qua liều đã quên và tiếp tục sử dụng thuốc như lịch trình ban đầu. Không được tự ý dùng thuốc gấp đôi liều lượng nhiều hơn so với phác đồ điều trị. Sử dụng thuốc quá liều primolut-n có thể gây ra những triệu chứng nghiêm trọng như buồn nôn, nôn, đau bụng, suy nhược,...
6. Tương tác thuốc
Tương tác thuốc có thể làm giảm tác dụng của thuốc primolut-n, hoặc gia tăng ảnh hưởng của các tác dụng không mong muốn. Hãy thông báo cho bác sĩ về tất cả những loại thuốc khác mà bạn đang dùng bao gồm vitamin, thuốc không kê đơn, thuốc được kê theo đơn và các sản phẩm thảo dược. Khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ không nên tự ý dừng, bắt đầu hoặc thay đổi liều lượng của bất kỳ loại thuốc nào.
Một số loại thuốc có thể tương tác với primolut-n bao gồm:
- Điều trị dài ngày các thuốc tác động lên men gan (phenytoin, barbiturates, primidon, carbamazepin, rifampicin, oxcarbazepin, rifabutin,...) có thể làm tăng thanh thải thuốc Primolut-N, làm giảm hiệu quả điều trị.
- Tương tác với chất chuyển hóa của một số thuốc khác (ví dụ Cyclosporin).
- Primolut-N có thể ảnh hưởng các kết quả xét nghiệm cận lâm sàng như: chỉ số sinh hóa của gan, tuyến giáp, tuyến thượng thận và chức năng thận, hàm lượng các protein trong huyết tương như globulin gắn corticosteroids, Lipid/Lipoprotein, các chỉ số chuyển hoá carbonhydrat, chỉ số đông máu/chảy máu. Những thay đổi này thường nằm trong giới hạn cho phép.
7. Cách bảo quản thuốc primolut-n
Bảo quản thuốc primolut-n ở nhiệt độ phòng, tránh ánh sáng và tránh những nơi ẩm ướt. Không bảo quản primolut-n ở nơi ẩm thấp hay trong ngăn đá. Mỗi loại thuốc khác nhau sẽ có những cách bảo quản khác nhau, vì vậy hãy đọc kỹ hướng dẫn bảo quản thuốc primolut-n trên bao bì, hoặc hỏi dược sĩ. Để thuốc primolut-n tránh xa tầm với của trẻ em và thú nuôi trong gia đình. Khi thuốc đã bị hỏng không thể dùng được nữa hoặc đã quá hạn sử dụng hãy xử lý thuốc đúng quy trình. Không được tự ý vứt thuốc primolut-n vào môi trường như đường ống dẫn nước hoặc toilet trừ khi có yêu cầu. Hãy tham khảo thêm ý kiến của công ty môi trường xử lý rác thải hoặc dược sĩ về cách tiêu hủy thuốc primolut-n an toàn để giúp bảo vệ môi trường.
Tóm lại, thuốc primolut-n là một progestogen có chứa norethisteron được sử dụng trong điều trị các trường hợp xuất huyết do rối loạn chức năng, vô kinh nguyên phát hoặc thứ phát, điều hòa kinh nguyệt, bệnh lạc nội mạc tử cung,... Tuy nhiên, primolut n có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn và tương tác thuốc, vì vậy hãy thông báo với bác sĩ những loại thuốc bạn đang sử dụng để giảm nguy cơ mắc tác dụng phụ và đồng thời làm tăng hiệu quả cho quá trình điều trị.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.