Bệnh ghẻ là một loại phát ban rất ngứa do một con ve nhỏ, tám chân có tên là Sarcoptes scabiei gây ra, chúng chui vào da. Bệnh ghẻ thường lây lan khi tiếp xúc da kề da gần, kéo dài (ví dụ như nắm tay), phổ biến ở trẻ em trong độ tuổi đi học và cũng có thể gặp ở trẻ sơ sinh. Nếu không được điều trị, bệnh ghẻ có thể lây lan cho tất cả các thành viên trong gia đình qua bộ khăn trải giường, đi văng và khăn tắm. Ve và trứng của chúng có thể sống trên quần áo hoặc khăn trải giường từ một đến hai ngày. Trong bài viết này chúng tôi sẽ cung cấp những thông tin hữu ích cho các bậc cha mẹ về bệnh ghẻ ở trẻ sơ sinh.
1. Ghẻ là gì ?
Ghẻ là tình trạng kích ứng da do sự xâm nhập của những con ve ký sinh nhỏ (Tên khoa học của loài ve là Sarcoptes scabiei) đào hang dưới da. Bọ ve cái thường xâm nhập vào da qua các nếp gấp trên da, chẳng hạn như khoảng trống giữa các ngón tay, và đào hang hoặc xâm nhập vào da, tạo thành một "đường" màu đỏ. Sau đó nó tiến hành đẻ trứng vào da, sau này sẽ nở thành ấu trùng. Dấu hiệu đầu tiên của nhiễm trùng cái ghẻ (thực ra là nhiễm trùng, nhưng hai từ có xu hướng được dùng thay thế cho bệnh ghẻ) thường là một vài nốt đỏ nhỏ (1–2 mm), đóng vảy trên bàn tay và bàn chân. Da của trẻ sơ sinh thường tiếp xúc nhiều hơn và nhạy cảm hơn, do đó, những tổn thương này có thể phát triển thành những vết phồng rộp lớn hoặc những vết sưng đầy mủ. Phát ban sần sùi mà bạn nhìn thấy thực chất là một phản ứng dị ứng với trứng và phân mà bọ ve để lại.
2. Những trẻ nào có nguy cơ mắc ghẻ?
Con bạn có thể bị ghẻ khi tiếp xúc da kề da với người mắc bệnh ghẻ. Bệnh ghẻ rất dễ lây lan và bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh ngay cả khi họ sạch sẽ cẩn thận.
Bệnh này phổ biến ở trẻ em và trẻ sơ sinh và có thể lây lan nhanh chóng qua các nhà trẻ, nhà trẻ và hộ gia đình. Bệnh ghẻ lây lan qua tiếp xúc cơ thể và bạn càng tiếp xúc nhiều với người bị bệnh càng làm tăng nguy cơ bị nhiễm bệnh, đó là lý do tại sao những người sống trong cùng một hộ gia đình đặc biệt dễ bị nhiễm bệnh.
3. Nguyên nhân gây bệnh ghẻ ở trẻ sơ sinh.
Ve ghẻ là nguyên nhân gốc rễ duy nhất của bệnh ghẻ. Những sinh vật nhỏ bé này chui vào lớp trên cùng của da bạn, đào thải phân và đẻ trứng ở đó. Chúng được biết là có thể tồn tại bên dưới da đến một tháng. Những con ve này có thể được tìm thấy ở bất cứ đâu và được biết là cần có “vật chủ” để tồn tại, cụ thể là vật chủ là con người. Nếu không có một con, chúng thường chết trong vòng một hoặc hai ngày.
4. Ve ghẻ sống ở đâu và chúng ta có thể nhìn thấy chúng không?
Ve ghẻ có thể sống trong nhiều không gian công cộng đến hai hoặc ba ngày, chúng có thể sống trên khăn trải giường, khăn tắm, quần áo hoặc thậm chí trong tã của bé nhưng tối đa chỉ trong vòng 3 ngày, nếu quá 3 ngày chúng cần ký sinh trên cơ thể con người để duy trì sự sống. Nơi cư trú phổ biến nhất của những con ve này là da của con người. Do vòng đời ngắn nên chúng có thể sinh sản với số lượng lớn và nhanh chóng. Đây cũng là một trong những lý do khiến chúng có thể lây lan sang người khác với tốc độ nhanh chóng.
Ve ghẻ rất khó nhìn bằng mắt thường. Một con ve ghẻ trưởng thành hoàn toàn có thể chỉ có kích thước bằng một chiếc đinh ghim nhỏ. Những con ve này thường có hình tròn và có 8 chân. Những loài côn trùng này không thể dễ dàng nhìn thấy trên hầu hết các bề mặt nhưng nếu bạn tập trung chú ý có thể nhận ra được những con ve trước khi chúng có thể gây hại cho bạn hoặc con bạn.
5. Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh ghẻ ở trẻ sơ sinh.
Bệnh ghẻ ở trẻ sơ sinh có thể bắt đầu biểu hiện trong khoảng thời gian từ 3-4 tuần, biểu hiện có thể gây phát ban đỏ lớn rải rác có gai ở dưới bàn chân của bé, giữa các ngón tay và ngón chân, mặt trong cổ tay và mặt trong của khuỷu tay. Trong giai đoạn này, em bé của bạn có thể khóc nhiều do tình trạng ngứa ngáy.
Ở những trẻ trong độ tuổi biết đi triệu chứng cũng tương tự như ở trẻ sơ sinh nhưng vì trẻ lớn đã biết gãi ngứa nên có thể dẫn đến nhiễm trùng da lan ra nhiều bộ phận trên cơ thể của trẻ. Ngoài ra trẻ lớn hơn có thể có dấu hiệu biểu hiện trên các bộ phận của cơ thể như hai mép bàn chân, điều này không phổ biến đối với bệnh ghẻ ở trẻ sơ sinh.
Những trẻ lớn hơn và người lớn, phát ban xuất hiện trên bàn tay, cổ tay, bộ phận sinh dục và bụng.
Bạn cũng có thể nhìn thấy những đường cong hoặc những đường đỏ mỏng như dao cạo tại nơi ve ghẻ đào hang dưới da. Con bạn cũng có thể bị nổi mụn mủ nhỏ (những vùng bị viêm chứa đầy mủ, giống như mụn nhỏ) hoặc mụn nước nhỏ, chứa đầy nước.
Cơn ngứa thường dữ dội nhất sau khi tắm nước nóng hoặc vào ban đêm, và nó có thể khiến con bạn thức giấc. Những lớp vảy có thể hình thành trên những khu vực con bạn bị trầy xước và có thể phát triển nhiễm trùng do vi khuẩn (như chốc lở ) hoặc nhiễm trùng tụ cầu.
Nếu đây là đợt ghẻ đầu tiên của con bạn, có thể mất từ 4 đến 6 tuần từ khi con ve bám vào người tới khi con bắt đầu ngứa. Nếu trẻ từng bị ghẻ trước đó, thời gian phản ứng của trẻ sẽ ngắn hơn nhiều, chỉ từ một đến ba ngày.
6. Chẩn đoán trẻ trẻ sơ sinh bị ghẻ thế nào?
Bạn nên gọi ngay cho bác sĩ nếu con bạn bị phát ban không rõ nguyên nhân. Điều trị càng sớm, trẻ càng sớm thấy dễ chịu.
Bác sĩ sẽ xem xét các vết phát ban và tiến hành một số xét nghiệm không gây đau đớn là cạo một lớp mỏng trên vùng da bị phát ban và kiểm tra dưới kính hiển vi để tìm ve ghẻ, ấu trùng, trứng và phân của chúng.
7. Phương pháp điều trị và các thuốc dùng trong điều trị
Phương pháp điều trị triệt để đối với bệnh ghẻ thường là bôi tại chỗ. Bác sĩ sẽ kê đơn một số loại kem bôi và kem dưỡng da như:
- Kem Permethrin - Thoa vào ban đêm và rửa sạch vào buổi sáng. Sử dụng lại kem permethrin sau 1 tuần. Permethrin đã được chấp thuận để sử dụng cho trẻ sơ sinh từ 2 tháng tuổi trở lên.
- Kem Crotamiton - Thoa một lần mỗi ngày trong 2 ngày liên tiếp và rửa sạch sau 48 giờ kể từ lần thoa cuối cùng.
- Thuốc mỡ lưu huỳnh - Bôi hàng đêm trong 3 đêm liên tiếp và rửa sạch trong 24 giờ sau lần bôi cuối cùng. Đây thường là sự lựa chọn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và cho phụ nữ mang thai và cho con bú vì nó rất an toàn khi sử dụng.
- Kem dưỡng hoặc kem dưỡng da lindane - Rửa sạch kem hoặc kem dưỡng sau 8 giờ. Lindane có thể gây độc cho một số người. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ không nên điều trị bằng lá lốt, phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú hoặc những người có bệnh ảnh hưởng đến thần kinh (bệnh thần kinh) cũng không nên.
Đối với bệnh ghẻ nặng hơn, bác sĩ của con bạn có thể kê đơn thuốc uống:
- Thuốc Ivermectin - Uống một lần và sau đó lặp lại 1-2 tuần sau đó. Ivermectin không nên được sử dụng cho trẻ em dưới 5 tuổi hoặc cân nặng dưới 15kg (khoảng 35 lb), hoặc phụ nữ có thai hoặc cho con bú.
- Thuốc kháng histamine.
- Thuốc kháng sinh - Nếu bất kỳ khu vực trầy xước nào có vẻ bị nhiễm vi khuẩn, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh uống.
Các bước bôi kem:
- Cắt móng tay, móng chân cho trẻ.
- Nhẹ nhàng thoa và thoa đều kem thuốc lên các vết vảy và mẩn ngứa.
- Thoa kem trên toàn bộ bề mặt da của con bạn. Kể cả các nếp gấp trên cơ thể, bao gồm cả bên trong rốn, nếp gấp ở mông và giữa các ngón chân.
- Nếu bạn có con đủ lớn để gãi, hãy thoa kem lên mặt và da đầu cũng như các vùng bề mặt của tai. Không bỏ sót bất kỳ phần nào của cơ thể, điều này đảm bảo mọi con ve ghẻ đều chết.
- Đảm bảo kem duy trì trên da trẻ trong khoảng thời gian cần thiết theo hướng dẫn của bác sĩ. Nên bôi cho trẻ vào ban đêm khi chúng đang ngủ và cho trẻ đeo bao tay để trẻ không vô tình nuốt phải kem.
- Khoảng thời gian cần thiết để kem có hiệu lực là từ 8 đến 12 giờ, sau đó hãy rửa sạch kem trên da trẻ.
- Tiếp tục duy trì bôi kem cho trẻ mà không bỏ qua bất kỳ ngày ngày nào theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.
Có thể mất đến 3 tuần để hết ngứa vì hệ thống miễn dịch của con bạn tiếp tục phản ứng với bọ ve chết. Tuy nhiên, các hang và phát ban mới sẽ ngừng xuất hiện sau 48 giờ sau khi điều trị hiệu quả.
8. Phòng bệnh cho các thành viên khác trong gia đình
Các bác sĩ khuyên bạn nên giặt tất cả quần áo, khăn tắm và ga giường mà con bạn dùng trước đó 72 giờ bằng nước nóng hơn 60oC và làm khô bằng máy sấy. Hút bụi sàn nhà, đồ nội thất, thảm. Bịt kín bất kỳ thú nhồi bông hoặc đồ chơi nào không giặt được trong túi nhựa trong một tuần. Ve ghẻ không thể sống lâu như vậy nếu không có vật chủ là con người.
Các thành viên trong gia đình có tiếp xúc trực tiếp da kề da với trẻ nên được sự tư vấn của bác sĩ. Thời gian ủ bệnh của ghẻ có thể từ 6-8 tuần, nên mọi người có thể bị ghẻ mà không hề hay biết cho đến khi cảm thấy ngứa. Nếu không được điều trị những người này có thể lại truyền ve ghẻ trở lại cho con bạn. Tốt nhất, tất cả mọi người nên được điều trị cùng một lúc để ngăn ngừa sự tái nhiễm.
9. Phòng bệnh ghẻ cho trẻ sơ sinh
- Quét nhà, lau nhà thường xuyên;
- Hút bụi nhà, không lưu giữ túi hút bụi;
- Giặt đồ bằng nước nóng;
- Vứt bỏ tã mà bạn nghi ngờ bị nhiễm bệnh.
Nếu nghi ngờ trẻ bị ghẻ ngay lập tức cho đưa trẻ đến gặp bác sĩ và lưu ý không điều trị ghẻ giữa chừng mà phải điều trị triệt để tận gốc. Khi bé có những biểu hiện của bệnh ghẻ, cha mẹ nên đưa bé đến cơ sở y tế khám ngay, tránh để ghẻ lây lan rộng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: babycenter.com, skinsight.com, parenting.firstcry.com
