Bài viết bởi Bác sĩ Lại Đỗ Quyên - Khoa Liên Chuyên Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Không chỉ gây mất thẩm mỹ, cao răng hay còn gọi là vôi răng còn là nơi trú ngụ của nhiều loại vi khuẩn gây hại cho răng miệng. Theo một nghiên cứu của Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA) thì cao răng là nguyên nhân chính gây nên các bệnh lý của răng miệng, đặc biệt là của vùng quanh răng. Do đó, lấy cao răng hay cạo vôi răng định kỳ 3-6 tháng/lần là giải pháp giúp loại bỏ hoàn toàn nguyên nhân gây nhiều bệnh lý răng miệng. Hiểu rõ về cao răng, về sự cần thiết của việc loại bỏ cao răng sẽ giúp bạn bớt ê ngại khi lấy cao răng.
1.Mảng bám, cao răng là gì?
Sau khi ăn, uống hoặc đánh răng khoảng 15 phút, trên bề mặt răng hình thành một màng mỏng trong suốt gọi là màng Biofirm. Lớp màng này mềm, không nhìn thấy bằng mắt thường và rất dính nên mảnh vụn thức ăn, vi khuẩn ở trong miệng dễ bám vào màng tạo thành một lớp trong hay ngà vàng trên mặt răng gọi là mảng bám. Mảng bám có thể lấy đi được một phần nhờ đánh răng sạch.
Sau một thời gian ngắn, các loại vi khuẩn, các muối calcium trong nước bọt cùng với mảnh vụn thức ăn tích tụ ngày càng dày lên làm cho mảng bám dày và cứng dần, tạo thành cao răng hay vôi răng. Lúc này, đánh răng không thể loại bỏ được cao răng.
2. Cao răng trông như thế nào?
Cao răng được chia làm 2 loại:Cao răng nước bọt: thường bám trên mặt răng, kẽ răng và ở trên lợi. Chúng thường có màu vàng nhạt, nâu vàng hoặc nâu đỏ do các muối calci trong nước bọt lắng đọng trên mảng bám. Bạn có thể nhìn rõ được loại cao răng này.
Cao răng huyết thanh: thường bám trên mặt răng, kẽ răng và ở dưới lợi. Chúng có màu đen và rất cứng. Chúng được tạo thành bởi lợi viêm gây chảy máu, phần huyết thanh dính trong máu bám vào cao răng nước bọt tạo điều kiện cực kỳ thuận lợi cho vi khuẩn tích tụ dày thêm. Cao răng loại này thường gây viêm lợi nặng. Loại này bạn khó nhìn thấy bằng mắt.
3. Tại sao phải lấy sạch cao răng và mảng bám?
Như trên đã nói, mảng bám và cao răng là những “vật lạ” tồn tại trong miệng. Các loại vi khuẩn có hại tồn tại trên mảng bám, cao răng là nguyên nhân chủ yếu gây ra nhiều tác hại nguy hiểm đến sức khỏe răng miệng và toàn thân của bạn như:
- Cao răng và mảng bám thường có màu tương phản với màu của răng thật, cùng với việc lợi viêm đỏ gây mất thẩm mỹ trầm trọng cho hàm răng.
- Các vi khuẩn trên mảng bám và cao răng sẽ phân hủy thức ăn sót lại trong miệng, kết hợp với lợi viêm chảy máu gây hôi miệng, làm bạn thiếu tự tin trong giao tiếp.
- Trên bề mặt cao răng luôn có vi khuẩn với số lượng lớn. Vi khuẩn sẽ làm đường trong thức ăn lên men tạo acid ăn mòn men và ngà răng gây sâu răng.
- Vi khuẩn ở cao răng gây kích thích và tàn phá tổ chức quanh răng như: Ở mức độ nhẹ là viêm lợi: lợi sưng, đỏ, phù nề, chảy máu. Viêm lợi có thể chữa khỏi và lợi khỏe mạnh trở lại nếu như cao răng được loại bỏ và duy trì vệ sinh răng miệng đúng cách.
- Nguy hiểm hơn nếu viêm lợi không được điều trị, cao răng sẽ hình thành nhiều hơn cả trên lợi, dưới lợi và tồn tại dai dẳng dẫn đến tụt lợi, lợi có mủ, mất xương giữ chắc răng, viêm nha chu (viêm quanh răng),... làm răng lung lay. Nếu không có cách khắc phục ngay thì có thể dẫn đến tình trạng mất răng hàng loạt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng ăn nhai, thẩm mỹ.
- Ngoài ra các vi khuẩn trên cao răng còn là nguyên nhân của các bệnh nguy hiểm như viêm tủy ngược dòng, viêm kẽ chân răng, các bệnh ở niêm mạc miệng: viêm niêm mạc miệng, lở miệng,...
- Lợi lúc nào cũng ở tình trạng không được khỏe mạnh do vi khuẩn có hại trên cao răng gây ra, tạo điều kiện thuận lợi cho những bệnh lý toàn thân như tim mạch, hô hấp, tiểu đường,...thêm nặng và khó chữa. Đặc biệt nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, có nhiều mảng bám, cao răng, viêm lợi lúc mang thai sẽ dễ bị sinh non.
4. Các cách loại bỏ mảng bám, cao răng
Có nhiều cách để loại bỏ mảng bám, cao răng:
Hạn chế mảng bám, cao răng tại nhà bằng chanh, cam, vỏ cau, baking soda,.... Tuy nhiên cách này chỉ phát huy tác dụng với những trường hợp mảng bám, cao răng có ít và chưa bám chặt vào mặt răng. Đặc biệt, khi quá lạm dụng hoặc thực hiện sai các cách trên còn dẫn tới nguy cơ bị viêm lợi, viêm nha chu, mòn men răng, răng trở nên nhạy cảm, ê buốt khó chịu... Bên cạnh đó, các phương pháp này cũng không thể thực hiện kỹ càng ở mọi vị trí của răng, đặc biệt các răng ở sâu trong miệng hay các răng mọc chen chúc và cũng không thể cạo hết cao răng đang tồn tại trên mặt răng.
Cách tốt nhất để loại bỏ mảng bám, cao răng trên mặt răng là thực hiện lấy cao răng tại phòng khám nha khoa. Khi đó, nha sĩ sẽ dùng máy và các dụng cụ cầm tay chuyên dụng để lấy hết cao răng ở trên và dưới lợi cũng như loại bỏ hết mảng bám trên mặt răng. Tùy vào số lượng cao răng và tình trạng của lợi, nha sĩ sẽ quyết định lấy cao răng chỉ cần 1 lần hẹn hay nhiều hơn và có phải kết hợp dùng thuốc hay không.
5. Sau khi lấy cao răng nên làm gì?
Sau khi lấy cao răng, bạn nên tuân thủ một vài lưu ý sau:
- Tránh dùng đồ quá nóng hoặc quá lạnh sẽ làm cho răng nhạy cảm, ê buốt.
- Hạn chế hút thuốc lá hay các thực phẩm, đồ uống có màu như chè, cà phê, nước cà rốt,...sẽ làm mảng bám dễ bám lại nhanh chóng.
- Dùng thuốc theo hướng dẫn của nha sĩ.
- Tái khám đúng hẹn để đảm bảo quá trình điều trị được hoàn tất.
6. Làm thế nào để không bị cao răng?
Vệ sinh răng miệng sạch sẽ là cách tốt nhất để phòng bị cao răng, mảng bám, trong đó bạn hãy nhớ:
- Chải răng đúng cách cùng với việc sử dụng kem đánh răng có chứa Fluor.
- Dùng chỉ tơ nha khoa để làm sạch các kẽ răng, hạn chế tối đa việc tích tụ các mảng bám ở kẽ răng.
- Kết hợp chải răng đúng cách và dùng chỉ tơ nha khoa 02 lần/ngày.
- Bạn có thể súc miệng thường xuyên với nước muối loãng.
Lưu ý chế độ ăn uống hàng ngày:
- Tránh dùng đồ quá nóng hoặc quá lạnh sẽ làm cho răng nhạy cảm, ê buốt.
- Hạn chế hút thuốc lá hay các thực phẩm, đồ uống có màu như chè, cà phê, nước cà rốt,... sẽ làm mảng bám dễ bám lại nhanh chóng.
- Hạn chế dùng đồ ăn quá mềm, dính như bánh quy, kẹo dẻo, sô cô la,..vì chúng bám chắc vào răng, khó vệ sinh sạch.
- Các thực phẩm nhiều chất xơ sẽ giúp mặt răng sạch hơn và lợi chắc khỏe hơn.
- Thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế những loại thức ăn chứa nhiều bột, đường
- Bạn nên chủ động đặt hẹn khám và lấy cao răng định kỳ 6 tháng/lần.
Lấy cao răng là một thủ thuật nha khoa đơn giản nhưng đem lại nhiều lợi ích. Mục tiêu của lấy cao răng là phải loại bỏ được hết cao răng và mảng bám ở mọi mặt của răng. Có như vậy mới đạt được mục đích điều trị và phòng ngừa. Bên cạnh đó việc phòng tránh nguy cơ lây nhiễm khi lấy cao răng cũng rất quan trọng. Vì vậy bạn nên tìm đến những cơ sở Nha khoa uy tín với các trang thiết bị hiện đại để nhanh chóng lấy lại hàm răng trắng sáng, tránh để bị mất điểm bởi hàm răng vàng ố, đầy cao răng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
