Cách trị đau bụng quặn từng cơn rất cần thiết với những trường hợp đau dữ dội, nghiêm trọng. Nếu là những cơn đau quặn bình thường thì bệnh có thể tự khỏi, miễn là được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, các cơn đau quặn bụng có thể là dấu hiệu của các vấn đề trong hệ tiêu hóa, do các thói quen không lành mạnh trong sinh hoạt hàng ngày hoặc là dấu hiệu của những bệnh lý nguy hiểm.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của Thạc sĩ. BSCK II Phan Thị Minh Hương - Bác sĩ Nội tiêu hóa - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
1. Đau bụng quặn từng cơn là dấu hiệu của bệnh lý nào?
Đau bụng quặn từng cơn là hiện tượng đau nhói đột ngột, dữ dội và diễn ra theo từng đợt ở vùng bụng, nơi tập trung nhiều cơ quan nội tạng quan trọng. Xung quanh rốn là nơi giao thoa của nhiều cơ quan. Do đó, khi xuất hiện các cơn đau, mọi người cần lưu ý và cảnh giác vì đây có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Nhiều người cho rằng cơn đau này có thể là triệu chứng của bệnh dạ dày, nhưng thực tế, đau quặn bụng có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Bệnh gan: Do đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng, gan dễ bị tổn thương bởi sỏi đường mật, viêm gan, ung thư gan,... gây ra các triệu chứng như đau bụng quặn từng cơn ở vùng trên rốn kèm theo tình trạng vàng da.
- Bệnh dạ dày: Đau dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản, viêm loét, hoặc ung thư dạ dày cũng có thể gây đau quặn bụng.
- Rối loạn tiêu hóa ở ruột non có thể gây đau bụng quặn từng cơn quanh rốn, cơn đau ngày càng tăng khi ấn vào bụng, kèm theo đó là các triệu chứng tiêu chảy, nôn ói.
- Hội chứng ruột kích thích: Hay còn gọi là viêm đại tràng co thắt, người bệnh thường xuyên bị đau bụng quặn thắt dữ dội quanh rốn, kèm theo đầy hơi, chướng bụng, táo bón, tiêu chảy và phân bất thường.
- Bệnh phụ khoa: U xơ tử cung, u nang buồng trứng, lạc nội mạc tử cung, viêm vùng chậu có thể là nguyên nhân gây đau quặn bụng từng cơn.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu.
- Đau bụng do giun.
- Nhiễm trùng hậu môn.
Trắc nghiệm: Làm thế nào để bảo vệ lá gan khỏe mạnh?
Làm test trắc nghiệm kiểm tra hiểu biết về gan có thể giúp bạn nhận thức rõ vai trò quan trọng của gan, từ đó có các biện pháp bảo vệ gan để phòng ngừa bệnh tật.2. Các triệu chứng khác thường đi kèm với đau bụng quặn từng cơn
Cơn đau bụng quặn thắt dữ dội khiến người bệnh ôm bụng rên rỉ, đôi khi tần suất và mức độ đau tăng dần làm người bệnh không thể đứng hay ngồi. Các cơn đau này có thể lặp đi lặp lại nhiều lần, gây đau đớn và mệt mỏi.
Mỗi vị trí đau bụng khác nhau là lời cảnh báo những vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Căn cứ vào mức độ và vị trí đau quặn cùng các triệu chứng đi kèm, mọi người có thể tự nhận biết tình trạng của bản thân:
- Đau giữa bụng: Các triệu chứng như ăn không tiêu, buồn nôn, đau thượng vị, ợ chua, ợ nóng có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh về hệ tiêu hóa như viêm hang vị dạ dày, hành tá tràng, hay viêm loét dạ dày.
- Đau xung quanh rốn: Cơn đau bụng quanh rốn di chuyển xuống vùng bụng dưới bên phải kèm sốt, tiêu chảy, buồn nôn là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ đau ruột thừa.
- Đau dưới rốn: Bụng quặn đau từng cơn đi kèm đau nhói dưới rốn, chuột rút, rối loạn phân, có thể kèm sốt là dấu hiệu của rối loạn tiêu hóa hoặc viêm ruột.
- Đau trên rốn: Kèm theo tức bụng, đau khi ăn quá no hoặc quá đói có thể là dấu hiệu của vấn đề về dạ dày.
3. Cách trị đau bụng quặn từng cơn
3.1 Các biện pháp chăm sóc tại nhà
Dưới đây là một số cách trị đau bụng quặn từng cơn tại nhà. Phụ nữ mang thai nếu muốn áp dụng những biện pháp chăm sóc này cần phải thảo luận và tham khảo ý kiến của bác sĩ:
- Nhiệt liệu pháp: Nhiệt liệu pháp giúp thư giãn cơ, đặc biệt hiệu quả trong trường hợp gây đau quặn bụng do cơ hoạt động quá mức.
- Massage: Người bệnh có thể tự massage bụng hoặc nhờ người nhà massage để thư giãn các cơ.
- Uống trà hoa cúc: Trà hoa cúc giúp thư giãn dạ dày, làm dịu co thắt và cũng là liệu pháp điều trị đầy hơi hiệu quả.
- Bổ sung chất điện giải: Khi cơ thể bị mất nước, co thắt cơ là triệu chứng thường gặp. Bù nước và bổ sung chất điện giải là cách trị đau bụng quặn từng cơn hiệu quả. Tuy nhiên, bệnh nhân có tiền sử suy thận cần thận trọng vì một số loại điện giải như natri có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề về thận.
- Sử dụng thuốc giảm đau: Thuốc giảm đau như ibuprofen và acetaminophen có thể giúp giảm bớt cơn đau quặn bụng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần được thực hiện cẩn trọng và có sự tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
- Thuốc kháng axit: Axit dạ dày dư thừa có thể dẫn đến viêm loét và gây đau đớn. Do đó, thuốc kháng axit hoặc thuốc ức chế bơm proton có thể được sử dụng để giảm tiết axit, tuy nhiên bệnh nhân cần có sự hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ khi dùng thuốc.
- Nghỉ ngơi: Người bị co thắt cơ do hoạt động quá sức nên tập luyện ít đi và dành nhiều thời gian nghỉ ngơi.
3.2 Can thiệp y tế
Khi bị đau quặn bụng do các nguyên nhân nhẹ như đầy hơi, thiếu nước, căng cơ, người bệnh có thể áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà để giảm bớt khó chịu. Tuy nhiên, nếu cơn đau dữ dội hoặc kéo dài, bệnh nhân hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh tiến triển nặng.
Việc điều trị đau quặn bụng phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra cơn đau. Bác sĩ sẽ tiến hành khám kỹ lưỡng để xác định nguyên nhân và đưa ra cách trị đau bụng quặn từng cơn phù hợp. Một số phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:
- Kháng sinh được sử dụng để tiêu diệt vi khuẩn gây viêm dạ dày và viêm dạ dày-ruột.
- Thuốc aminosalicylate được sử dụng để điều trị viêm loét đại tràng và một số trường hợp bệnh Crohn.
- Corticosteroid có thể được sử dụng để điều trị viêm loét đại tràng và bệnh Crohn.
- Thuốc chống co thắt được sử dụng cho bệnh nhân hội chứng ruột kích thích hoặc co thắt nặng khi các cách trị đau bụng quặn từng cơn khác không hiệu quả.
3.3 Thực phẩm nên ăn
- Thực phẩm giàu flavonoid như hành, táo, gừng, và trà xanh có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn Helicobacter Pylori (HP).
- Cần bổ sung thực phẩm chứa lợi khuẩn như sữa chua vào thực đơn hàng ngày để tăng cường miễn dịch và hỗ trợ điều trị các bệnh lý dạ dày.
- Chất xơ từ lê, táo, bột yến mạch giúp giảm axit dạ dày, cải thiện đau bụng, đầy hơi, góp phần tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa.
- Vitamin A không chỉ hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày mà còn giúp ngăn chặn bệnh tái phát. Các nguồn thực phẩm giàu vitamin A bao gồm khoai lang, rau bina, cà rốt, dưa lưới, và gan bò.
- Vitamin C giúp làm lành vết thương và vết loét dạ dày, đồng thời tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Vitamin C được tìm thấy nhiều trong các thực phẩm như rau mồng tơi, bông cải xanh, ổi, cam, quýt, kiwi.
3.4 Thực phẩm nên kiêng
Một trong những cách trị đau bụng quặn từng cơn để tránh bệnh tiến triển nghiêm trọng là người bệnh nên hạn chế các loại thực phẩm sau:
- Rượu bia và các đồ uống chứa cồn: Những loại thức uống này thường kích thích đường tiêu hóa và có thể làm suy yếu sức khỏe hệ tiêu hóa. Người bệnh hay người khỏe mạnh đều nên tránh uống rượu bia và các loại đồ uống chứa cồn, nhằm giảm thiểu rủi ro với sức khỏe.
- Thực phẩm giàu dầu mỡ: Do hệ tiêu hóa cần nhiều thời gian để xử lý thức ăn nhiều dầu mỡ, khi đau quặn bụng, người bệnh nên tránh xa các món ăn này để ngăn ngừa kích thích dạ dày.
4. Cách phòng tránh đau bụng quặn từng cơn
Đau bụng quặn từng cơn có thể tái diễn nhiều lần, tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Do đó, bệnh nhân cần chủ động phòng ngừa bằng những cách sau:
- Áp dụng chế độ ăn uống khoa học, hạn chế bia rượu, cà phê, thức ăn cay nóng, đồng thời xây dựng thực đơn đầy đủ chất dinh dưỡng và ưu tiên thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa.
- Duy trì lối sống khoa học, kết hợp làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế thức khuya, giữ tinh thần lạc quan, giảm thiểu lo âu, căng thẳng.
- Tập luyện thể dục đều đặn hàng ngày để cải thiện sức khỏe.
- Tầm soát bệnh tật hiệu quả và an toàn bằng cách thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ.
- Người bệnh cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ để điều trị bệnh, bao gồm việc sử dụng thuốc theo chỉ định và đúng liều lượng.
Đừng bỏ qua bất kỳ dấu hiệu nào của cơn đau bụng quặn từng cơn vì đó có thể là biểu hiện của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Để xác định chính xác nguyên nhân gây đau bụng quanh rốn, người bệnh nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán y khoa, thay vì tự suy đoán dựa trên triệu chứng.
Bác sĩ Hương có hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Nội Tiêu hóa, trong đó có gần 20 năm làm Phó khoa và Trưởng khoa tại Bệnh viện Trung ương Huế. Hiện nay, bà là Bác sĩ Nội tiêu hóa - Nội soi tiêu hóa - Khoa Nội tổng hợp của Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
