Trẻ sinh non phải đối mặt với nhiều nguy cơ bệnh tật nguy hiểm, thậm chí tử vong. Một trong những yếu tố liên quan đến sinh non là kích thước cổ tử cung ngắn.
Câu hỏi đặt ra: Liệu cổ tử cung ngắn có chắc chắn khiến phụ nữ sinh non? Dưới đây là giải đáp của bác sĩ sản phụ khoa Nguyễn Thị Mận, khoa sản phụ khoa, bệnh viện ĐKQT Vinmec Đà Nẵng
1. Cổ tử cung có vài trò gì trong thai nghén?
Cổ tử cung là cửa vào của tử cung, nằm phía trên âm đạo. Cổ tử cung dài và dày lên khi mang thai tùy vào sự thay đổi về trọng lượng của thai nhi. Bình thường, thai sẽ nằm trong buồng tử cung, đến giai đoạn đủ tháng theo sinh lý chuyển dạ sẽ xuất hiện cơn gò tử cung kích thích làm cho cổ tử cung ngắn lại ( hiện tượng xóa) và mở to ra ( hiện tượng mở ) từ 1cm đến 10 cm để em bé có thể chui ra khỏi buồng tử cung và chào đời.
Trắc nghiệm: Bạn có hiểu đúng về dấu hiệu mang thai sớm?
Các dấu hiệu mang thai sớm không phải chỉ mỗi trễ kinh mà còn có rất nhiều dấu hiệu khác như xuất huyết âm đạo, ngực căng tức,… Điểm xem bạn biết được bao nhiêu dấu hiệu mang thai sớm thông qua bài trắc nghiệm này nhé!
2. Cách chẩn đoán
Cách tốt nhất để chẩn đoán cổ tử cung ngắn là siêu âm. Các bác sĩ không thể chẩn đoán thông qua khám bụng hoặc khám phụ khoa thủ công, chỉ có siêu âm là đáng tin cậy.
Kỹ thuật phổ biến hiện nay để đo chiều dài cổ tử cung trong thai kỳ là siêu âm qua đầu dò âm đạo, kỹ thuật này dễ quan sát hơn và có độ tin cậy cao hơn so với siêu âm qua thành bụng. Siêu âm qua đầu dò âm đạo cũng dễ chịu và an toàn, không gia tăng nguy cơ nhiễm trùng dù người đó có hiện tượng vỡ ối non.
Thai phụ sẽ được đánh giá chiều dài cổ tử cung dựa vào siêu âm qua ngã âm đạo. Nếu kích thước đo được từ 30mm- 50mm là bình thường, nếu kết quả dưới 25mm được gọi là cổ tử cung ngắn. Cổ tử cung ngắn có thể không đủ lực để giữ thai, đặc biệt là trong những trường hợp song thai, để dẫn đến chuyển dạ sớm và sinh non. Nguy cơ này sẽ gia tăng khi cổ tử cung càng ngắn.
3. Sinh non là gì?
Sinh non là tình trạng chuyển dạ sinh trong giai đoạn thai từ 22-37 tuần. Trẻ sinh non có nguy cơ tử vong và mắc bệnh và di chứng thần kinh cao hơn trẻ đủ tháng.
Hiện nay việc phát hiện sớm và điều trị dọa sinh non là vấn đề quan trọng đối với sản khoa, nhi khoa sơ sinh và toàn xã hội.
4. Mối quan hệ giữa cổ tử cung ngắn và sinh non
Đây là thắc mắc thường gặp, nhất là ở các phụ nữ được chẩn đoán cổ tử cung ngắn. Phụ nữ có hiện tượng này vẫn mang thai được nhưng có nhiều khả năng sinh non hơn so với những phụ nữ có cổ tử cung vẫn dài và dày trong suốt thai kỳ.
Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng: “Phụ nữ có chiều dài cổ tử cung nhỏ hơn 25mm ở khoảng tuần thứ 24 sẽ có nguy cơ sinh non trước 35 tuần tuổi gấp 6 lần so với phụ nữ có chiều dài cổ tử cung hơn 40mm. Chỉ có 2% phụ nữ trong thời gian thai kỳ có chiều dài cổ tử cung nhỏ hơn 15mm, nhưng lại có đến 60% trong số họ sẽ sinh non trước 28 tuần tuổi và 90% sinh non trước 32 tuần tuổi”.
5. Các trường hợp nào cần lưu ý kiểm tra chiều dài cổ tử cung?
Đo chiều dài cổ tử cung để tầm soát cổ tử cung ngắn sẽ được thực hiện thường quy trong lần siêu âm tầm soát dị tật thai nhi quý 2. Tuy nhiên một số trường hợp thai phụ cần khảo sát sớm nếu:
- Đã từng sinh non trước đây hoặc gia đình có người thân (bà, mẹ hoặc chị em gái) đã từng sinh non.
- Mang thai nhiều lần.
- Tiền sử khoét chóp cổ tử cung hoặc có ngắn cổ tử cung.
- Lớn tuổi.
- Thiếu chăm sóc trước sinh, dinh dưỡng kém.
- Sử dụng rượu bia, hút thuốc lá.
Khi được phát hiện sớm, có nhiều phương pháp có thể giúp ngăn ngừa sinh non ở những phụ nữ có cổ tử cung ngắn.
6. Khi bị cổ tử cung ngắn nên kiêng gì?
Khi được chẩn đoán cổ tử cung ngắn, thai phụ cần:
- Không làm việc nặng, tránh gắng sức.
- Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cho cơ thể.
- Hạn chế đi lại và vận động nhiều, tránh những động tác thay đổi tư thế đột ngột.
7. Các phương pháp điều trị cổ tử cung ngắn
Vì cổ tử cung ngắn có thể làm tăng nguy cơ chuyển dạ sớm của mẹ, các bác sĩ thường sẽ điều trị bằng các biện pháp sau:
7.1. Thuốc có chứa Progesterone
Tác dụng của thuốc là hạn chế các cơn co tử cung xuất hiện, dẫn đến giảm áp lực cho cổ tử cung, hay nói cách khác là làm chậm quá trình chuyển dạ. Progesterone đã được chứng minh là làm giảm nguy cơ sinh non ở những phụ nữ có cổ tử cung ngắn.
Thuốc progesterone có nhiều dạng: dạng tiêm, dạng uống hoặc viên đặt âm đạo, đặt hậu môn. Bạn sẽ được bác sĩ kê đơn và sử dụng hàng ngày tại nhà.
7.2. Khâu vòng eo tử cung
Đây là thủ thuật sử dụng chỉ khâu để giúp thu hẹp lại cổ tử cung khi mang thai ở những phụ nữ có cổ tử cung ngắn. Tuy nhiên, khâu vòng cổ tử cung không phải phù hợp với tất cả mọi người. Bạn cần phải được bác sĩ khám và cân nhắc điều trị một cách toàn diện.
Nếu bác sĩ cho rằng khâu vòng eo tử cung là phù hợp với bạn, bạn có thể sẽ được thực hiện thủ thuật này tại bệnh viện.
Sau khi thủ thuật kết thúc, bạn nên đi khám lại theo đúng lịch hẹn của bác sĩ và quay lại bệnh viện khi có những biểu hiện bất thường.
Khi thai đủ tháng, khoảng tuần 37 - 38, thủ thuật cắt chỉ khâu vòng eo tử cung sẽ được thực hiện để sản phụ có thể chuyển dạ đẻ đường âm đạo như sinh lý bình thường.
8. Kết luận
Nếu bạn được chẩn đoán cổ tử cung ngắn, hãy khoan lo lắng.
Y học ngày càng tiến bộ hơn trong việc chẩn đoán và điều trị hiện tượng này trước khi bắt đầu chuyển dạ, giúp ngăn ngừa sinh non. Điều quan trọng là bạn phải được chăm sóc trước sinh sớm và thường xuyên kiểm tra định kỳ để phát hiện và điều trị dự phòng sớm.
Những thai phụ có cổ tử cung ngắn nên chủ động khám thai thường xuyên hơn trong 3 tháng cuối thai kỳ. Khi cơ thể xuất hiện bất cứ triệu chứng bất thường nào cần phải báo ngay với bác sĩ để được điều trị, xử lý kịp thời.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là đơn vị y tế chất lượng cao được khách hàng đánh giá cao về chất lượng chuyên môn cũng như dịch vụ chăm sóc chuyên nghiệp. Đội ngũ bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm. Trang thiết bị y tế tối tân, hiện đại. Đặc biệt, Vinmec là bệnh viện duy nhất tại miền Bắc cứu sống được trẻ sinh non 24 tuần. Trẻ sinh non sẽ được chăm sóc và nuôi dưỡng với quy trình chuẩn quốc tế. Các ca sinh non đều được tổ chức bài bản dưới sự phối hợp của nhiều chuyên khoa: khoa sản, khoa gây mê và đặc biệt là khoa sơ sinh, khoa nhi. Việc này giúp hạn chế rủi ro và tăng hiệu quả điều trị đối với những vấn đề về sức khỏe mà trẻ sinh non có thể gặp phải.
Để khám và điều trị với các bác sĩ giàu kinh nghiệm tại Vinmec, Khách hàng vui lòng đặt lịch khám trực tiếp tại website để được phục vụ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.