Công dụng thuốc Forcan

Thuốc Forcan được biết đến với tác dụng điều trị hiệu quả các trường hợp nhiễm nấm Candida ở cả trẻ em và người lớn. Để sử dụng Forcan an toàn và sớm cải thiện bệnh, bạn cần tuân thủ chặt chẽ phác đồ trị liệu mà bác sĩ đã chỉ định.

1. Thuốc Forcan là thuốc gì?

Forcan thuộc nhóm thuốc trị ký sinh trùng, chống nhiễm khuẩn, kháng nấm và kháng vi rút. Thuốc Forcan có nguồn gốc xuất xứ từ Ấn Độ và hiện được lưu hành rộng rãi tại Việt Nam.

Forcan có chứa hoạt chất chính là Fluconazole hàm lượng 150mg, được bào chế dưới dạng viên nang, trong mỗi hộp lớn bao gồm 5 hộp thuốc nhỏ x 1 vỉ x 1 viên. Thuốc Forcan được các bác sĩ khuyến cáo sử dụng chủ yếu cho các trường hợp nhiễm nấm Candida âm đạo / âm hộ, bệnh nấm do Coccidioides immititis hoặc viêm màng não do Cryptococcus neoformans.

Hoạt chất Fluconazole thuộc nhóm thuốc tổng hợp Triazol chống nấm mới, có khả năng ức chế enzym cytochrom P450-14-α-demethylase và ngăn chặn sự tổng hợp ergosterol ở màng tế bào nấm. Điều này giúp thay đổi tính thấm của màng tế bào nấm, đồng thời hỗ trợ giải phóng các chất như kali hoặc axit amin và giảm hấp thu những phân tử tiền chất như pyrimidin hoặc purin vào tế bào nấm.

2. Chỉ định – Chống chỉ định sử dụng thuốc Forcan

2.1 Chỉ định sử dụng thuốc Forcan

Hiện nay, thuốc Forcan được dùng theo đơn của bác sĩ để điều trị cho các tình trạng nhiễm nấm sau:

• Điều trị tình trạng nhiễm nấm Candida ở âm đạo hoặc âm hộ.
• Điều trị bệnh nấm Candida ở thực quản, đường niệu, miệng – hầu họng, màng bụng.
• Điều trị các tình trạng nhiễm nấm Candida toàn thân nghiêm trọng như nhiễm Candida phát tán, Candida phổi hoặc Candida huyết.
• Điều trị bệnh viêm màng não gây ra bởi Cryptococcus neoformans.
• Điều trị tình trạng nhiễm nấm do Histoplasma, Coccidioides immitis hoặc Blastomyces.
• Điều trị dự phòng tình trạng nhiễm nấm Candida ở những người có hệ miễn dịch bị suy giảm, trải qua ghép tủy xương đang trị liệu bằng tia xạ / hoá chất, người mắc bệnh AIDS hay ung thư.

2.2 Chống chỉ định sử dụng thuốc Forcan

Không tự ý sử dụng thuốc Forcan cho những đối tượng bệnh nhân dưới đây khi chưa tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa:

• Người bệnh có tiền sử quá mẫn hoặc phản ứng dị ứng với Fluconazole hay bất kỳ thành phần tá dược phụ trợ có trong thuốc.
• Chống chỉ định dùng thuốc Forcan cho người bị mẫn cảm với các loại thuốc chống nấm thuộc nhóm Azol như Miconazol, Ketoconazol hoặc Clotrimazole.
• Chống chỉ định dùng thuốc Forcan cho phụ nữ nuôi con bú, bởi Fluconazole tiết vào sữa mẹ với nồng độ tương tự như trong huyết tương, có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe trẻ bú mẹ.
• Chống chỉ định tương đối thuốc Forcan cho người đang mang thai do chưa có nghiên cứu cụ thể chứng minh thuốc mang lại hiệu quả và an toàn cho đối tượng này. Phụ nữ có thai chỉ nên dùng Forcan khi thực sự cần thiết và mặt lợi ích phải lớn hơn nhiều so với nguy cơ rủi ro.

3. Hướng dẫn về liều dùng và cách sử dụng thuốc Forcan

Thuốc Forcan được bào chế dưới dạng viên nang dùng bằng đường uống. Bệnh nhân nên uống thuốc Forcan cùng với ly nước lọc khoảng 240ml, tránh dùng chung với các chất kích thích, đồ uống có gas hoặc nước ngọt.

Liều lượng và thời gian sử dụng thuốc Forcan sẽ được xác định cụ thể dựa trên tình trạng nhiễm nấm, loại nấm gây bệnh, độ tuổi, chức năng thận và khả năng đáp ứng thuốc của bệnh nhân. Ngoài ra, người bệnh nên dùng Forcan liên tục khi điều trị các bệnh nấm cho đến khi biến mất hoàn toàn các triệu chứng lâm sàng. Việc điều trị không đủ thời gian có thể khiến tình trạng nhiễm nấm tái phát.

Đới với những trường hợp mắc viêm màng não do chủng Cryptococcus hoặc người bị HIV cần điều trị duy trì lâu dài với thuốc Forcan nhằm dự phòng nguy cơ tái phát bệnh. Dưới đây là liều dùng thuốc Forcan đối với từng trường hợp bệnh nhân theo khuyến nghị chung của bác sĩ:

Liều Forcan cho trẻ sơ sinh:

• Trẻ 2 tuần tuổi: Dùng liều 3 – 6mg / kg thể trọng / lần, mỗi lần cách nhau 72 giờ.
• Trẻ từ 2 – 4 tuần tuổi: Dùng liều từ 3 – 6mg / kg thể trọng / lần, mỗi lần cách nhau 48 giờ.

Liều Forcan cho trẻ em:

• Liều dự phòng: Dùng 3mg / kg thể trọng / ngày (điều trị nhiễm nấm bề mặt) và từ 6 – 12mg / kg thể trọng / ngày (điều trị nhiễm nấm toàn thân).
• Liều điều trị: Dùng liều 6mg / kg thể trọng / ngày. Đối với trẻ nhiễm nấm dai dẳng nên dùng liều 12mg / kg / 24 giờ, chia làm 2 lần và không dùng quá 600mg / ngày.

Liều Forcan cho người lớn:

• Điều trị nhiễm nấm Candida âm đạo – âm hộ: Uống duy nhất 1 viên / lần / ngày. Có thể dùng 1 viên / lần / tháng trong vòng 4 – 12 tháng để ngăn ngừa nguy cơ tái phát.
• Điều trị nhiễm nấm Candida miệng – hầu: Dùng 1 viên / lần / ngày trong vòng 1 – 2 tuần.
• Điều trị nhiễm nấm Candida thực quản: Uống 1 viên / lần / ngày liên tục ít nhất 3 tháng và thêm tối thiểu 2 tuần nữa sau khi các triệu chứng biến mất.
• Điều trị nhiễm nấm Candida toàn thân: Uống liều khởi đầu 3 viên / lần, những ngày sau có thể uống 1 viên / lần / ngày trong vòng ít nhất 4 tuần và nên uống thêm tối thiểu 2 tuần nữa sau khi các triệu chứng biến mất.
• Điều trị viêm màng não do chủng Cryptococcus: Uống liều khởi đầu 3 viên / lần, những ngày tiếp theo có thể uống từ 1 – 3 viên / lần / ngày trong vòng ít nhất 6 – 8 tuần kể từ khi hoàn tất cấy dịch não tuỷ và cho kết quả âm tính. Trường hợp bệnh nhân nhiễm HIV có thể dùng liều 1 viên / lần / ngày trong thời gian dài nhằm tránh tái phát bệnh.
• Điều trị dự phòng nhiễm nấm: Đối với người cấy ghép tuỷ xương nên dùng liều 3 viên / lần / ngày để phòng ngừa nhiễm nấm Candida. Đối với người đã được tiên đoán nguy cơ giảm bạch cầu hạt nặng có thể uống thuốc Forcan dự phòng trong vài ngày trước đó và tiếp tục duy trì dùng thuốc trong 1 tuần tiếp theo khi lượng bạch cầu trung tính lớn hơn 1000 / mm3.

Liều Forcan cho bệnh nhân suy thận:

Những người có chức năng thận suy giảm bị nhiễm nấm Candida có thể điều chỉnh liều thuốc Forcan dựa trên mức độ thanh thải creatinin hoặc theo chỉ định của bác sĩ.

4. Thuốc Forcan có nguy cơ gây ra các tác dụng phụ gì?

Theo báo cáo cho thấy, có khoảng 5 – 30% người sử dụng Forcan thuốc kháng nấm gặp phải các tác dụng phụ khi dùng quá 7 ngày hay lâu hơn. Ngoài ra, tỷ lệ bệnh nhân phải ngừng thuốc do tác dụng phụ là khoảng 1 – 2,8%.

Khoảng 26 – 31% phụ nữ uống một liều duy nhất Forcan trị nấm Candida âm hộ - âm đạo gặp phải các tác dụng phụ ngoại ý. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng cho thấy người bị nhiễm HIV khi dùng thuốc Forcan thường có tỷ lệ gặp các triệu chứng phụ cao hơn.

Dưới đây là những tác dụng phụ có nguy cơ xuất hiện trong quá trình bệnh nhân sử dụng thuốc Forcan:

• Thường gặp: Chóng mặt, đau đầu, buồn nôn, ói mửa, ỉa chảy hoặc đau bụng.
• Ít gặp: Nổi ban, ngứa da, tăng nhẹ tạm thời mức bilirubin và transaminase huyết thanh lên gấp 1,5 – 3 lần giới hạn bình thường.
• Hiếm gặp: Thiếu máu, tăng bạch cầu ưa eosin, giảm bạch cầu trung tính, giảm bạch cầu hoặc tiểu cầu, tăng cao 8 lần nồng độ transaminase huyết thanh, da tróc vảy (chủ yếu ở bệnh nhân ung thư và AIDS), hội chứng Stevens – Johnson, tràn dịch màng phổi, sốt, phù, hạ huyết áp, tiểu ít, sốc phản vệ hoặc hạ kali máu.

Bệnh nhân nên thông báo ngay cho bác sĩ nếu gặp phải bất kỳ tác dụng phụ nào trong quá trình điều trị bằng thuốc Forcan.

5. Những lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc Forcan

Trước và trong quá trình điều trị các bệnh nấm bằng thuốc Forcan, bạn cần lưu ý một số khuyến cáo sau:

• Thận trọng khi sử dụng thuốc Forcan cho người bị rối loạn nhịp tim, có khoảng QT kéo dài trên điện tâm đồ hoặc suy giảm chức năng gan / thận.
• Thuốc Forcan có thể gây ra các triệu chứng như chóng mặt hoặc đau đầu, do đó người bệnh cần thận trọng khi sử dụng thuốc trong lúc lái xe hay vận hành máy móc.
• Kiểm tra hạn sử dụng của Forcan trước khi dùng để tránh uống thuốc đã hết hạn.
• Nếu viên thuốc có dấu hiệu chảy nước, mốc hay thay đổi màu sắc, bạn cần ngưng sử dụng và loại bỏ thuốc theo đúng chỉ dẫn.
• Tránh dùng Forcan cùng lúc với các thuốc như thuốc điều trị đái tháo đường nhóm Sulfonylure, thuốc kháng histamin (Astemizol), thuốc điều trị động kinh (Phenytoin), thuốc chống đông nhóm Coumarin, thuốc kháng virus (Zidovudine), thuốc Tacrolimus, thuốc Cisaprid hoặc Ciclosporin.

Trên đây là những thông tin quan trọng về thuốc Forcan, người bệnh nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng và tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên môn để có được kết quả điều trị tốt nhất.