Hiện nay, có rất nhiều loại thuốc được tạo ra nhằm phục vụ trong điều trị mụn, trong đó có Clindamycin sử dụng dưới dạng thuốc bôi da. Tìm hiểu các thông tin quan trọng về tác dụng, cách sử dụng, liều dùng, tác dụng phụ... của thuốc kháng sinh Clindamycin sẽ giúp cho người sử dụng nâng cao được hiệu quả điều trị, đồng thời hạn chế được các tai biến nguy hiểm có thể xảy ra.
1. Clindamycin là gì ?
Clindamycin là một loại hoạt chất thuộc nhóm kháng sinh Lincosamid. Hoạt chất này sau khi được hấp thu sẻ liên kết với tiểu phần 50S của ribosom, từ đó ức chế tổng hợp Protein của vi khuẩn. Clindamycin được xem là một kháng sinh có tác dụng kìm khuẩn ở nồng độ thấp và diệt khuẩn khi ở nồng độ cao.
Kháng sinh này cũng được sử dụng phổ biến trong điều trị mụn bị nhiễm khuẩn và được kê toa phổ biến dưới dạng bôi tại chỗ hoặc dạng bọt. Dạng uống của Clindamycin vẫn còn tồn tại nhưng nó rất hiếm khi được sử dụng trong điều trị những vấn đề da. Nguyên nhân là do các nhà khoa học cho thấy dùng Clindamycin dạng uống làm tăng nguy cơ xảy ra tác dụng phụ nghiêm trọng, ngược lại thuốc dạng bôi tại chỗ thì có nguy cơ gặp phải tác dụng phụ không mong muốn. Nhiều người bị mụn thường sử dụng dạng bôi tại chỗ của Clindamycin ở dạng gel.
Một số nghiên cứu cho thấy, việc dùng Clindamycin trị mụn có hiệu quả tốt hơn khi được kết hợp với Benzoyl peroxide. Sự kết hợp của 2 loại thuốc trị mụn này tối ưu hơn các phương pháp điều trị riêng lẻ. Vì vậy, hầu hết các bác sĩ da liễu đều được khuyến cáo sử dụng kết hợp giữa Clindamycin và Benzoyl Peroxide để điều trị mụn.
2. Tác dụng của thuốc Clindamycin
Như đã nói ở trên, kháng sinh Clindamycin được sử dụng để điều trị mụn trứng cá mức độ từ nhẹ đến trung bình. Tuy nhiên, thường không sử dụng nó làm phương pháp điều trị mụn duy nhất vì nó là kháng sinh, có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc hoặc quá liều.
Clindamycin là một loại kháng sinh điều trị một số loại vi khuẩn hoặc ngăn không cho chúng phát triển, trong đó đặc biệt là Propionibacterium acnes (P. acnes), một loại vi khuẩn thường gây các bệnh lý trên da. Ngoài ra, kháng sinh này cũng có tác dụng trên các loại vi khuẩn như Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermiche, Pneumococcus, Bacteroides (B. fragilis), Fusobacterium spp, Peptostreptococcus spp., Clostridium perfringens ...
Tuy nhiên, Clindamycin không được sử dụng trong các trường hợp sau:
- Dị ứng với Clindamycin hoặc các kháng sinh khác thuộc họ Lincosamid.
- Mẫn cảm bất kỳ thành phần nào của thuốc kháng sinh chứa Clindamycin.
3. Liều dùng và cách sử dụng thuốc Clindamycin
3.1. Liều dùng
Liều lượng của thuốc Clindamycin sẽ khác nhau đối với những bệnh nhân khác nhau. Lượng thuốc còn phụ thuộc vào độ mạnh của thuốc. Ngoài ra, số liều dùng mỗi ngày, thời gian cho phép giữa các liều và khoảng thời gian dùng thuốc tùy thuộc vào vấn đề y tế mà bạn đang sử dụng thuốc.
Đối với dạng bào chế tại chỗ dạng bọt
Đối với mụn trứng cá:
- Người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên: Sử dụng một lần mỗi ngày cho những vùng da bị mụn.
- Trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 12 tuổi: Việc sử dụng và liều lượng phải được xác định bởi bác sĩ nhi khoa của bạn.
Đối với các dạng bào chế tại chỗ dạng gel bôi tại chỗ
Đối với mụn trứng cá
- Người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên: Thoa hai lần một ngày lên vùng da bị mụn.
- Trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 12 tuổi: Việc sử dụng và liều lượng phải được xác định bởi bởi bác sĩ nhi khoa của bạn.
3.2. Cách dùng thuốc Clindamycin
Trước khi bôi thuốc này, hãy rửa kỹ các vùng da bị mụn bằng nước ấm và xà phòng, rửa sạch và lau khô. Khi bôi thuốc, sử dụng đủ lượng thuốc để che nhẹ khu vực bị ảnh hưởng. Bạn nên thoa thuốc lên toàn bộ khu vực thường bị mụn, không chỉ riêng các nốt mụn. Điều này sẽ giúp ngăn mụn mới bùng phát. Tránh rửa vùng da bị mụn quá thường xuyên, vì có thể làm khô da và làm cho tình trạng mụn của trở nên tồi tệ hơn. Rửa bằng xà phòng có tính dịu nhẹ 2 hoặc 3 lần một ngày là đủ, trừ khi bạn có làn da nhờn. Clindamycin tại chỗ sẽ không chữa khỏi mụn của bạn hoàn toàn. Tuy nhiên, để giúp kiểm soát mụn của bạn, hãy tiếp tục sử dụng thuốc Clindamycin này trong suốt thời gian điều trị, ngay cả khi các triệu chứng bắt đầu hết sau vài ngày. Bệnh nhân có thể phải tiếp tục sử dụng thuốc Clindamycin hàng ngày trong nhiều tháng hoặc thậm chí lâu hơn trong một số trường hợp tùy chỉ định của bác sĩ. Nếu ngừng sử dụng thuốc Clindamycin quá sớm, các triệu chứng có thể quay trở lại.
Đối với bệnh nhân sử dụng Clindamycin dạng bọt tại chỗ:
- Sau khi rửa hoặc cạo râu, tốt nhất là đợi 30 phút trước khi bôi thuốc này. Vì chất cồn trong thuốc có thể gây kích ứng da mới rửa hoặc cạo.
- Thuốc này có chứa cồn và dễ cháy, vì thế không sử dụng gần nhiệt, gần ngọn lửa hoặc trong khi hút thuốc.
- Để sử dụng thuốc này cần lưu ý:
- Không đổ trực tiếp bọt thuốc Clindamycin lên tay vì bọt thuốc sẽ bắt đầu tan chảy khi tiếp xúc với da ấm.
- Giữ bình xịt thẳng đứng và ấn mạnh để dàn đều lên da. Dàn đều thuốc để bao phủ khu vực da bị ảnh hưởng trực tiếp hoặc lên bề mặt mát.
- Có thể đặt bình xịt dưới vòi nước lạnh nếu nó có vẻ ấm hoặc bọt bị chảy loãng.
- Bạn nên lấy một lượng nhỏ bọt bôi ngoài da bằng đầu ngón tay và xoa bóp nhẹ nhàng vào các vùng bị ảnh hưởng cho đến khi bọt biến mất.
- Vì thuốc này có chứa cồn nên sẽ bị châm chích hoặc bỏng. Ngoài ra, nó có mùi vị khó chịu nếu dính vào miệng hoặc môi. Do đó, không được dùng thuốc này trong mắt, mũi, miệng hoặc trên các màng nhầy khác. Nếu thuốc này dính vào mắt, hãy rửa sạch chúng ngay lập tức, nhưng cẩn thận với một lượng lớn nước mát. Nếu mắt bạn vẫn bị bỏng hoặc đau, hãy đến bác sĩ kiểm tra.
- Điều quan trọng là bạn không sử dụng thuốc này quá lâu hơn so với yêu cầu của bác sĩ. Nó có thể khiến da trở nên quá khô hoặc bị kích ứng.
Đối với bệnh nhân sử dụng clindamycin dạng dung dịch bôi tại chỗ:
- Sau khi rửa hoặc cạo râu, tốt nhất là đợi 30 phút trước khi bôi thuốc này. Vì chất cồn trong thuốc có thể gây kích ứng da mới rửa hoặc cạo.
- Thuốc này có chứa cồn và dễ cháy, vì thế không sử dụng gần nhiệt, gần ngọn lửa hoặc trong khi hút thuốc.
- Để sử dụng thuốc này cần lưu ý:
- Thuốc Clindamycin được đựng trong lọ có đầu bôi, có thể dùng để bôi thuốc trực tiếp lên da. Sử dụng dụng cụ bôi với chuyển động chấm thay vì chuyển động lăn (chẳng hạn như không giống như lăn khử mùi). Nghiêng chai và ấn mạnh đầu chai vào da. Nếu cần, bạn có thể làm cho thuốc chảy nhanh hơn từ đầu bôi bằng cách tăng nhẹ áp lực lên tuyp kem. Nếu thuốc ra quá nhanh, hãy dùng ít áp lực hơn. Nếu đầu bôi bị khô, hãy úp ngược chai và ấn đầu nhiều lần để làm ẩm.
- Vì thuốc Clindamycin thường có chứa cồn nên sẽ bị châm chích hoặc bỏng. Ngoài ra, nó có mùi vị khó chịu nếu dính vào miệng hoặc môi. Do đó, không được dùng thuốc này trong mắt, mũi, miệng hoặc trên các màng nhầy khác. Trải thuốc ra khỏi những khu vực này khi áp dụng. Nếu thuốc Clindamycin dính vào mắt, hãy rửa sạch chúng ngay lập tức, nhưng hãy cẩn thận với một lượng lớn nước mát. Nếu mắt bạn vẫn bị bỏng hoặc đau, hãy đến bác sĩ kiểm tra.
- Điều quan trọng là bạn không sử dụng thuốc này quá lâu hơn so với yêu cầu của bác sĩ, bởi nó có thể khiến da trở nên quá khô hoặc bị kích ứng.
4. Tác dụng phụ của thuốc Clindamycin
Sử dụng thuốc Clindamycin quá liều lượng hoặc sử dụng dài ngày có thể dẫn đến một số tác dụng không mong muốn dưới đây. Kiểm tra với bác sĩ ngay lập tức nếu có bất kỳ tác dụng phụ nào sau đây xảy ra:
Tác dụng hiếm gặp:
- Đau bụng hoặc co thắt dạ dày, đau và đầy hơi
- Tiêu chảy, cũng có thể có máu trong phân
- Sốt
- Cơn khát tăng dần
- Buồn nôn hoặc nôn mửa
- Mệt mỏi hoặc suy nhược bất thường
- Giảm cân (không bình thường)
Tác dụng ít phổ biến
Phát ban da, ngứa, đỏ, sưng hoặc dấu hiệu kích ứng khác không xuất hiện trước khi sử dụng thuốc này
Phổ biến hơn
- Khô, đóng vảy hoặc bong tróc da (đối với dung dịch bôi ngoài da)
- Ít phổ biến
- Đau bụng
- Tiêu chảy
- Đau đầu
- Kích ứng hoặc nhờn da
- Cảm giác châm chích hoặc nóng rát da
Các tác dụng phụ khác không được liệt kê cũng có thể xảy ra ở một số bệnh nhân sử dụng thuốc Clindamycin. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ tác dụng nào, hãy liên hệ với bác sĩ điều trị để được xử trí kịp thời.
Tóm lại, Clindamycin là một loại kháng sinh được sử dụng trong điều trị các tình trạng mụn viêm do vi khuẩn. Lưu ý, Clindamycin là thuốc kê đơn, cần sử dụng theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa và người bệnh không nên tự ý mua thuốc Clindamycin về sử dụng, vì có thể gặp phải tác dụng phụ nguy hiểm.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
