Chọn thức ăn cho trẻ suy dinh dưỡng

1. Những loại thực phẩm nên lựa chọn cho trẻ suy dinh dưỡng

Nhằm mục đích chấm dứt tình trạng trẻ em suy dinh dưỡng hoặc trẻ có nguy cơ suy dinh dưỡng, đồng thời giúp trẻ phát triển toàn diện hơn, cha mẹ cần bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho trẻ có thể bằng cách sử dụng thực phẩm tự nhiên hoặc các nguồn thực phẩm khác.

1.1. Những nhóm chất dinh dưỡng cần thiết nên bổ sung cho trẻ suy dinh dưỡng trong khẩu phần ăn hàng ngày

Chất béo: Chất béo cung cấp cho cơ thể trẻ giúp nguồn năng lượng thiết yếu để sử dụng cho các hoạt động của cơ thể trong suốt ngày dài, đồng thời tạo lớp chất béo giữ ấm cho cơ thể. Các acid béo có trong các loại thực phẩm không chỉ giúp ngăn ngừa tình trạng đông máu mà còn kích thích hoạt động não bộ của trẻ. Ngoài ra, chất béo còn giúp tăng cường hấp thụ các vitamin tan trong dầu vào cơ thể và giúp làm vết thương mau lành.

Protein: Protein được xếp vào thành phần dinh dưỡng quan trọng trong việc hình thành cấu trúc cơ thể. Hơn nữa, hợp chất này còn giúp thay thế các tế bào bị hư hỏng, phòng ngừa suy dinh dưỡng ở trẻ em khá hiệu quả. Protein tạo nên cấu trúc cơ bắp, máu, bạch huyết, các hormone, kháng thể, men, các tuyến nội tiết tuyến bài tiết của cơ thể. Nhờ thành phần dinh dưỡng protein sẽ giúp cho cơ thể có sức đề kháng tốt hơn, được cung cấp năng lượng cho các hoạt động của cơ thể tốt hơn. Thêm vào đó,protein cũng tham gia cả vào quá trình chuyển hóa vitamin và các dưỡng chất khác.

Canxi: Khoáng chất canxi giúp trẻ phát triển cả về chiều cao và hệ thống xương trong toàn bộ cơ thể. Ngoài ra, canxi còn tham gia cả vào quá trình duy trì cũng như hoạt động của cơ bắp và hệ thống thần kinh của cơ thể. Không những thế, canxi hỗ trợ cả sự phát triển tóc và móng tay. Đối với trẻ suy dinh dưỡng đặc biệt suy dinh dưỡng thấp còi thường rất cần thiết được bổ sung loại dưỡng chất này, bởi nó có thể giúp cho trẻ hoạt động linh hoạt, nhanh nhẹn, cao lớn và thông minh hơn.

Vitamin A: Vitamin A có tác dụng tăng cường sức đề kháng của cơ thể cũng như hệ miễn dịch của trẻ giúp trẻ ít bị bệnh hơn, có khả năng chống lại các yếu tố nguy cơ từ điều kiện môi trường xung quanh. Thiếu vitamin A còn khiến cho trẻ dễ dàng mắc các bệnh nhiễm khuẩn làm tăng cao nguy cơ suy dinh dưỡng ở trẻ.

Vitamin D: Vitamin D giúp hỗ trợ quá trình vận chuyển canxi vào trong máu đi khắp cơ thể. Khi cơ thể thiếu vitamin D sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình tạo xương, đồng thời hạn chế sự hấp thụ canxi và phospho trong ruột gây nên tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng và làm gia tăng nguy cơ suy dinh dưỡng ở trẻ.

Vitamin C: Vitamin C có vai trò giúp tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ được khoẻ mạnh, đồng thời hợp chất này cũng giúp tăng cường Collagen cho da của trẻ được săn chắc và đàn hồi tốt hơn. Hơn nữa, vitamin C còn tham gia vào quá trình dẫn truyền dây thần kinh, đồng thời tăng cường hấp thụ acid folic, sắt và canxi vào cơ thể giúp cải thiện triệu chứng của tình trạng suy dinh dưỡng một cách hiệu quả.

Kẽm: Tham gia vào quá trình tạo máu giúp cho trẻ trông hồng hào và khỏe mạnh hơn. Với việc cung cấp đủ kẽm cho cơ thể trẻ giúp trẻ tăng cường sức đề kháng, phát triển trí tuệ đồng thời hạn chế các bệnh nhiễm khuẩn và kích thích trẻ thèm ăn và ăn ngon miệng hơn.

1.2. Thực phẩm nên được sử dụng cho trẻ suy dinh dưỡng

• Sữa và các chế phẩm từ sữa

Sữa và các sản phẩm được chế biến từ sữa bao gồm: phomai, sữa chua, ... rất giàu hàm lượng canxi và chất béo được sử dụng làm thức ăn cho trẻ suy dinh dưỡng. Khi trẻ sử dụng các loại thực phẩm mày sẽ giúp cơ thể khoẻ mạnh hơn, đồng thời phát triển chiều cao và kích thước bộ não hoạt động hiệu quả.

• Gạo hay cơm trắng

Gạo hay cơm trắng có hàm lượng tinh bột cao, giúp cung cấp năng lượng cho trẻ hoạt động suốt một ngày dài. Ngoài ra, trong cơm còn chứa rất nhiều dưỡng chất khác bao gồm: protein, vitamin B1, Thiamin, vitamin K và sất. Những dưỡng chất này đều rất quan trọng và cần thiết cho sự phát triển toàn diện của trẻ về thể chất và trí não của trẻ. Đối với trẻ suy dinh dưỡng nên được bổ sung cơm trong bữa ăn hàng ngày. Nếu trẻ lười ăn hoặc không muốn ăn cơm cha mẹ có thể sử dụng cơm để nấu cháo cho trẻ ăn.

• Khoai tây

Khoai tây thuộc nhóm thực phẩm khoai củ và hàm lượng dinh dưỡng khá phong phú bao gồm glucose, chất xơ, vitamin C, vitamin B6, acid folic... Sử dụng khoai tây trong chế biến món ăn cho trẻ giúp trẻ nâng cao sức đề kháng, hạn chế khả năng cũng như nguy cơ mắc bệnh lý nhiễm trùng, nhiễm khuẩn đồng thời tăng cường sự hấp thụ các chất dinh dưỡng vào trong cơ thể được hiệu quả hơn. Ngoài ra, khoai tây còn được xếp vào nhóm thực phẩm có thể chế biến nhiều món ăn dinh dưỡng giúp điều trị và phòng tránh tình trạng suy dinh dưỡng.

• Thịt

Thịt thuộc nhóm thực phẩm được lựa chọn khá phổ biến ở trong các bữa ăn hàng ngày. Vì hàm lượng dinh dưỡng của thịt khá cao. Đối với thịt lợn thành phần dinh dưỡng có chứa khá nhiều vitamin A và vitamin E đều có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch và sức đề kháng cho trẻ nhỏ. Các dưỡng chất trong thịt lợn còn rất cần thiết cho sự tăng trưởng, phục hồi cơ bắp và các mô thần kinh. Hơn nữa, các chất dinh dưỡng trong thịt lợn còn tham gia hiệu quả vào quá trình tạo máu của cơ thể.

Còn đối với thịt bò với hàm lượng dinh dưỡng khá phong phú đặc biệt sắt nên giúp bồi bổ cho người mới ốm dậy, hoặc những người có thể trạng yếu hoặc trẻ suy dinh dưỡng. Thực phẩm này cũng giúp nâng cao sức đề kháng, xây dựng hệ thống miễn dịch cho cơ thể làm việc hiệu quả giúp trẻ hạn chế được các loại bệnh nhiễm khuẩn. Hàm lượng sắt trong thịt bò còn giúp tạo máu và hồng cầu hiệu quả. Ngoài ra, các chất dinh dưỡng như kẽm, magie, protein, canxi... giúp phục hồi sức khoẻ khá nhanh.

• Hải sản

Tôm cua cá, thuộc nhóm thực phẩm giàu canxi giúp trẻ phát triển chiều cao nhanh chóng và hiệu quả. Sử dụng các loại thực phẩm này thường xuyên giúp trẻ cao lớn, cơ bắp hoạt động linh hoạt, răng tóc và các thành phần cơ thể đều chắc khỏe.

• Trứng

Trong một quả trứng chứa hàm lượng protein và các chất béo có lợi cho sức khỏe khá cao. Mỗi tuần cha mẹ nên cho trẻ ăn từ 3 đến 5 qua trứng giúp trẻ phát triển chiều cao và kích thích trí não phát triển.

• Các loại hạt

Các loại hạt ngoài việc cung cấp tinh bột bổ sung năng lượng cho cơ thể thì còn chứa hàm lượng chất xơ cao giúp tiêu hoá tốt. Bên cạnh đó, còn chứa nhiều dưỡng chất cần thiết cho trẻ như protein, canxi, sắt... cần thiết cho trẻ.

• Rau xanh

Hàm lượng vitamin và chất xơ trong rau rất tốt cho cơ thể của trẻ đặc biệt những loại rau có lá màu xanh sẫm. Ngoài ra, có một số loại rau còn có giá trị dinh dưỡng cao như bông cải xanh, rau bina...

2. Một số nguyên tắc cơ bản thực hiện chế độ ăn cho trẻ suy dinh dưỡng

• Cha mẹ nên bổ sung thành phần dinh dưỡng protein giúp trẻ hấp thu các chất dinh dưỡng khác được hiệu quả và tối ưu nhất
• Trong bữa ăn của trẻ nên thêm dầu mỡ vừa để cung cấp năng lượng cho trẻ vừa giúp cho bữa ăn của trẻ được thơm ngon, béo ngậy hơn, giúp kích thích thèm ăn ở trẻ.
• Cha mẹ không nên ép hoặc tạo áp lực cho trẻ khi trẻ ăn khiến cho trẻ có cảm giác sợ ăn.
• Cha mẹ nên thực hiện chế độ ăn cân bằng và hợp lý giúp trẻ phát triển toàn diện và có thể bổ sung thêm vi chất dinh dưỡng cho trẻ từ các nguồn thực phẩm khác.

Việc cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ có thể diễn ra trong thời gian dài nên khuyến cáo cha mẹ cần bình tĩnh và kiên trì khi bổ sung chất cho bé kể cả qua đường ăn uống hay các thực phẩm chức năng. Đặc biệt việc dùng thực phẩm chức năng nên chọn các loại có nguồn gốc tự nhiên dễ hấp thụ, không cho con dùng đồng thời nhiều loại hoặc thay đổi liên tục các loại thực phẩm chức năng.

Để trẻ khỏe mạnh, phát triển tốt cần có một chế độ dinh dưỡng đảm bảo về số lượng và cân đối chất lượng. Nếu trẻ không được cung cấp các chất dinh dưỡng đầy đủ và cân đối sẽ dẫn đến những bệnh thừa hoặc thiếu chất dinh dưỡng ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển toàn diện của trẻ cả về thể chất, tâm thần và vận động.

Trẻ ăn không đúng cách có nguy cơ thiếu các vi khoáng chất gây ra tình trạng biếng ăn, chậm lớn, kém hấp thu,... Nếu nhận thấy các dấu hiệu kể trên, cha mẹ nên bổ sung cho trẻ các sản phẩm hỗ trợ có chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Đồng thời các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng.

Cha mẹ có thể tìm hiểu thêm:

Các dấu hiệu bé thiếu kẽm

Thiếu vi chất dinh dưỡng và tình trạng không tăng cân ở trẻ