Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Tung Hoành - Bác sĩ Tim mạch Can thiệp - Khoa Hồi sức - Cấp cứu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang. Bác sĩ có nhiều kinh nghiệm và thế mạnh trong Hồi sức - Cấp cứu tim. mạch.
Các bệnh lý về tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Sự nguy hiểm của các trường hợp bệnh tim mạch khẩn cấp là nếu không được cấp cứu tim mạch kịp thời, bệnh nhân có thể tử vong nhanh chóng. Vì vậy phát hiện các dấu hiệu tim có vấn đề để kịp thời đưa đến các cơ sở y tế là một yếu tố quan trọng góp phần tăng cao cơ hội sống và hồi phục của người bệnh.
1. Các dấu hiệu cảnh báo bệnh nhân cần cấp cứu tim mạch
1.1 Các dấu hiệu cảnh báo đau thắt ngực- nhồi máu cơ tim
Nhồi máu cơ tim là một bệnh lý tim mạch nguy hiểm có thể dẫn đến đột tử, suy tim cấp, vỡ tim, tai biến do tắc mạch,.. Đau thắt ngực là một biểu hiện thường gặp khi bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim. Các biểu hiện của đau thắt ngực:
- Những cơn đau dữ dội, bệnh nhân có cảm giác như tim bị bóp nghẹt, thắt chặt trong lồng ngực. Vị trí cơn đau thường là ở phía sau xương ức, vùng giữa ngực hoặc vùng tim. Cơn đau có thể xuất hiện một chỗ hoặc có thể lan rộng tới cổ, hàm, lan ra một hoặc hai bên cánh tay, hướng ra sau lưng,... Cơn đau có thể kéo dài vài phút đến vài chục phút.
- Các dấu hiệu khác như: Mệt lả, khó thở, vã mồ hôi, đau đầu, buồn nôn, nôn,...
1.2 Các dấu hiệu cảnh báo tai biến mạch máu não
Tai biến mạch máu não là tình trạng não không được cung cấp đủ máu dẫn đến thiếu oxy và chất dinh dưỡng, dẫn đến những tổn thương, di chứng nặng nề, thậm chí tử vong nếu không được xử lý kịp thời. Các dấu hiệu cảnh báo tai biến mạch máu não gồm:
- Người bệnh đột ngột bị tê hoặc yếu một bên mặt, tay hoặc chân, đột ngột choáng, mất khả năng ngôn ngữ, không hiểu người khác nói.
- Đau đầu dữ dội, hoa mắt, chóng mặt, đầu óc quay cuồng do thiếu oxy lên não.
- Khó thở, thở hổn hển, tim đập nhanh.
1.3 Các dấu hiệu cảnh báo tắc động mạch nuôi chi cấp tính
Tắc động mạch nuôi chi cấp tính là tình trạng tắc nghẽn đột ngột trong lòng các động mạch nuôi chi do cục máu đông hoặc mảng xơ vữa, dẫn đến thiếu máu cung cấp cho các chi. Nếu tình trạng thiếu máu cung cấp cho các chi không được giải quyết kịp thời thì phần chi bị thiếu máu sẽ bị hoại tử trong vài giờ đến vài ngày.
Các dấu hiệu cảnh báo tình trạng bao gồm:
- Chân hoặc tay bị đau đột ngột, dữ dội, bệnh nhân phải ngừng mọi sinh hoạt.
- Chân hoặc tay bị lạnh, màu sắc tái nhợt hơn so với bên còn lại.
1.4 Các biểu hiện ngừng tuần hoàn
Người bệnh ngất xỉu đột ngột, mất ý thức, ngừng thở, ngừng tim, tím tái toàn thân, đôi khi co giật hoặc mềm nhũn, có thể có hiện tượng tiểu tiện không tự chủ.
2. Cần làm gì khi phát hiện dấu hiệu tim có vấn đề
2.1 Nhanh chóng đưa người bệnh tới cơ sở y tế gần nhất
Khi có các triệu chứng như trên cần nhanh chóng gọi xe cấp cứu hoặc đưa bệnh nhân đến bệnh viện. Nếu bản thân phát hiện mình có các triệu chứng trên, cần nhanh chóng nhờ người giúp đỡ để đưa tới bệnh viện, tuyệt đối không được tự lái xe một mình.
2.2 Sơ cứu người bệnh
Trong trường hợp có các biểu hiện ngừng tuần hoàn, trong thời gian chờ người hỗ trợ và xe cấp cứu đến, cần thực hiện ép tim- thổi ngạt cho bệnh nhân như sau:
- Đặt bệnh nhân nằm ngửa trên mặt thẳng cứng, quỳ bên cạnh bệnh nhân, đặt hai tay lên 1/3 dưới xương ức của bệnh nhân, bàn tay kia đặt trên bàn tay trước, đặt các ngón tay sao cho xen kẽ và cùng chiều nhau. Thực hiện ấn mạnh vuông góc đồng thời hai tay sao cho lồng ngực bệnh nhân xẹp xuống từ 4-5cm. Sau đó, nhấc tay lên và tiếp tục nhịp ép thứ hai, tốc độ ép tối ưu là 100-120 lần/ phút.
- Thổi ngạt bằng cách dùng miệng thổi khí vào phổi người bệnh, có thể thổi qua màng lọc hoặc thổi trực tiếp, thổi chậm trong vòng một giây đủ để lồng ngực nhô lên.
Nếu không có người trợ giúp, có thể chỉ cần ép tim liên tục mà không cần hà hơi thổi ngạt. Thao tác ép ngực giúp tạo ra áp lực lên các buồng tim, giúp máu lưu thông vào các động mạch, dù tim vẫn chưa hồi phục nhưng việc bơm máu vẫn diễn ra sẽ giúp kéo dài thời gian để chờ bác sĩ, xe cấp cứu tới.
Các bệnh lý về tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới, kể cả ở những nước phát triển. Điều nguy hiểm là các bệnh lý về tim mạch thường phát triển âm thầm trong một thời gian dài mà không có các triệu chứng cụ thể, khi các triệu chứng đã xuất hiện rõ rệt thì bệnh thường đã chuyển sang giai đoạn nặng, điều trị rất khó khăn và chất lượng cuộc sống người bệnh bị giảm sút nghiêm trọng. Trong các trường hợp cấp cứu tim mạch nếu bệnh nhân không được xử lý kịp thời thì nguy cơ tử vong sẽ rất cao hoặc nếu qua khỏi thì những di chứng cũng rất nặng nề.
Để hạn chế các nguy cơ mắc bệnh tim mạch thì cùng với việc thay đổi lối sống, chế độ ăn, tăng cường vận động thì khám tim mạch thường xuyên là một yếu tố quan trọng để tầm soát các nguy cơ, phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.
Trung tâm tim mạch là một trong những trung tâm mũi nhọn hàng đầu của Bệnh viện Đa khoa quốc tế Vinmec, đội ngũ chuyên gia của Trung tâm Tim mạch gồm những Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Chuyên khoa 2, Thạc sĩ giàu kinh nghiệm, có uy tín lớn trong lĩnh vực điều trị nội khoa, ngoại khoa, thông tim can thiệp và ứng dụng các kỹ thuật cao cấp trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh lý tim mạch. Đặc biệt, Trung tâm có các trang thiết bị hiện đại, ngang tầm với các bệnh viện uy tín nhất trên thế giới. Ngoài ra trung tâm có chương trình hợp tác toàn diện với Viện Tim mạch – Bệnh viện Bạch Mai, Bộ môn Tim mạch trường Đại học Y Hà nội, Đại học Paris Decartes - Bệnh viện Georges Pompidou (Pháp), Đại học Pennsylvania (Hoa kì) ...
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số 02439743556 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Bài viết tham khảo nguồn: Hội Tim mạch học Việt Nam
