Bệnh Zona là bệnh lý do virus herpes zoster, thường mắc sau thủy đậu. Zona có thể chữa khỏi hoàn toàn tuy nhiên để lại những hậu quả nghiêm trọng như đau sau zona, ảnh hưởng đến thị lực, sẹo xấu trên da đặc biệt ở người già. Tuy nhiên cần tiêm vắc-xin ngừa zona không cũng là câu hỏi thắc mắc của nhiều người.
1. Tìm hiểu về bệnh zona
- Zona thần kinh là kết quả của sự tái hoạt động của virus herpes zoster (varicella-zoster virus hoặc VZV). Virus này gây ra bệnh thủy đậu ở người, thường gặp ở trẻ em. Virus này có thể tồn tại rất lâu nhiều năm trong các dây thần kinh và có thể gây bệnh zona nếu gặp điều kiện thuận lợi như tuổi cao, suy giảm miễn dịch, ung thư, xạ trị, stress, mệt mỏi..
- Bệnh biểu hiện bằng những tổn thương da là những mảng phát ban gây đau phân bố rải rác khắp cơ thể, chỉ xảy ra ở 1 nửa người, dọc theo các rễ thần kinh.
- Người đã từng bị thủy đậu là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất để sau này dễ bị mắc zona hơn. Ngoài ra người lớn tuổi, những người bị ung thư, HIV hoặc đã từng cấy ghép mô nên bị giảm sức đề kháng chống lại nhiễm trùng, do đó dễ bị bệnh Zona hơn.
- Nếu bệnh nhân không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể dẫn đến bị đau sau zona, bệnh nhân đau kinh điển, cảm giác bỏng rát, giật trong rễ thần kinh làm bệnh nhân mất ngủ, mệt mỏi. Đau sau zona có thể kéo dài nhiều tháng, nhiều năm, dễ tái phát đau mặc dù các tổn thương trên da đã hết.
- Biểu hiện bệnh
+ Triệu chứng đầu tiên của Zona thường là tăng cảm giác da hoặc cảm giác đau ở 1 nửa người của cơ thể. Biểu hiện da ban đầu có thể gặp là ngứa, căng, bỏng rát, nhức dai dẳng hoặc đau sâu, đau nhói.
+ Thông thường thì sau cơn đau 1-3 ngày xuất hiện các mụn nước trên nền da đỏ ngay tại vị trí đau. Sau đó sẽ đóng vảy trong 10-12 ngày.
+ 2 - 3 tuần sau, bạn sẽ biến mất và để lại sẹo.
2. Cần tiêm vắc- xin ngừa zona không?
Vắc-xin ngừa zona có thể giảm thiểu khả năng mắc bệnh zona, giảm các biến chứng do zona do vậy cần thiết tiêm vắc- xin ngừa zona
Các lý do mà người bệnh nên tiêm phòng zona
- Zona làm cho người bệnh khổ sở vì đau đớn khi làm những việc đơn giản nhất, từ những việc nhỏ nhất như mặc áo, vận động. Đau nhức, đau tăng về đêm khiến bệnh nhân không ngủ được là đặc trưng của bệnh zona, đau kéo dài vài tháng, thậm chí vài năm mặc dù tổn thương trên da đã khỏi.
- Nếu đã bị nhiễm virus herpes zoster, thường sẽ không loại khỏi hoàn toàn. Virus này sẽ ẩn nấp trong các rễ thần kinh. Và khi người bệnh bị zona, có nghĩa là virus đã hoạt động trở lại. Vì vậy việc phòng ngừa để không bị nhiễm virus là vô cùng quan trọng.
- Bệnh zona thực sự không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng nó gây phiền toái không nhỏ nếu bệnh gây ra ở vị trí trán và mắt vì bệnh có thể làm tổn thương mắt. Trong những trường hợp này, zona có thể làm giảm thị lực. Nếu bạn bị zona ở trán hay ở mũi thì bạn cũng cần được chăm sóc y tế.
- Zona để lại sẹo trên da gây mất thẩm mỹ đặc biệt vùng da mặt.
- Zona nếu không biết cách vệ sinh cơ thể và điều trị sớm, mụn nước có thể bị nhiễm trùng gây ra viêm mô tế bào. Nếu nhiễm trùng da xảy ra, vùng da trở nên đỏ hơn, nóng, sưng bóng lên và rất đau. Nguy hiểm hơn cả có thể gây nhiễm khuẩn huyết.
- Đa số các trường hợp bị Zona đều tự khỏi có thể có điều trị hoặc không. Ban và đau có thể khỏi sau từ 2 đến 3 tuần. Tuy nhiên, bệnh có thể kéo dài lâu hơi và thậm chí là tái phát ở người lớn tuổi, đặc biệt là trên 50 tuổi, hoặc có bệnh trầm trọng.
3. Lưu ý khi tiêm phòng vắc- xin ngừa zona
- Vắc- xin phòng bệnh zona được khuyến nghị cho người từ 50 tuổi trở lên nhưng những người có hệ miễn dịch suy yếu thì không nên tiêm. Do vậy, chức năng hệ miễn dịch của người muốn tiêm vắc- xin phải hoạt động bình thường. Ngoài ra không nên tiêm ở người dùng hóa chất hay dùng corticoid liều cao.
- Chỉ cần tiêm phòng 1 liều duy nhất có thể phòng bệnh được cả đời.
