Bài viết bởi Bác sĩ nội trú, Thạc sĩ Trần Đức Tuấn - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park
Xuất huyết tiêu hóa là cấp cứu nội ngoại khoa thường gặp và có thể đe dọa đến tính mạng người bệnh. Các phương pháp điều trị xuất huyết tiêu hóa thường dùng như điều trị nội khoa, can thiệp nội soi, chụp số hóa xóa nền và can thiệp mạch mạc treo.
1. Chụp số hóa xóa nền và can thiệp mạch mạc treo được chỉ định với trường hợp nào?
Chụp động mạch mạc treo là làm hiện hình các động mạch này và các nhánh tận trên phim chụp màn hình máy chụp mạch số hóa xóa nền (DSA). Chụp các động mạch mạc treo tràng thường được áp dụng trong các trường hợp xuất huyết tiêu hóa không do khối u hay để can thiệp nội mạch.
Chỉ định của can thiệp động mạch mạc treo gồm có:
- Xuất huyết tiêu hóa không do nguyên nhân giãn vỡ tĩnh mạch (thường trong bệnh lý tăng áp lực tĩnh mạch cửa hoặc bệnh trĩ) mà không điều trị được bằng nội khoa hay can thiệp nội soi.
- Một số trường hợp cần chẩn đoán bệnh lý mạch máu hoặc các khối u giàu mạch máu mà trên phim chụp cắt lớp vi tính không rõ ràng.
2. Chống chỉ định của phương pháp can thiệp mạch mạc treo
- Không có chống chỉ định tuyệt đối.
- Chống chỉ định tương đối trong trường hợp người bệnh có rối loạn đông máu, suy thận hoặc dị ứng với thuốc đối quang.
- Trong trường hợp xuất huyết tiêu hóa nặng, người bệnh có thể kích động hoặc không hợp tác, cần phải gây mê.
- Nên cân nhắc trong trường hợp người bệnh đã ngừng xuất huyết trừ trường hợp tổn thương mạch máu như giả phình động mạch, loạn sản động mạch hay thông động tĩnh mạch (thấy trên phim chụp cắt lớp vi tính) thì cần can thiệp vì có nguy cơ chảy máu lại.
- Cân nhắc trong trường hợp phụ nữ có thai.
3. Các bước tiến hành chụp và can thiệp mạch mạc treo
- Vị trí chọc mạch thường là động mạch đùi phải, trong trường hợp không vào được động mạch đùi phải (hẹp – tắc ...), có thể chọc động mạch đùi trái hoặc động mạch cánh tay.
- Luồn ống thông: Luồn ống thông (cobra, sidewinder...) kết hợp với dây dẫn để móc vào động mạch mạc treo tràng trên và động mạch mạc treo tràng dưới. Tiến hành chụp kéo dài từ động mạch đến thì trở về của tĩnh mạch mạc treo tràng.
- Gây tắc mạch chọn lọc: Trong trường hợp phát hiện tổn thương mạch máu gây xuất huyết tiêu hóa, sử dụng vi ống thông luồn vào vị trí tổn thương sau đó gây tắc bằng các vật liệu gây tắc mạch (xốp cầm máu, PVA, Hystoacryl, Vòng xoắn kim loại) tùy vào từng tổn thương và kinh nghiệm của người can thiệp.
Thường người bệnh được can thiệp trong tình trạng cấp cứu do xuất huyết tiêu hóa nên trong quá trình can thiệp, bệnh nhân được theo dõi tình trạng huyết động, hô hấp.
Ngay sau can thiệp, người bệnh bất động tại giường bệnh đặc biệt chân bên chọc mạch ít nhất 6 giờ để theo dõi chảy máu nơi chọc mạch, theo dõi mạch, nhiệt độ, huyết áp, tình trạng ổ bụng, tình trạng xuất huyết tiêu hóa.
4. Biến chứng có thể gặp sau can thiệp
Những tai biến có thể gặp liên quan đến can thiệp như lóc tách động mạch, chảy máu nơi chọc mạch hoặc tắc mạch không mong muốn.
Trong trường hợp có sử dụng vật liệu gây tắc mạch, đặc biệt sử dụng hạt nhựa nếu để trào ngược nhiều sang các nhánh lành có thể biến chứng gây nhồi máu ruột. Trường hợp nhồi máu nhiều có thể phải phẫu thuật cắt bỏ đoạn ruột bị nhồi máu.
Chụp số hóa xóa nền là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh đòi hỏi người thực hiện kỹ thuật phải có chuyên môn, đồng thời kỹ thuật này phải được thực hiện tại các cơ sở y tế có đầy đủ cơ sở vật chất, hệ thống máy móc hiện đại, phòng chụp đạt chuẩn. Do đó, để đạt kết quả chẩn đoán hình ảnh chính xác, bệnh nhân cần chọn các địa chỉ uy tín có máy chụp số hóa xóa nền và có trang thiết bị y tế hiện đại, đạt chuẩn để thực hiện, từ đó có hướng điều trị bệnh kịp thời.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là bệnh viện đa khoa có chức năng thăm khám và điều trị bệnh lý, đồng thời cấp cứu, phẫu thuật cứu sống nhiều ca bệnh khó. Tại Vinmec cũng đã thực hiện chẩn đoán hình ảnh bằng kỹ thuật chụp số hóa xóa nền để phát hiện nhiều bệnh lý cũng như là tiền đề để đưa ra phác đồ điều trị bệnh. Có được thành công lớn là bởi Vinmec luôn trang bị đầy đủ cơ sở vật chất hiện đại, các quy trình thăm khám, điều trị được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn, kinh nghiệm đi kèm cùng nhiều loại hình dịch vụ y tế hoàn hảo.
Để đăng ký khám và điều trị bệnh tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.