Thanh thiếu niên có nguy cơ cao mắc bệnh viêm não mô cầu. Đây là căn bệnh nghiêm trọng và có thể gây ra tử vong chỉ trong vài giờ. Vì thế việc tiêm chủng cho thanh thiếu niên và tiêm não mô cầu cho trẻ đi học là việc làm cần thiết, hạn chế được tối đa nguy cơ mắc bệnh.
1. Bệnh viêm não mô cầu nguy hiểm như thế nào?
Bệnh viêm não mô cầu là bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm cho người mắc. Theo đó, người bệnh mang vi khuẩn gây bệnh ở phía sau mũi và cổ họng, nhưng hầu hết đều không bị lây nhiễm từ nguồn bệnh này. Với một số người, khi vi khuẩn lây lan sang các khu vực xung quanh não hoặc tủy sống thì sẽ gây viêm màng não cũng như nhiễm trùng máu.
Viêm màng não gây ra bởi não mô cầu và nhiễm trùng máu rất nghiêm trọng, thậm chí có thể gây ra tử vong. Các bệnh nhiễm trùng này tiến triển rất nhanh ( người khoẻ mạnh có thể bị ốm chỉ sau 48 giờ hoặc ít hơn). Bệnh có thể điều trị khỏi nhưng sau đó người bệnh sẽ gặp phải các vấn đề sức khoẻ và khuyết tật lâu dài chẳng hạn như mất chân tay, điếc và tổn thương thần kinh...
Bệnh viêm màng não mô cầu khá phổ biến ở trẻ sơ sinh và thanh thiếu niên. Triệu chứng của bệnh phụ thuộc vào phần của cơ thể bị ảnh hưởng, một số triệu chứng báo hiệu bệnh: sốt, đau đầu, cứng cổ, phát ban, tăng độ nhạy cảm với ánh sáng... Vì bệnh viêm não mô cầu có diễn biến rất phức tạp nên khi có các triệu chứng của bệnh thì cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế để thăm khám và điều trị kịp thời.
2. Các loại vắc-xin phòng ngừa viêm não mô cầu
Hiện nay, có hai loại vắc xin viêm não mô cầu:
2.1. Vắc-xin MenACWY (liên hợp)
- Menactra®: Bác sĩ lâm sàng sẽ cung cấp 2 liều vắc - xin này cho thanh thiếu niên hoặc những người có nguy cơ mắc bệnh viêm não mô cầu. Đây là vắc-xin giúp bảo vệ chống lại 4 loại vi khuẩn gây bệnh não mô cầu (nhóm huyết thanh A,C,W,Y).
- Menveo®: Đây là vắc xin giúp bảo vệ chống lại 4 loại vi khuẩn gây bệnh não mô cầu (nhóm huyết thanh A,C,W,Y). Liều chích ngừa là 2 liều.
2.2. Vắc-xin MenB (tái tổ hợp)
- Bexsero®: Liều chích ngừa là 2 lần cho những người từ 16 đến 23 tuổi không có nguy cơ mắc bệnh viêm não mô cầu. Hoặc cho những người trên 10 tuổi có nguy cơ mắc bệnh viêm não mô cầu. Đây là vắc-xin giúp chống lại vi khuẩn gây bệnh não mô cầu nhóm B.
- Trumba®: Liều chích ngừa là 2 liều cho những người từ 16 đến 23 tuổi không có nguy cơ mắc bệnh viêm não mô cầu. Hoặc chích ngừa 3 liều cho những người trên 10 tuổi có nguy cơ mắc bệnh viêm não mô cầu. Vắc xin này giúp chống lại vi khuẩn gây bệnh não mô cầu nhóm B.
3. Khuyến cáo vắc-xin cho trẻ lớn bị viêm não mô cầu
Tiêm não mô cầu cho trẻ đi học là rất cần thiết. Trung tâm kiểm soát và phòng chống dịch bệnh CDC khuyến cáo tất cả trẻ từ 11 đến 12 tuổi nên tiêm một liều vắc-xin MenACWY và tiêm nhắc lại một liều ở tuổi 16. Liều nhắc lại này giúp cho thanh thiếu niên tiếp tục được bảo vệ trong độ tuổi có nguy cơ mắc bệnh viêm não mô cầu cao nhất. Nếu bỏ lỡ một liều hãy gặp bác sĩ để được tư vấn.
Với thanh thiếu niên từ 16 đến 23 tuổi cũng có thể được chủng ngừa bằng vắc - xin MenB, và thời điểm tốt để chích ngừa là 16 đến 18 tuổi.
4. Tác dụng phụ có thể có của vắc-xin não mô cầu
Hầu hết những người tiêm vắc-xin não mô cầu không có bất kỳ vấn đề nghiêm trọng nào. Tuy nhiên, loại thuốc nào cũng có tác dụng phụ và vắc-xin não mô cầu cũng không ngoại lệ. Những tác dụng phụ của vắc - xin này thường nhẹ và tự hết sau vài ngày, chẳng hạn như: đỏ tại vị trí tiêm, đau cơ hoặc khớp, sốt hoặc ớn lạnh, cảm thấy mệt, buồn nôn hoặc tiêu chảy (vấn đề này có thể kéo dài trong 1 hoặc 2 ngày). Nhưng, với một số trường hợp có thể xảy ra phản ứng nghiêm trọng mặc dù rất hiếm (ước tính khoảng 1 trong 1 triệu liều). Nó thường xuất hiện trong vài phút hoặc vài giờ sau tiêm.
Hơn nữa, sau khi tiêm có thể xảy ra tình huống ngất xỉu. Cho nên những người được tiêm vắc-xin nên ngồi hoặc nằm trong khoảng 15 phút để tránh ngất xỉu hoặc chấn thương do ngã. Hoặc một số người bị đau dữ đội ở vai và gặp khó khăn khi di chuyển cánh tay.
Bệnh viêm não mô cầu có thể đe dọa đến tính mạng của người khoẻ mạnh. Thêm vào đó, bệnh này nếu được chữa khỏi cũng sẽ để lại thương tật vĩnh viễn cho người bệnh. Do đó, tiêm vắc-xin phòng ngừa bệnh là điều rất cần thiết. Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã có vắc-xin viêm não mô cầu Mengoc BC (Cuba) và vắc-xin ngừa nhiễm khuẩn não mô cầu, viêm màng não, nhiễm trùng huyết bị gây ra bởi viêm não mô cầu loại A, C, Y, W là Menactra (Mỹ).
Những lợi ích khi tiêm phòng tại Vinmec như:
- Trẻ sẽ đến tiêm tại đây sẽ được các bác sĩ chuyên khoa khám, sàng lọc các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn vắc-xin phòng bệnh cũng như phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc trẻ sau tiêm chủng.
- Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng nhi có giàu kinh nghiệm, chuyên môn, hiểu tâm lý trẻ và áp dụng cách giảm đau hiệu quả cho trẻ trong quá trình tiêm chủng.
- Trẻ em tiêm chủng tại đây sẽ được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.
- Được theo dõi đa khoa trước, trong và sau tiêm chủng tại Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp – ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.
- Phòng tiêm chủng thoáng mát, có khu chơi, giúp trẻ có cảm giác thoải mái như đang dạo chơi và có tâm lý tốt trước và sau khi tiêm chủng.
- Vắc-xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc-xin trong điều kiện tốt để đảm bảo chất lượng.
- Bố mẹ sẽ nhận tin nhắn nhắc lịch trước ngày tiêm và thông tin tiêm chủng của bé sẽ được đồng bộ với hệ thống thông tin tiêm chủng Quốc gia.
Để đăng ký tiêm phòng, Quý khách vui lòng liên hệ trực tiếp đến Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc hoặc đặt hẹn TẠI ĐÂY.
Nguồn tham khảo: cdc.gov, tools.cdc.gov
