Nhiều ý kiến cho rằng chất bổ sung DHEA có thể cải thiện ham muốn tình dục, xây dựng cơ bắp, chống lão hóa và cải thiện một số tình trạng sức khỏe. Nhưng không có nhiều bằng chứng khoa học chứng minh, đồng thời chất bổ sung DHEA cũng đi kèm vài rủi ro nếu dùng sai cách.
1. DHEA là gì?
DHEA (dehydroepiandrosterone) là một loại hormone được sản xuất bởi tuyến thượng thận của cơ thể (những tuyến nằm ngay trên thận). Khoai mỡ hoặc đậu nành là những thực phẩm phổ biến có chứa các chất bổ sung DHEA.
Các nhà khoa học không rõ tất cả mọi vai trò của DHEA, nhưng họ biết rằng chất này có chức năng như tiền thân của các hormone sinh dục nam và nữ, bao gồm testosterone và estrogen. Trong đó, tiền chất là những chất được cơ thể chuyển hóa thành hormone.
Hầu hết mọi người sẽ sản xuất DHEA đạt đỉnh vào giữa tuổi 20, rồi sau đó giảm dần theo tuổi tác. Nhìn chung thì sản xuất testosterone và estrogen cũng giảm theo tuổi tác. Từ đó, xuất hiện ý tưởng bổ sung DHEA nhằm làm tăng mức độ của các hormone sinh dục này. Đó cũng là lý do tại sao một số lợi ích sức khỏe tiềm năng của DHEA đã được đưa ra, bao gồm:
- Xây dựng tuyến thượng thận
- Tăng cường hệ thống miễn dịch
- Làm chậm quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể theo tuổi tác
- Cung cấp thêm năng lượng
- Cải thiện tâm trạng và trí nhớ
- Xây dựng sức mạnh xương và cơ.
2. Bổ sung DHEA để chống lão hóa
Vì mức DHEA giảm theo tuổi tác, một số nhà nghiên cứu suy đoán rằng việc bổ sung lượng hormone đang giảm trong cơ thể có thể giúp chống lão hóa. Một số nghiên cứu nhỏ đã cho thấy tác dụng chống lão hóa tích cực từ việc sử dụng thực phẩm chức năng DHEA. Bổ sung DHEA đôi khi cũng có hiệu quả để cải thiện làn da lão hóa ở người cao tuổi. Nhưng cũng có những nghiên cứu tương tự khác không tìm thấy hiệu quả.
Theo Cơ sở Dữ liệu về Thuốc tự nhiên, các chất bổ sung DHEA dường như không ảnh hưởng đến quá trình lão hóa. Ngoài ra, ít ai biết về rủi ro của việc sử dụng DHEA lâu dài. Xuất hiện một vài lo ngại rằng việc liên tục sử dụng các chất bổ sung DHEA dài hạn có nguy cơ gây hại.
XEM THÊM: DHEA có thể tốt cho chức năng tình dục, giảm triệu chứng hậu mãn kinh
3. Bổ sung DHEA để cải thiện các tình trạng sức khỏe khác
Các chất bổ sung DHEA cho thấy tiềm năng xoa dịu chứng trầm cảm nhẹ đến trung bình, nhưng cần nhiều nghiên cứu chứng minh thêm. Trong một khảo sát nhỏ kéo dài 6 tuần, các nhà nghiên cứu từ Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia đã phát hiện ra rằng sử dụng chất bổ sung DHEA để điều trị hạn chế chứng trầm cảm mức độ nhẹ đến trung bình, xuất hiện ở một số người trung niên.
Đối với các tình trạng sức khỏe khác, những trung tâm y tế vẫn chưa có bằng chứng rõ ràng về lợi ích đáng kể của DHEA trong việc điều trị các tình trạng như:
- Bệnh Alzheimer
- Mật độ xương thấp
- Bệnh tim
- Ung thư cổ tử cung
- Viêm cơ não myalgic (còn gọi là Hội chứng mệt mỏi mãn tính)
- Bệnh Crohn
- Khô khan
- Viêm khớp dạng thấp
- Tâm thần phân liệt
- Rối loạn chức năng tình dục.
Cũng có rất ít bằng chứng chứng minh rằng DHEA hiệu quả trong việc điều trị các tình trạng như: đau cơ xơ hóa, giải quyết các vấn đề về trí nhớ hoặc sức mạnh cơ bắp, hoặc tăng cường và kích thích hệ miễn dịch.
4. Mức độ an toàn của các chất bổ sung DHEA
Các tác dụng phụ có thể xảy ra của chất bổ sung DHEA bao gồm:
- Da nhờn, nổi mụn trứng cá và khiến da dày lên
- Rụng tóc
- Đau dạ dày
- Huyết áp cao
- Thay đổi chu kỳ kinh nguyệt
- Tăng lông mặt ở phụ nữ
- Làm trầm giọng ở phụ nữ
- Mệt mỏi
- Nghẹt mũi
- Đau đầu
- Nhịp tim nhanh hoặc không đều
- Mất ngủ
- Những thay đổi bất lợi về mức cholesterol.
Một số tác dụng phụ này có thể là do DHEA nâng cao mức testosterone và estrogen trong cơ thể người sử dụng. Những chuyên gia y tế cảnh báo rằng ít người biết về ảnh hưởng lâu dài của việc tăng nồng độ hormone. Các chất bổ sung DHEA không nên dùng lâu dài mà không được sự đồng ý hoặc tư vấn của chuyên gia chăm sóc sức khỏe.
5. DHEA và giảm cân
Một phiên bản bổ sung DHEA - có tên là 7-Keto, đã được quảng cáo rộng rãi như một chất hỗ trợ giảm mỡ cơ thể và tăng cường trao đổi chất. Theo đó, các mô cơ thể săn chắc hơn và tăng sự trao đổi chất tăng cao sẽ đốt cháy calo hiệu quả, giúp bạn không chỉ giảm cân mà còn giảm béo.
Thật không may, hầu hết các nghiên cứu đã thực hiện đều cho thấy rất ít tác dụng từ DHEA trong việc giảm cân hoặc tăng cường trao đổi chất. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi đầu tư vào chất bổ sung DHEA để giảm cân.
6. DHEA và hiệu suất thể thao
Chất bổ sung DHEA đôi khi còn được các vận động viên sử dụng nhằm cải thiện sức mạnh cơ bắp và nâng cao hiệu suất tập luyện. Đó là bởi vì DHEA là một prohormone - chất có thể làm tăng mức độ hormone steroid, ví dụ như testosterone. Nhưng rất ít bằng chứng cho thấy DHEA có tác dụng tăng cường sức mạnh cơ bắp. Việc sử dụng chất này cũng bị cấm bởi một số tổ chức thể thao.
Việc sử dụng bất kỳ chất tăng cường tiền steroid nào cũng đi kèm với những rủi ro. Liều lượng càng cao, rủi ro càng lớn. Một số tác dụng phụ có nguy cơ xảy ra bao gồm:
- Tăng trưởng còi cọc vĩnh viễn
- Hành vi hung hăng
- Thay đổi tâm trạng và vấn đề tâm lý khác
- Huyết áp cao hơn
- Vấn đề về gan
- Thay đổi mức cholesterol.
Do đặc tính của DHEA có thể làm tăng mức độ của cả hormone testosterone và estrogen, nữ giới sử dụng chất bổ sung đôi khi có thể gặp những tác dụng phụ như:
- Thay đổi giọng nói
- Rụng tóc
- Phát triển lông mặt.
Đôi khi nam giới có thể gặp các triệu chứng như:
- Nở ngực
- Tinh hoàn teo lại
- Giảm sản xuất tinh trùng.
7. Nói chuyện với bác sĩ
Nếu bạn đang nghĩ đến việc sử dụng chất bổ sung DHEA, nên thảo luận với bác sĩ trước bởi:
- Đã ghi nhận nhiều trường hợp chất bổ sung DHEA liên quan đến các tình trạng y tế nghiêm trọng, cần được đánh giá và điều trị bởi chuyên gia chăm sóc sức khỏe.
- DHEA có thể tương tác với một số loại thuốc và làm thay đổi hiệu quả của thuốc bạn đang dùng.
- Vì có thể làm tăng mức độ của cả nội tiết tố nam và nữ, chất bổ sung DHEA sẽ tác động tiêu cực đến các bệnh ung thư nhạy cảm với hormone, chẳng hạn như ung thư vú, buồng trứng hoặc tuyến tiền liệt.
- Sử dụng DHEA liều cao sẽ đi kèm với một số rủi ro và có thể gây ra một loạt các tác dụng phụ.
Theo nhiều nghiên cứu, bổ sung DHEA có thể đem lại lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, chúng cũng tiềm ẩn những nguy cơ và rủi ro. Vì thế, để đảm bảo sức khỏe và tránh các tác dụng phụ, bạn nên bổ sung theo chỉ dẫn hoặc được tham vẫn bởi các Dược sĩ, Bác sĩ có chuyên môn.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: webmd.com
