Bài viết bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Mai Viễn Phương - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park
Hội chứng ruột kích thích là một loại rối loạn tiêu hóa (tiêu hóa ) gây ra những thay đổi thường xuyên trong việc đi tiêu của bạn. Những người bị hội chứng ruột kích thích cũng có các triệu chứng khác như đau bụng. Cũng giống như các triệu chứng của bạn có thể thay đổi tùy theo tình trạng của bạn, việc biết chính xác loại hội chứng ruột kích thích bạn mắc phải là rất quan trọng trong việc xác định phương pháp điều trị chính xác.
1. Các loại hội chứng ruột kích thích
Là một rối loạn tiêu hóa chức năng, hội chứng ruột kích thích gây ra bởi sự gián đoạn trong cách não và ruột của bạn tương tác với nhau. Đây thường là chứng rối loạn tiêu hóa mãn tính (dài hạn), chủ yếu phát triển trước 50 tuổi.
Người ta ước tính rằng từ 7 đến 21 phần trăm người có hội chứng ruột kích thích. Phụ nữ có nguy cơ mắc tình trạng này cao gấp đôi so với nam giới.
Khi bạn nghĩ đến hội chứng ruột kích thích , bạn có thể nghĩ đến một số triệu chứng đáng chú ý, bao gồm:
- Đau bụng
- Co thắt bụng, đầy hơi và đầy hơi
- Đi tiêu bất thường
- Hội chứng ruột kích thích ăn kiêng
Đối với một số người, thay đổi chế độ ăn uống có thể giúp giảm bớt các triệu chứng. Vì các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích khác nhau giữa những người mắc bệnh, nên các cách tiếp cận để thay đổi chế độ ăn uống cần phải khác nhau.
2. Điều trị hội chứng ruột kích thích
Không có cách chữa trị hội chứng ruột kích thích. Điều trị nhằm giảm triệu chứng. Ban đầu, bác sĩ có thể yêu cầu bạn thay đổi lối sống nhất định. Những "phương pháp điều trị tại nhà" này thường được đề xuất trước khi sử dụng thuốc.
Các biện pháp khắc phục tại nhà cho hội chứng ruột kích thích
Một số biện pháp điều trị tại nhà hoặc thay đổi lối sống có thể giúp giảm các triệu chứng hội chứng ruột kích thích của bạn mà không cần sử dụng thuốc. Ví dụ về những thay đổi lối sống này bao gồm:
- Tham gia tập thể dục thường xuyên
- Cắt giảm đồ uống có chứa caffeine kích thích ruột
- Ăn nhiều bữa nhỏ
- Giảm thiểu căng thẳng (liệu pháp trò chuyện có thể hữu ích)
- Dùng men vi sinh (vi khuẩn “tốt” thường có trong ruột) để giúp giảm đầy hơi và chướng bụng
- Tránh thức ăn chiên giòn hoặc cay
Thực phẩm cần tránh với hội chứng ruột kích thích
Quản lý chế độ ăn uống của bạn khi bạn bị hội chứng ruột kích thích có thể mất thêm một chút thời gian nhưng thường đáng để bạn nỗ lực. Điều chỉnh lượng hoặc loại bỏ một số thực phẩm như sữa, thực phẩm chiên, đường khó tiêu và đậu có thể giúp giảm các triệu chứng khác nhau. Đối với một số người, thêm các loại gia vị và thảo mộc như gừng, bạc hà và hoa cúc đã giúp giảm một số triệu chứng hội chứng ruột kích thích . Tìm hiểu thêm về cách một số loại thực phẩm tương tác với các triệu chứng hội chứng ruột kích thích .
Thuốc điều trị hội chứng ruột kích thích
Nếu các triệu chứng của bạn không cải thiện thông qua các biện pháp khắc phục tại nhà, chẳng hạn như thay đổi lối sống hoặc chế độ ăn uống, bác sĩ có thể đề nghị sử dụng thuốc. Những người khác nhau có thể trả lời khác với cùng một loại thuốc, vì vậy bạn có thể cần làm việc với bác sĩ để tìm ra loại thuốc phù hợp cho mình.
Đối với tất cả các loại thuốc, khi cân nhắc sử dụng thuốc mới, điều quan trọng là phải cho bác sĩ biết bạn đang dùng loại thuốc gì, bao gồm cả các biện pháp thảo dược và thuốc không kê đơn. Điều này sẽ giúp bác sĩ của bạn tránh bất kỳ loại thuốc nào có thể tương tác với những gì bạn đang dùng.
Một số loại thuốc được sử dụng để điều trị tất cả các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích , trong khi các loại thuốc khác tập trung vào các triệu chứng cụ thể. Các loại thuốc được sử dụng bao gồm thuốc kiểm soát co thắt cơ, thuốc chống táo bón, thuốc chống trầm cảm ba vòng để giảm đau và thuốc kháng sinh. Nếu triệu chứng hội chứng ruột kích thích chính của bạn là táo bón, linaclotide và lubiprostone là hai loại thuốc được Trường Đại học Tiêu hóa Hoa Kỳ (ACG) khuyên dùng.
3. Nguyên nhân gây ra hội chứng ruột kích thích ?
Mặc dù có nhiều cách để điều trị hội chứng ruột kích thích, nhưng nguyên nhân chính xác của hội chứng ruột kích thích vẫn chưa được biết rõ. Nguyên nhân có thể bao gồm đại tràng hoặc hệ thống miễn dịch quá nhạy cảm. Hội chứng ruột kích thích truyền nhiễm là do nhiễm vi khuẩn trước đó trong đường tiêu hóa. Các nguyên nhân khác nhau có thể xảy ra khiến hội chứng ruột kích thích khó ngăn ngừa.
Các quá trình vật lý liên quan đến hội chứng ruột kích thích cũng có thể khác nhau, nhưng có thể bao gồm:
- Chuyển động chậm lại hoặc co cứng của đại tràng, gây đau quặn thắt
- Mức serotonin bất thường trong ruột kết, ảnh hưởng đến nhu động và nhu động ruột
- Bệnh celiac nhẹ làm tổn thương ruột, gây ra các triệu chứng hội chứng ruột kích thích
4. Yếu tố kích hoạt các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích
Đối với nhiều người, chìa khóa để quản lý các triệu chứng hội chứng ruột kích thích là tránh các tác nhân gây bệnh. Một số loại thực phẩm cũng như căng thẳng và lo lắng có thể là nguyên nhân gây ra các triệu chứng hội chứng ruột kích thích cho nhiều người.
Một số loại thực phẩm là tác nhân phổ biến đối với nhiều người bị hội chứng ruột kích thích . Tuy nhiên, một số loại thực phẩm này có thể ảnh hưởng đến bạn nhiều hơn những loại khác. Có thể hữu ích khi ghi nhật ký thực phẩm trong một khoảng thời gian để biết loại thực phẩm nào gây kích thích cho bạn.
Nhận biết trước các tình huống có thể làm tăng mức độ căng thẳng và lo lắng của bạn có thể hữu ích. Điều này có thể cho bạn thời gian để lập kế hoạch tránh những tình huống này khi có thể hoặc phát triển các chiến lược để hạn chế căng thẳng và lo lắng. Tìm hiểu thêm các mẹo để tránh và quản lý các yếu tố kích hoạt hội chứng ruột kích thích .
4.1 Hội chứng ruột kích thích với căng thẳng
Sự chuyển động tự động hay còn gọi là nhu động của hệ tiêu hóa được điều khiển ở mức độ lớn bởi hệ thần kinh của bạn. Căng thẳng có thể ảnh hưởng đến thần kinh, khiến hệ tiêu hóa của bạn hoạt động quá mức. Nếu bạn bị hội chứng ruột kích thích, ruột kết của bạn có thể phản ứng quá mức, thậm chí có thể gây rối loạn nhẹ hệ tiêu hóa của bạn. Người ta cũng tin rằng hội chứng ruột kích thích bị ảnh hưởng bởi hệ thống miễn dịch, vốn bị ảnh hưởng bởi căng thẳng. Tìm hiểu thêm về nhiều cách mà căng thẳng có thể ảnh hưởng đến hội chứng ruột kích thích .
4.2 Hội chứng ruột kích thích với giảm cân
Hội chứng ruột kích thích không ảnh hưởng đến cân nặng của tất cả mọi người với tình trạng này. Tuy nhiên, nó có thể dẫn đến giảm cân nếu bạn không ăn đủ để duy trì cân nặng của mình để tránh các triệu chứng. Chuột rút có thể đến thường xuyên hơn ngay sau khi bạn ăn. Nếu tiêu chảy thường xuyên là một trong những triệu chứng của bạn, có thể cơ thể bạn không nhận được tất cả các chất dinh dưỡng từ thực phẩm bạn ăn. Cân nặng của bạn có thể giảm do kết quả của việc này. Tìm hiểu thêm về những cách hội chứng ruột kích thích có thể ảnh hưởng đến cân nặng của bạn.
4.3 Hội chứng ruột kích thích với tiêu chảy
Hội chứng ruột kích thích với tiêu chảy là một loại hội chứng ruột kích thích cụ thể. Nó chủ yếu ảnh hưởng đến ruột già của bạn. Các triệu chứng phổ biến của hội chứng ruột kích thích khi bị tiêu chảy bao gồm đi ngoài ra phân thường xuyên và buồn nôn. Một số người bị hội chứng ruột kích thích bị tiêu chảy đôi khi mất kiểm soát ruột. Tìm hiểu thêm về chẩn đoán và điều trị hội chứng ruột kích thích với tiêu chảy cũng như các mẹo để kiểm soát các triệu chứng.
4.4. Hội chứng ruột kích thích với táo bón
hội chứng ruột kích thích với táo bón là một loại hội chứng ruột kích thích thường ảnh hưởng đến thanh thiếu niên và thanh niên. Phân cứng và ít xảy ra hơn cũng như táo bón là những triệu chứng phổ biến nhất của loại hội chứng ruột kích thích này.
Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là địa chỉ uy tín được nhiều bệnh nhân tin cậy trong thực hiện kỹ thuật chẩn đoán các bệnh lý tiêu hóa, hội chứng ruột kích thích, bệnh lý gây tiêu chảy mạn tính, bệnh Crohn, niêm mạc dạ dày lạc chỗ ở thực quản, thực quản trào ngược...
Bệnh viện Vinmec với cơ sở vật chất và trang thiết bị hiện đại cùng đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, luôn tận tâm tận lực trong khám chữa bệnh, khách hàng có thể yên tâm với dịch vụ nội soi dạ dày, thực quản tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Tài liệu tham khảo
- Grundmann O, et al. (2010). Irritable bowel syndrome: epidemiology, diagnosis and treatment: an update for health-care practitioners. DOI: 10.1111/j.1440-1746.2009.06120.x
- Houghton LA, et al. (2002). The menstrual cycle affects rectal sensitivity in patients with irritable bowel syndrome but not healthy volunteers. DOI: 10.1136/gut.50.4.471
- Irritable bowel syndrome. (2016). ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0072600/
- Irritable bowel syndrome. (2015). niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/irritable-bowel-syndrome
