Bài viết được tư vấn chuyên môn Bác sĩ chuyên khoa I Trần Thị Ngát - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
Đặt ống nội khí quản là phương pháp kiểm soát đường thở tốt và hiệu quả nhất. Tuy nhiên, khi rút ống nội khí quản có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng, vì vậy cần có quy trình kỹ thuật chuẩn và phải theo dõi chặt chẽ.
1. Đặt ống nội khí quản là gì?
Đặt ống nội khí quản là thủ thuật đưa một ống thông vào khí quản của người bệnh để đảm bảo việc thông khí và hút đờm dãi ứ đọng trong đường hô hấp. Đây là một thủ thuật đơn giản, dễ thực hiện nhưng vô cùng quan trọng. Trong trường hợp người bệnh cần cấp cứu, thủ thuật đặt nội khí quản cần được thực hiện nhanh chóng và kịp thời, không để xảy ra tai biến do chậm khai thông đường hô hấp của người bệnh.
2. Các biến chứng có thể gặp khi rút khí quản
2.1. Các tai biến kỹ thuật
- Tai biến chảy máu do ống nội khí quản có kích cỡ quá to, lực đẩy ống mạnh sẽ gây chảy máu trên đường thở như lỗ mũi trước, sau nền họng, dây thanh quản và khí quản.
- Gây nhiễm khuẩn: do quá trình vô khuẩn không tốt, có xây xát thành khí quản.
- Tai biến do ống nội khí quản đi vào thực quản.
2.2. Biến chứng có thể gặp khi rút khí quản
- Biến chứng co thắt thanh quản: Gây khó thở thanh quản đột ngột, dữ dội và tím tái ngay sau rút ống. Xử trí bằng khí dung Adrenalin, phải kiểm tra ngay ống nội khí quản, rút ống bóp bóng ambu. Nếu không kết quả thì đặt nội khí quản hoặc mở khí quản đẻ cấp cứu.
- Biến chứng gây phù nề thanh quản: Khó thở thanh quản xuất hiện từ từ, sau nhiều phút hoặc nhiều giờ sau. Xử trí bằng cách phun khí dung Adrenalin và hydrocortisone. Nếu không đạt kết quả thì đặt nội khí quản hoặc mở khí quản.
- Biến chứng gây hẹp hoặc polyp khí - phế quản: cần soi khí - phế quản điều trị.
- Biến chứng viêm mũi, viêm họng hoặc viêm thanh quản.
- Biến chứng gây phù nề, viêm loét khí quản dẫn đến chít hẹp khí quản.
- Biến chứng nguy hiểm đó là ngừng tim đột ngột do phản xạ, đây là biến chứng rất hay gặp ở bệnh nhân bị thiếu oxy.
Ngoài ra, biến chứng sau khi rút ống nội khí quản còn có thể gây xẹp phổi do ống nội khí quản vào sâu đến nhánh phế quản hoặc gây tắc đờm trong ống nội khí quản.
3. Chỉ định và chống chỉ định của kỹ thuật đặt nội khí quản
Thủ thuật đặt ống nội khí quản không có chống chỉ định tuyệt đối. Tuy nhiên có thể chống chỉ định tương đối trong trường hợp suy dinh dưỡng, hạ albumin máu, phù thành ngực, nhiễm khuẩn nặng, viêm đường hô hấp đặc biệt là viêm phổi bệnh viện (dù chưa suy hô hấp).
4. Chăm sóc người bệnh đặt ống nội khí quản
Chăm sóc người bệnh đặt ống nội khí quản cần cẩn trọng để tránh để lại những biến chứng nguy hiểm. Cách chăm sóc như sau:
- Đối với bệnh nhân tỉnh cần phải cố định tay để người bệnh không tự ý rút ống.
- Hút dịch máu ở họng và ống nội khí quản của người bệnh, theo dõi và xử trí tai biến theo y lệnh.
- Hút đờm dãi mỗi 30 phút/lần. Nhỏ vào ống nội khí quản của bệnh nhân 1ml dung dịch natri bicarbonat 14% hoặc α-Chymotrypsin giúp làm loãng đờm, hạn chế nhiễm khuẩn. Rửa ống hút đờm dãi và ngâm vào dung dịch sát khuẩn.
- Theo dõi mạch, nhiệt độ, huyết áp, nhịp thở mỗi 1 giờ/ lần hoặc 3 giờ/lần theo y lệnh của bác sĩ điều trị. Đánh giá lại tình trạng của bệnh nhân: mức độ tím tái, ý thức.
Đặt ống nội khí quản là một thủ thuật đơn giản, dễ thực hiện nhưng vô cùng quan trọng, nếu gặp phải những sơ xuất nhỏ cũng có thể để lại biến chứng nguy hiểm sau khi rút ống nội khí quản. Vì thế bệnh nhân nên chọn các địa chỉ uy tín, có chuyên môn tốt để thực hiện thủ thuật này.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là bệnh viện đa khoa có chức năng thăm khám, điều trị và phục hồi nhiều căn bệnh với các trang thiết bị Y tế hiện đại, các vật dụng kỹ thuật cũng được đầu tư đổi mới phù hợp với từng thủ thuật, ca phẫu thuật khác nhau nhằm hạn chế tối đa nhất các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Đặc biệt với đội ngũ Y Bác sĩ giàu chuyên môn, được đào tạo bài bản chuyên sâu sẽ đem lại kết quả điều trị bệnh tối ưu cho Quý khách hàng.
Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.