Chỉ số AST là gì và các mức bình thường - thấp - cao

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi bác sĩ vi sinh - Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

AST là loại enzyme được tìm thấy chủ yếu ở các tế bào của gan và thận, một lượng nhỏ hơn của nó cũng được tìm thấy trong cơ tim và cơ xương. Chỉ số AST cao có thể báo hiệu tổn thương tế bào gan, cũng có thể là dấu hiệu tổn thương các cơ quan khác như tim hay thận. Do đó, bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm AST cùng các xét nghiệm đánh giá chức năng gan khác.

1. Xét nghiệm AST là gì?

Xét nghiệm AST (aspartate aminotransferase) là một loại xét nghiệm máu, đánh giá tổn thương tế bào gan. Các aminotransferase là chỉ điểm rất nhạy trong đánh giá tổn thương tế bào gan bao gồm aspartate aminotransferase (AST) và alanine aminotransferase (ALT) . AST được tìm thấy trong gan, cơ tim, cơ xương, thận, não, tụy, phổi, bạch cầu, hồng cầu, với hoạt tính theo thứ tự giảm dần. Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm này để chẩn đoán bệnh lý gan, phân biệt và theo dõi các bệnh gan mật, chứng nhồi máu cơ tim và tổn thương cơ xương hoặc theo dõi quá trình điều trị.

Gan đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất mật để hỗ trợ cơ thể phân hủy thức ăn, loại bỏ các chất độc hại khỏi máu và sản xuất các loại protein giúp máu đông. AST là một loại men được sản xuất chính bởi gan và lượng AST trong máu thường thấp. Khi gan xuất hiện tổn thương, lượng AST trong máu tăng.

2. Khi nào cần đến xét nghiệm AST?

Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm này nếu người bệnh có các dấu hiệu của việc tổn thương gan sau:

• Vàng da và mắt
• Mệt mỏi
• Thể trạng yếu
• Bụng chướng hoặc sưng
• Mất cảm giác muốn ăn
• Ngứa da
• Nước tiểu sẫm màu
• Phù nề ở chân và mắt cá chân
• Bầm tím.

Một số lí do khác:

• Tiếp xúc với virus viêm gan
• Uống nhiều đồ uống có cồn
• Uống thuốc có nguy cơ gây tổn thương gan
• Béo phì
• Tiểu đường hoặc các hội chứng chuyển hóa
• Đã từng bị bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.

Bác sĩ cũng có thể chỉ định xét nghiệm AST để đánh giá độ hiệu quả của các phương pháp điều trị.

3. Làm thế nào để chuẩn bị cho xét nghiệm này?

Không cần phải chuẩn bị điều gì trước khi thực hiện xét nghiệm này, tuy nhiên, hãy trao đổi với bác sĩ về tất cả những loại thuốc mà bạn đang sử dụng do một số loại thuốc khả năng làm ảnh hưởng đến kết quả của xét nghiệm này.

4. Cách đọc kết quả chỉ số AST?

Chỉ số AST trong mức bình thường khác nhau giữa nữ giới và nam giới:

• Nữ giới: 9 đến 32 đơn vị/lít (< 35 U / L)
• Nam giới: 10 đến 40 đơn vị/lít (< 50 U/L)
• Sơ sinh và trẻ em: < 60 U/ L.

Hãy trao đổi với bác sĩ về chỉ số AST cụ thể để hiểu rõ hơn.

5. Nguyên nhân dẫn đến chỉ số AST tăng cao

Một số nguyên nhân khiến chỉ số AST tăng cao hơn mức bình thường:

• Viêm gan mãn tính
• Xơ gan
• Tắc đường mật
• Ung thư gan

Một số nguyên nhân khiến chỉ số AST tăng rất cao:

• Viêm gan siêu vi cấp tính
• Các bệnh về gan có liên quan tới hoại tử tế bào gan, xơ gan, gan ứ mật
• Tổn thương gan do tác hại của thuốc hoặc các chất độc khác
• Tắc nghẽn lưu lượng máu đến gan.

Một số nguyên nhân khác không liên quan đến bệnh lý gan có thể làm tăng chỉ số AST:

• Đau tim
• Vận động mạnh
• Chấn thương cơ xương, loạn dưỡng cơ tiến triển, viêm da cơ, hoại thư
• Mang thai
• Viêm tụy cấp tính
• Co giật
• Phẫu thuật
• Tắc mạch phổi
• Bệnh huyết tán.

Hoạt độ AST tăng nhẹ hoặc có thể gặp sau dùng thuốc như penicillin, salicylat hay thuốc phiện

Ngoài ra, một số loại thuốc có thể cho kết quả “Dương tính giả” cho xét nghiệm AST như:

• Thuốc chữa DKA (diabetic ketoacidosis)
• Một số loại kháng sinh (erythromycin estolate hoặc Paser).

Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm AST cùng các xét nghiệm khác như xét nghiệm ALP (alkaline phosphatase), bilirubin và protein toàn phần.

Kiểm tra sức khoẻ định kỳ để được chuyên gia theo dõi và đánh giá tiến triển của bệnh. Khách hàng có thể đăng ký các Gói khám sàng lọc Gan Mật tại những bệnh viện có bác sĩ chuyên khoa như Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để có thể phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.

Chú ý cẩn thận và thường xuyên làm các xét nghiệm cần thiết để bảo vệ sức khỏe cho bản thân, khi chỉ số GGT tăng nên hỏi ngay bác sĩ xét nghiệm của mình về tình trạng, những chuyện phải làm nhằm ngăn ngừa gan suy yếu, dẫn đến các kết quả tồi tệ hơn.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Bài viết tham khảo nguồn Webmd.com