Bài viết được viết bởi BSCKII.ThS. Lê Thị Na, Khoa Xét nghiệm, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Nhóm máu là một trong những đặc điểm sinh học của con người, do gen quyết định. Hai hệ nhóm máu được sử dụng nhiều nhất là ABO và Rh. Hệ nhóm máu ABO bao gồm bốn nhóm máu A, B, O và AB. Hệ nhóm máu Rh có hai nhóm máu chính là RhD dương và RhD âm.
1. Nguyên lý của xét nghiệm nhóm máu
Nhóm máu được xác định nhờ sự có mặt của kháng nguyên trên bề mặt hồng cầu và kháng thể trong huyết thanh. Hai thành phần này khi gặp nhau sẽ xảy ra phản ứng ngưng kết đặc hiệu.
Người nhóm máu A trên bề mặt hồng cầu có kháng nguyên A, trong huyết thanh có kháng thể chống B.
Người nhóm máu B trên bề mặt hồng cầu có kháng nguyên B, trong huyết thanh có kháng thể chống A.
Người nhóm máu AB trên bề mặt hồng cầu có kháng nguyên A và B, trong huyết thanh không có kháng thể.
Người nhóm máu O trên bề mặt hồng cầu không có kháng nguyên, trong huyết thanh có kháng thể chống A và chống B.
Nhóm máu Rh chỉ có kháng nguyên mà không có kháng thể tự nhiên, người có nhóm máu RhD dương có kháng nguyên D trên bề mặt hồng cầu, người có nhóm máu RhD âm là người không có kháng nguyên D trên bề mặt hồng cầu.
2. Khi nào cần xét nghiệm nhóm máu?
Khi có chỉ định truyền máu hoặc có nguy cơ phải truyền máu:
- Khi thiếu máu hoặc chuẩn bị phẫu thuật, thủ thuật có khả năng gây mất nhiều máu;
- Xét nghiệm lựa chọn đơn vị máu phù hợp khi cấp phát máu để truyền;
- Khi đăng ký hiến máu, hiến mô và bộ phận cơ thể người
- Phụ nữ trong thời gian mang thai với mục đích kiểm soát các nguy cơ có thể gây bất đồng nhóm máu mẹ - con;
- Khi cần xác định huyết thống;
- Người khỏe mạnh nên biết nhóm máu để thuận tiện khi cần hiến hoặc nhận máu.
3. Các phương pháp xét nghiệm nhóm máu
3.1 Phương pháp thủ công
Có hai phương pháp thủ công gồm: Định nhóm máu trên phiến và định nhóm máu trong ống nghiệm.
Ưu điểm của các phương pháp thủ công là đơn giản, dễ làm, giá thành rẻ.
Nhược điểm: Phương pháp thủ công dễ sai sót về kỹ thuật, nhầm lẫn về thủ tục hành chính, phụ thuộc tay nghề và trình độ của người làm kỹ thuật.
3.2 Phương pháp tự động
Có hai phương pháp tự động: Định nhóm máu bằng Gelcard bán tự động và định nhóm máu bằng Gelcard trên máy tự động hoàn toàn.
Ưu điểm của phương pháp tự động: Là kỹ thuật có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, cho kết quả ngưng kết rõ ràng. Đặc biệt định nhóm máu bằng Gelcard trên máy tự động hoàn toàn mang lại những ưu điểm vượt trội như:
- Về quy trình: Là kỹ thuật có các bước thực hiện quy trình tự động hoàn toàn, hạn chế tối đa sự can thiệp trực tiếp của nhân viên làm xét nghiệm vào quá trình phân tích nhằm giảm thiểu các nguy cơ gây sai sót.
- Về mẫu làm xét nghiệm: Số lượng mẫu ít (1 ống chống đông EDTA, thay vì 1 ống EDTA và 1 ống serum).
- Về phân tích mẫu: thực hiện được đồng thời các xét nghiệm khác nhau trên cùng 1 mẫu trong 1 lần xét nghiệm, có khả năng truy cập ngẫu nhiên, liên tục theo từng đợt hoặc từng mẫu, có vị trí ưu tiên dành cho xét nghiệm cấp cứu giúp tối ưu hóa quy trình thực hiện xét nghiệm và rút ngắn thời gian trả kết quả.
4. Xét nghiệm nhóm máu ở đâu?
Xét nghiệm nhóm máu nên được thực hiện ở các bệnh viện, cơ sở y tế có uy tín, chất lượng, cho kết quả chính xác.
Tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec được trang bị hệ thống máy xét nghiệm nhóm máu tự động hoàn toàn sử dụng Gelcard, chất lượng xét nghiệm đạt tiêu chuẩn ISO 15189: 2012. Đội ngũ bác sĩ được đào tạo bài bản, chuyên sâu, trình độ cao và giàu kinh nghiệm giúp việc chẩn đoán và đưa ra các phác đồ điều trị hiệu quả.
Để đăng ký xét nghiệm tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ đến Hotline Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.
