Chế độ sinh hoạt và ăn uống hàng ngày không khoa học như ít vận động, ăn nhiều thực phẩm dầu mỡ làm gia tăng tình trạng mỡ máu, béo phì, gan nhiễm mỡ,... Đây cũng là nguyên nhân dẫn tới các bệnh lý nghiêm trọng như đột quỵ, tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim. Vì vậy mà từ xa xưa, việc sử dụng các loại thảo dược có sẵn trong tự nhiên đã được áp dụng trong điều trị giảm mỡ máu, mỡ gan.
1. Sự nguy hiểm của tình trạng tăng mỡ máu
Tăng mỡ máu hay “tăng lipid máu” là tình trạng rối loạn các thành phần lipid trong máu, tăng nồng độ cholesterol gây hại cho cơ thể và giảm nồng độ cholesterol có lợi cho cơ thể. Tình trạng kéo dài làm cho nồng độ lipid trong máu tăng cao, gây ra các mảng bám vào thành động mạch, ngăn cản quá trình vận chuyển máu đến các cơ quan trong cơ thể và dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm như sau:
- Viêm tụy: Nồng độ triglyceride máu tăng cao dẫn đến tình trạng sưng tuyến tụy, người bệnh sẽ xuất hiện các triệu chứng như đau bụng dữ dội, sốt cao, nôn mửa, thở nhanh, tăng nhịp tim,...
- Bệnh lý về gan: Nồng độ lipid tăng cao và gây tích tụ tại gan, dẫn đến các bệnh lý mãn tính như suy gan, xơ gan, ung thư gan,...
- Đái tháo đường tuýp 2: Nồng độ triglyceride tăng cao làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như tăng huyết áp, giảm nồng độ HDL, nồng độ đường huyết cao,... Từ đó, dễ dẫn đến bệnh lý đái tháo đường tuýp 2.
- Các bệnh lý tim mạch: Nồng độ LDL – cholesterol trong cơ thể tăng cao sẽ tích tụ trong thành mạch, gây tắc nghẽn động mạch – tình trạng này được gọi là xơ vữa động mạch. Xơ vữa động mạch làm máu không được lưu thông bình thường trong mạch máu, tim phải hoạt động với công suất lớn hơn. Theo thời gian, khi mảng xơ vữa tích tụ ngày càng lớn, bạn sẽ có nguy cơ lớn mắc các bệnh lý về tim mạch;
- Tai biến mạch máu não: Xơ vữa động mạch gây tắc nghẽn và cản trở sự tuần hoàn của máu. Tuần hoàn máu lên não bị tắc nghẽn gây vỡ mạch máu, dẫn đến đột quỵ, tai biến mạch máu não.
Các phác đồ điều trị tăng mỡ máu trong Y Học Hiện Đại sử dụng các nhóm thuốc có tác dụng hạ lipid máu. Bên cạnh đó, theo Y Học Cổ Truyền, việc sử dụng các loại thảo dược chữa mỡ máu được chứng minh là hiệu quả và đem lại nhiều lợi ích trong điều trị cho người bệnh tăng lipid máu.
2. Thảo dược giúp giảm mỡ máu
Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng, nhiều loại thảo dược có tác dụng hỗ trợ điều trị tăng lipid máu hiệu quả. Một số loại thảo dược chữa mỡ máu có thể kể đến như sau:
2.1. Lá sen
Lá sen còn được gọi là hà diệp có công dụng an thần, chữa tiêu chảy, chống co thắt cơ trơn, sốt xuất huyết, chảy máu cam, mụn nhọt,... và đặc biệt là giảm tình trạng gan nhiễm mỡ, hạ mỡ máu. Nghiên cứu từ các nhà khoa học cho thấy, hoạt chất flavonoid trong dịch chiết lá sen có công dụng chế chế hấp thu glucid và lipid, tăng nhanh quá trình trao đổi, điều hòa năng lượng, giúp giảm nồng độ cholesterol xấu, giảm triglycerid, chống oxy hóa, ngăn ngừa bệnh lý nhồi máu cơ tim, xơ vữa động mạch,...
2.2. Táo mèo
Táo mèo còn được gọi là sơn tra, có nhiều công dụng trong đời sống hàng ngày và trong y học. Đây là loại quả vừa được dùng để giải khát hàng ngày, làm đẹp da, vừa có công dụng giảm béo, giải độc, ngăn ngừa nguy cơ tăng huyết áp và tốt cho tim mạch,... Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng, dẫn xuất triterpen, axit hữu cơ trong loại quả này có công dụng hạ mỡ máu và giảm tình trạng gan nhiễm mỡ.
2.3. Giảo cổ lam
Một trong những phương pháp chữa mỡ máu cao bằng thảo dược là sử dụng giảo cổ lam. Nghiên cứu từ các nhà khoa học thuộc Đại học Sydney (Australia) cho thấy, hoạt chất saponin trong giảo cổ lam liên kết với các thành phần lipid xấu trong máu, kéo chúng vào các tế bào của cơ thể để chuyển hóa thành năng lượng. Bên cạnh đó, saponin còn có công dụng làm giảm các mảng xơ vữa bám vào thành động mạch, giảm độ nhớt của máu, giúp máu lưu thông dễ dàng hơn và làm giảm nguy cơ biến chứng tim mạch.
2.4. Nần nghệ
Nần nghệ là dược liệu chứa hàm lượng lớn hoạt chất saponin. Vì vậy, đây là dược liệu không thể thiếu trong các bài thuốc Y Học Cổ Truyền chữa mỡ máu bằng thảo dược.
2.5. Atiso
Người mắc các bệnh lý về gan thường không được tiết đủ lượng mật, dẫn đến tăng cholesterol và tăng mỡ máu. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng, các hoạt chất trong atiso giúp hạn chế hấp thu cholesterol từ thức ăn, kích thích gan tăng tiết mật nên giúp giảm nồng độ cholesterol xấu và ngăn ngừa hình thành cholesterol mới tích tụ tại gan. Sử dụng hoa atiso đem sắc lấy nước uống với liều lượng khoảng 10 – 20g hoa tươi hoặc 5 – 10g hoa khô.
2.6. Bí đỏ
Bí đỏ chứa hàm lượng chất xơ, vitamin và các khoáng chất dồi dào. Vì vậy, loại quả này không chỉ cung cấp nhiều dưỡng chất cần thiết cho cơ thể mà còn giúp hỗ trợ điều trị tình trạng tăng lipid máu.
2.7. Dâu tằm
Lá dâu tằm được sử dụng như một loại dược liệu giúp làm giảm độ nhớt của máu nên có nhiều lợi ích giúp giảm sự tắc nghẽn mạch máu gây ra bởi bệnh máu nhiễm mỡ. Lá dâu tằm được sử dụng trong điều trị bằng cách nấu với nước và đem uống thay trà, có thể dùng tươi hoặc phơi khô rồi đem pha thành trà. Bên cạnh đó, rễ và thân cây dâu tằm cũng đem lại hiệu quả cao trong việc cải thiện các triệu chứng bệnh.
3. Một số bài thuốc nam điều trị tăng mỡ máu
Việc sử dụng các bài thuốc nam bào chế từ thảo dược chữa mỡ máu mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh tăng lipid máu. Một số bài thuốc có thể kể đến như sau:
- Bài thuốc 1: Sử dụng 12g lá sen, 15g phục linh, 12g trạch tả, 15g ý dĩ, 12g cúc hoa, 10g râu ngô và 12g thảo quyết minh. Hỗn hợp dược liệu đem sắc với 1000ml nước, thời gian đun đến còn khoảng 200ml nước và chia làm 2 lần sắc. Nước thuốc thu được chia làm 2 lần uống trong ngày. Đây là bài bài thuốc giúp tiêu bớt lượng mỡ thừa trong máu.
- Bài thuốc 2: Sử dụng 25g câu kỷ tử và 30g cam thảo đem sắc trong 600ml nước, thời gian đun đến còn khoảng 200ml nước, chia làm 2 lần uống trong ngày. Đây là bài thuốc giúp giảm lượng cholesterol xấu và tăng lượng cholesterol tốt trong máu.
- Bài thuốc 3: Sử dụng 30g sơn tra và 10g lá sen đem sắc uống thay tra. Bài thuốc giúp thanh nhiệt, làm nồng độ mỡ máu nên được dùng ở người bị rối loạn lipid máu.
- Bài thuốc 4: Sử dụng 10g sơn tra, 15g thảo quyết minh và 10g cúc hoa. Hỗn hợp dược liệu đem sắc uống thay trà. Bài thuốc có công dụng giảm béo và giảm tình trạng rối loạn lipid máu.
- Bài thuốc 5: Sử dụng 15g sơn tra, 15g cúc hoa, 10g tang diệp, 15g kim ngân hoa. Đem hỗn hợp dược liệu sắc với nước và uống thay trà trong ngày. Bài thuốc giúp giảm mỡ máu nên được sử dụng ở người bệnh bị rối loạn lipid máu có mắc kèm bệnh tăng huyết áp và các tình trạng đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, ngực bụng đầu tức, hay quên,...
- Bài thuốc 6: Sử dụng tỏi tươi được bóc sạch vỏ lụa, dùng ăn trong bữa cơm, mỗi lần ăn 2 – 3 tép (dưới 5g một ngày).
- Bài thuốc 7: Sử dụng cao thân rễ của cây Nần nghệ. Sử dụng 2 – 4g cao Nần nghệ uống mỗi ngày có công dụng giảm lượng cholesterol trong máu, giảm nguy cơ mắc các bệnh lý mỡ máu, gan nhiễm mỡ, nhồi máu cơ tim, xơ vữa động mạch, đột quỵ,...
Như vậy, việc sử dụng các bài thuốc nam bào chế từ thảo dược chữa mỡ máu mang lại nhiều lợi ích và giúp cải thiện triệu chứng ở người bệnh hen suyễn. Tuy nhiên, phương pháp điều trị nào cũng có những tác dụng phụ đi kèm nên người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ điều trị trước khi sử dụng trong điều trị bệnh.
Bài viết tham khảo: benhvienninhbinh.vn, hellobacsi.com, suckhoedoisong.vn, vnexpress.net