Chụp cộng hưởng từ (MRI) động mạch toàn thân: Những điều cần biết

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Trần Công Trình - Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

1. Chụp cộng hưởng từ (MRI) động mạch toàn thân là gì?

Cộng hưởng từ (MRI) là một trong những phương tiện chẩn đoán hình ảnh hiện đại đang ngày càng được áp dụng rộng rãi trong nhiều cơ sở y tế. Chụp MRI nói chung và chụp MRI toàn thân nói riêng hoạt động theo cùng một cơ chế, dựa vào từ trường để tái tạo hình ảnh của các cơ quan trong cơ thể, như đầu, cổ, lồng ngực, ổ bụng, tiểu khung và hệ xương sống. Hình ảnh thu được khi chụp cộng hưởng từ toàn thân rõ nét và chi tiết, quan sát được các cấu trúc bất thường có kích thước nhỏ chỉ vài milimet. Quy trình chụp cộng hưởng từ toàn thân nhìn chung không quá phức tạp khi đem so sánh với CT scan hoặc PET/CT, Người bệnh thường mất khoảng 1 giờ để chụp và 1 giờ để chờ có kết quả.

Chụp MRI động mạch toàn thân là một chỉ định hỗ trợ cho các phương tiện cận lâm sàng khác khi muốn khảo sát và phát hiện các bất thường liên quan đến hệ mạch máu trong cơ thể một cách tổng quát như hẹp động mạch, túi phình mạch ...

Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ yêu cầu sử dụng thêm chất cản quang. Chất cản quang sử dụng trong chụp cộng hưởng từ có khả năng gây ra các phản ứng dị ứng thấp hơn so với loại thuốc cản quang được dùng khi chụp CT Scan. Trước đây, người bệnh có thể được chụp CT Scan để chẩn đoán các bệnh lý động mạch với giá thành thấp hơn. Tuy nhiên, chụp cộng hưởng từ toàn thân mang lại nhiều lợi ích hơn vì người bệnh không phơi nhiễm với tia X như khi chụp cắt lớp vi tính, giúp giảm thiểu nguy cơ xuất hiện các tác dụng không mong muốn. Bên cạnh đó, chất lượng hình ảnh của chụp MRI toàn thân có độ chính xác cao, đánh giá được nhiều chi tiết về hình thái và chức năng của động mạch. Chính vì những lý do này, chụp MRI động mạch toàn thân đang ngày càng được ưu tiên lựa chọn.

2. Chỉ định chụp cộng hưởng từ động mạch toàn thân đối với bệnh lý nào?

Chụp MRI động mạch toàn thân có phạm vi sử dụng khá rộng rãi, đáp ứng vai trò chẩn đoán và điều trị cho nhiều bệnh lý khác nhau. Hệ động mạch trong cơ thể được khảo sát qua từng khu vực quan trọng, bao gồm: não, cổ, lồng ngực, tim, ổ bụng (gan và thận), hố chậu, hai chi dưới và hai chi trên.

Chỉ định chụp cộng hưởng từ động mạch toàn thân bao gồm:

• Phát hiện các bất thường như phình mạch, bóc tách động mạch ở động mạch chủ đoạn ngực và bụng, hoặc ở các động mạch khác.
• Phát hiện bệnh lý xơ vữa động mạch ở các vị trí quan trọng như động mạch cảnh, nguyên nhân gây đột quỵ.
• Đánh giá được mức độ hẹp và các mạch máu có liên quan trong bệnh lý mạch máu, hỗ trợ cho kế hoạch điều trị can thiệp mạch vành.
• Xác định khối dị dạng mạch máu não

• Phát hiện bệnh lý mạch máu thận hoặc quan sát dòng chảy mạch máu thận để chuẩn bị cho các cuộc phẫu thuật ghép thận hoặc đặt stent mạch thận.
• Chẩn đoán tổn thương động mạch ở một hoặc nhiều vị trí như ở cổ, ngực, ổ bụng, khung chậu và các chi sau một chấn thương.
• Đánh giá hệ mạch máu nuôi khối u trước khi quyết định phương pháp phẫu thuật hoặc điều trị bảo tồn bằng hóa trị, xạ trị trong các bệnh lý ác tính.
• Chẩn đoán các bất thường mạch máu bẩm sinh ở trẻ em
• Tầm soát các bệnh lý mạch máu toàn thân như viêm động mạch ở những đối tượng có nguy cơ cao như có yếu tố gia đình, ...
• Hỗ trợ lên kế hoạch can thiệp điều trị bệnh lý mạch máu chi dưới do xơ vữa động mạch.
• Thay thế chụp cắt lớp vi tính mạch máu khi thuốc cản quang có nguồn gốc từ iot bị chống chỉ định.

3. Chống chỉ định chụp cộng hưởng từ động mạch toàn thân

Một cách tổng quát, chụp MRI động mạch toàn thân là một kỹ thuật an toàn, không xâm lấn và không phơi nhiễm tia xạ. Tuy nhiên, một số trường hợp không nên chụp cộng hưởng từ toàn thân như:

• Người mắc phải hội chứng sợ buồng kín vì trong lúc chụp, người bệnh được yêu cầu nằm yên trong khoang của máy trong khoảng từ 45 đến 60 phút. Người mắc hội chứng sợ buồng kín có thể khó hợp tác thực hiện được.
• Bệnh nhân chứa các dị vật bên trong cơ thể, bao gồm: máy tạo nhịp tim, cấy ốc tai, một vài loại clip sử dụng để điều trị phình mạch não. Từ trường có thể ảnh hưởng đến hoạt động của các thiết bị này và ngược lại chúng có thể là tác nhân làm suy giảm chất lượng hình ảnh. Các vật liệu thay thế nhân tạo thế hệ mới thường được nhà sản xuất cung cấp thông tin mô tả về nguy cơ khi chụp cộng hưởng từ trong các sổ tay hướng dẫn. Người bệnh cần trao đổi cẩn thận với bác sĩ trước khi quyết định thực hiện.

4. Quy trình thực hiện chụp cộng hưởng từ động mạch toàn thân

Chụp MRI động mạch toàn thân nên được thực hiện đúng theo quy trình để đảm bảo cho sự an toàn của người bệnh cũng như tính hiệu quả của phương tiện, bao gồm các bước sau:

• Tư vấn giải thích cho người bệnh về cách thực hiện, nguy cơ khi chụp cộng hưởng từ động mạch toàn thân. Dặn dò người bệnh không cần nhịn ăn trước khi chụp.
• Khai thác thông tin từ người bệnh để loại trừ các chống chỉ định.
• Bệnh nhân và người thân cùng vào phòng chụp cộng hưởng từ được yêu cầu cởi bỏ trang sức trước khi vào.
• Trong quá trình chụp, người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của kỹ thuật viên như giữ nguyên tư thế, hít vào, thở ra, ..
• Khi máy vận hành sẽ tạo ra nhiều tiếng ồn, vì thế người bệnh thường được trang bị các thiết bị chống ồn như ốp tai hoặc tai nghe loại bỏ tiếng ồn
• Tổng thời gian chụp có thể mất từ 45 đến 60 phút.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec với hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm trong khám điều trị, người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm thăm khám và điều trị tại Bệnh viện.

Trước khi nhận công tác tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park, vị trí Bác sĩ khoa Chẩn đoán hình ảnh từ tháng 09/2017, Bác sĩ Trần Công Trình từng làm việc tại Bệnh viện Nhân Dân Gia Định từ năm 2007-2017. Trong vai trò của mình, Bác sĩ Trần Công Trình đã tham gia hướng dẫn giảng dạy các sinh viên, Bác sĩ nội trú, chuyên khoa và các bác sĩ mới vào khoa

Để thăm khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý khách vui lòng đến trực tiếp Hệ thống Y tế Vinmec hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.