Bổ sung kẽm và sự tăng trưởng ở trẻ em

Kẽm là khoáng chất có trong nhiều loại thực phẩm như thịt màu đỏ, các loại bánh mì, ngũ cốc, hải sản. Trong sữa mẹ cũng có hàm lượng kẽm nhất định.

1. Kẽm là gì?

Kẽm là một chất dinh dưỡng mà đối với con người là một yếu tố cần thiết. Trong các tế bào của cơ thể đều có kẽm. Nó giúp hệ thống miễn dịch chống lại vi khuẩn và vi rút xâm nhập. Cơ thể con người cần có kẽm để tạo ra các DNA và protein để cung cấp năng lượng cho tế bào.

Trong thời kỳ mang thai, sơ sinh và thời thơ ấu, cơ thể cần kẽm để tăng trưởng và phát triển đúng cách. Khi bị xảy ra các chấn thương thì kẽm làm cho các vết thương nhanh lành và quan trọng với khửu giác, vị giác.

2. Vai trò của kẽm trong sự tăng trưởng ở trẻ em

Các ước tính toàn cầu gần đây chỉ ra rằng hơn một phần tư trẻ em dưới 5 tuổi bị còi cọc, do đó có nguy cơ tử vong cao và các hậu quả bất lợi khác trong suốt cuộc đời. Kẽm được biết là đóng một vai trò quan trọng trong các quá trình sinh học bao gồm tế bào tăng trưởng, biệt hóa và chuyển hóa và sự thiếu hụt vi chất dinh dưỡng này hạn chế sự phát triển của trẻ nhỏ và giảm khả năng chống lại các bệnh nhiễm trùng.

Mặc dù tình trạng thiếu kẽm nghiêm trọng rất hiếm ở người, nhưng tình trạng thiếu hụt từ nhẹ đến trung bình có thể phổ biến, đặc biệt là ở những quần thể ít tiêu thụ thực phẩm nguồn động vật giàu kẽm và tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu phytate, làm ức chế sự hấp thu kẽm. Thiếu từ nhẹ đến trung bình có thể khó chẩn đoán, vì các dấu hiệu và triệu chứng như tăng nhạy cảm với nhiễm trùng và chậm phát triển được chia sẻ với sự thiếu hụt chất dinh dưỡng khác và bệnh tật ở trẻ em.

Mặc dù có một số kết quả không nhất quán (có thể do những thách thức trong việc đo lường tình trạng kẽm), các phân tích tổng hợp của các nghiên cứu can thiệp ở nhiều quốc gia đã chứng minh mối liên quan tích cực giữa việc bổ sung kẽm và tăng trưởng tuyến tính ở trẻ em. Phân tích từ một trong các nghiên cứu chỉ ra rằng liều 10 mg kẽm mỗi ngày trong 24 tuần dẫn đến tăng chiều cao thực của trẻ được bổ sung kẽm là 0,37 (± 0,25)cm so với những trẻ không được bổ sung kẽm.

Ngoài ra, có vẻ như việc bổ sung kẽm có thể có tác động lớn hơn đến sự tăng trưởng ở trẻ thấp còi so với trẻ không thấp còi. Việc bổ sung kẽm một mình cho thấy tác dụng lớn hơn đối với sự tăng trưởng tuyến tính so với khi bổ sung kết hợp với sắt, có thể ảnh hưởng đến sự hấp thụ hoặc khả dụng sinh học của kẽm. Do đó, tác động của việc bổ sung kẽm ở các quốc gia đang có chương trình bổ sung sắt-axit folic có thể ít chắc chắn hơn.

Mặc dù bổ sung kẽm được coi là an toàn và đã được khuyến cáo như một biện pháp can thiệp hiệu quả để giảm tỷ lệ mắc bệnh liên quan đến tiêu chảy và nhiễm trùng đường hô hấp dưới ở trẻ nhỏ nhu cầu bổ sung kẽm hàng ngày có thể gặp một số thách thức theo chương trình. Các hạn chế hoạt động chính để cung cấp thành công các chất bổ sung đó bao gồm việc mua sắm và phân phối các chất bổ sung trong một khoảng thời gian dài; dân số mục tiêu tiếp cận hạn chế và sử dụng kém các dịch vụ y tế; đào tạo và tạo động lực cho cán bộ y tế tuyến đầu chưa đầy đủ; tư vấn không đầy đủ cho người nhận mục tiêu hoặc người chăm sóc họ; và sự tuân thủ thấp của những người thụ hưởng dự định.

Ở các nước có tình trạng thiếu kẽm phổ biến và tỷ lệ trẻ thấp còi cao, việc bổ sung kẽm dự phòng có tác động tích cực nhỏ nhưng đáng kể đối với tăng trưởng tuyến tính. Tác động hạn chế của việc bổ sung kẽm cho thấy rằng một can thiệp như vậy nên là một phần của nỗ lực toàn diện hơn để cải thiện tình trạng dinh dưỡng chung của trẻ em, đặc biệt là trong hai năm đầu đời.

3. Thực phẩm nào cung cấp kẽm?

Lượng kẽm tham khảo trong chế độ ăn uống hiện tại là:

• Trẻ sơ sinh 0 - 6 tháng: 2mg
• Trẻ sơ sinh 7-12 tháng: 3mg
• Trẻ em từ 1 đến 3 tuổi: 3mg
• Trẻ em 4-8 tuổi: 4mg

Kẽm được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm. Bạn có thể nhận được lượng kẽm khuyến nghị bằng cách ăn nhiều loại thực phẩm bao gồm những loại sau:

• Hàu là nguồn cung cấp kẽm tốt nhất.
• Thịt đỏ, thịt gia cầm, hải sản như cua và tôm hùm, và ngũ cốc ăn sáng bổ sung, cũng là những nguồn cung cấp kẽm dồi dào.
• Đậu, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt và các sản phẩm từ sữa cung cấp một số kẽm.

Tình trạng thiếu kẽm có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm về sức khỏe lẫn tinh thần của trẻ, do đó, cha mẹ cần quan sát và bổ sung kịp thời nguồn vitamin quan trọng này.

Ngoài bổ sung qua chế độ ăn uống, cha mẹ có thể cho trẻ sử dụng thực phẩm hỗ trợ có chứa kẽm và các vi khoáng chất thiết yếu như Lysine, crom, selen, vitamin B... giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Đồng thời các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng.

Hãy thường xuyên truy cập website Vinmec.com và cập nhật những thông tin hữu ích để chăm sóc cho bé và cả gia đình nhé.