Alzheimer là một loại bệnh mất trí nhớ thường gặp ở người cao tuổi. Khi bệnh Alzheimer bắt đầu ở tuổi trung niên, nhiều khả năng nó sẽ bị chẩn đoán sai. Dạng Alzheimer hiếm gặp này gây ảnh hưởng đến công việc, tài chính và gia đình của người bệnh. Ngày nay, tình trạng bệnh alzheimer ở người trẻ cũng không phải là hiếm.
1. Bệnh Alzheimer ở người trẻ tuổi là gì?
Bệnh Alzheimer ở người trẻ tuổi còn gọi là khởi phát sớm là một dạng mất trí nhớ không phổ biến, ảnh hưởng đến những người dưới 65 tuổi. Khoảng 5-6% những người mắc bệnh Alzheimer phát triển các triệu chứng trước 65 tuổi.
Hầu hết những người mắc bệnh Alzheimer khi còn trẻ đều phát triển các triệu chứng của bệnh từ khi họ 30 đến 60 tuổi.
2. Bệnh Alzheimer có di truyền không?
Hầu hết những người trẻ tuổi mắc bệnh Alzheimer đều có dạng bệnh phổ biến nhất, được gọi là Alzheimer lẻ tẻ. Loại này không phải do di truyền và y học vẫn chưa giải thích được vì sao những người này mắc bệnh ở độ tuổi trẻ hơn những người khác.
Những người mắc bệnh Alzheimer khởi phát khi còn trẻ được gọi là bệnh Alzheimer gia đình, có khả năng cha mẹ hoặc ông bà của họ cũng phát triển bệnh Alzheimer ở độ tuổi trẻ hơn.
Bệnh Alzheimer ở người trẻ khởi phát trong gia đình có liên quan đến 3 gen - APP, PSEN1 và PSEN2 - khác với gen APOE có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer nói chung. 3 gen này hiện diện cùng với nhau ở ít hơn 1% tổng số người bị bệnh Alzheimer nhưng ở khoảng 11% số người mắc bệnh Alzheimer giai đoạn trẻ. Nếu bạn có đột biến di truyền ở một trong 3 gen đó, bạn có thể phát triển bệnh Alzheimer trước 65 tuổi.
Xét nghiệm di truyền có thể cho biết bạn có những gen đột biến này hay không. Tuy nhiên, bạn vẫn nên trao đổi với chuyên gia di truyền để biết ưu và nhược điểm của xét nghiệm này.
Nếu bạn biết mình mang một dạng gen khởi phát bệnh Alzheimer ở người trẻ tuổi, bạn có thể thực hiện các bước để giúp bản thân và những người thân của mình đối phó với ảnh hưởng của bệnh một cách dễ dàng hơn.
Nếu bạn bị bệnh Alzheimer khởi phát sớm có liên quan đến 1 trong 3 gen hoặc mang 1 dạng gen này mà không có triệu chứng, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc tham gia vào một nghiên cứu. Bằng cách nghiên cứu dạng bệnh Alzheimer khởi phát ở người trẻ, các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ tìm hiểu thêm về nguyên nhân và sự tiến triển của bệnh và phát triển các phương pháp điều trị mới.
3. Chẩn đoán bệnh Alzheimer ở người trẻ tuổi
Việc chẩn đoán chính xác bệnh Alzheimer giai đoạn trẻ khởi phát là rất quan trọng đối với việc loại trừ các vấn đề tiềm ẩn khác và có được phương pháp điều trị thích hợp nhất.
Đối với bạn và gia đình, chẩn đoán chính xác sẽ giúp tìm ra cách chăm sóc phù hợp. Nó cũng có thể cho bạn và gia đình thêm thời gian để đưa ra các quyết định quan trọng về các vấn đề tài chính và pháp lý.
Tại nơi làm việc, chẩn đoán chính xác bệnh có thể cho phép bạn giải thích tình trạng sức khỏe của mình với người sử dụng lao động và có thể sắp xếp khối lượng công việc nhẹ hơn hoặc lịch trình thuận tiện hơn.
4. Cách đối phó với bệnh Alzheimer ở người trẻ tuổi
Bệnh Alzheimer có những ảnh hưởng to lớn ở mọi lứa tuổi, nhưng những người mắc bệnh Alzheimer khi còn trẻ có thể phải đối mặt với một số thách thức riêng. Họ có thể phải đối mặt với những kỳ thị và định kiến về căn bệnh này. Do tuổi đời còn trẻ, những người mắc bệnh Alzheimer giai đoạn đầu có thể thấy rằng những người khác không tin rằng họ mắc bệnh hoặc nghi ngờ về chẩn đoán.
Những người mắc bệnh Alzheimer khi còn trẻ có thể mất các mối quan hệ hoặc công việc do hậu quả của sự hiểu lầm này thay vì được xác định là bị bệnh hoặc tàn tật về mặt y tế.
Người mắc bệnh Alzheimer khi còn trẻ cũng có thể phải đối mặt với mất thu nhập do được chẩn đoán trong khi vẫn đang làm việc.
5. Khi bị bệnh Alzheimer lúc còn trẻ, bạn nên làm gì tại nơi làm việc?
Trước khi tình trạng của bạn ảnh hưởng đáng kể đến khả năng thực hiện công việc của bạn, hãy nói chuyện với quản lý của mình để:
- Tìm hiểu xem bạn có thể chuyển sang một vị trí phù hợp hơn với những hạn chế của bạn do bệnh Alzheimer gây ra hay không.
- Làm quen với bản thân và vợ/chồng, bạn đời hoặc người chăm sóc của bạn về các quyền lợi của bạn, và tìm hiểu xem liệu có chương trình hỗ trợ với nhân viên y tế hay không.
- Khám phá những quyền lợi nào có thể được cung cấp cho bạn hay không.
- Nếu bạn cảm thấy quá tải, hãy cân nhắc giảm số giờ làm việc hoặc dành thời gian nghỉ ngơi.
6. Khi bị bệnh Alzheimer lúc còn trẻ, bạn nên làm gì với bạn đời của mình?
Sau khi được chẩn đoán mắc bệnh Alzheimer giai đoạn trẻ, vợ/chồng hoặc bạn đời thường cảm thấy cô đơn hoặc mất mát vì họ có thể phải trải qua nhiều năm sống với bạn - gặp phải nhiều vấn đề do căn bệnh này gây ra.
Đánh mất yếu tố lãng mạn và chuyển sang trạng thái chăm sóc cũng làm phức tạp mối quan hệ vợ chồng của bạn. Bạn cần cố gắng:
- Nói về cách giúp đỡ mà bạn cần từ vợ hoặc chồng của mình. Thông báo về những thay đổi bạn đang trải qua và những cách để đối phó với những thay đổi đó. Đừng ngại yêu cầu sự giúp đỡ từ người bạn đời của mình.
- Tiếp tục tham gia càng nhiều càng tốt các hoạt động mà bạn hiện đang yêu thích cùng với bạn đời của mình và điều chỉnh khi cần thiết. Hoặc tìm những hoạt động mới mà bạn có thể cùng nhau tham gia.
- Tìm một cố vấn làm việc với các cặp đôi đang đối mặt với các vấn đề mà bạn cảm thấy khó khăn, chẳng hạn như tình dục và thay đổi vai trò trong mối quan hệ.
7. Khi bị bệnh Alzheimer lúc còn trẻ, bạn nên làm gì với con trẻ?
Chẩn đoán bệnh Alzheimer khởi phát sớm cũng có thể khiến bạn gặp khó khăn trong mối quan hệ với con trẻ trong gia đình, bởi chúng có thể không hiểu chuyện gì đang diễn ra với bạn. Trẻ có thể tự trách bản thân, trở nên tức giận hoặc phản ứng theo bất kỳ cách nào. Bạn cần cố gắng:
- Tìm các hoạt động bạn và trẻ có thể cùng nhau tham gia.
- Hãy tương tác và nói chuyện trung thực với con bạn về những gì bạn đang trải qua.
- Tìm một nhóm hỗ trợ cho trẻ em và mời con bạn tham gia một số buổi tư vấn của bạn.
- Giữ một bản ghi chép, video hoặc âm thanh về những suy nghĩ, cảm xúc và kinh nghiệm của bạn cho con cái của bạn. Họ sẽ đánh giá cao sự chia sẻ trí tuệ và kỷ niệm của bạn.
8. Các vấn đề tài chính của người bị bệnh Alzheimer khởi phát sớm
Những người mắc bệnh Alzheimer khi còn trẻ thường phải nghỉ việc và việc mất thu nhập này trở thành một mối lo ngại nghiêm trọng. Tài chính thậm chí còn thắt chặt hơn nếu vợ/chồng hoặc bạn đời của họ cũng bỏ việc để trở thành người chăm sóc toàn thời gian.
Một số kế hoạch phúc lợi y tế và nhiều chương trình hỗ trợ xã hội sẽ không cung cấp hỗ trợ trừ khi người bị bệnh Alzheimer trên 65 tuổi. Những người mắc bệnh trẻ hơn có thể cần được ưu tiên đặc biệt để tham gia các chương trình như vậy. Bạn có thể làm gì:
- Nói chuyện với một nhà lập kế hoạch tài chính và một luật sư để giúp bạn lập kế hoạch cho các nhu cầu tài chính trong tương lai của mình.
- Hãy hỏi quản lý liệu nghỉ hưu sớm có phải là một lựa chọn tốt hay không.
- Sắp xếp các tài liệu tài chính và đảm bảo rằng vợ/chồng hoặc đối tác của bạn hiểu và có thể quản lý tài chính của gia đình.
9. Các nguồn hỗ trợ cho người bệnh Alzheimer khởi phát sớm
Các yếu tố chính của chăm sóc người bệnh Alzheimer là giáo dục và hỗ trợ. Điều này đặc biệt đúng với bệnh Alzheimer ở người trẻ mới khởi phát với những thách thức độc đáo của nó. Kết nối với các dịch vụ chẳng hạn như các nhóm hỗ trợ có thể giúp bạn xác định các nguồn lực, hiểu sâu hơn về tình trạng bệnh và học cách thích ứng với nó.
Hãy nhớ rằng, bạn không đơn độc, nhiều nguồn lực sẵn có để hỗ trợ bạn, gia đình và những người chăm sóc sẽ giúp bạn đối phó với căn bệnh này. Các nguồn hỗ trợ có thể khác nhau tùy thuộc vào nơi bạn sống.
Trong giai đoạn đầu của bệnh, hãy chắc chắn rằng bạn và vợ/chồng nghiên cứu và thiết lập một kế hoạch để quản lý sự tiến triển của tình trạng bệnh của bạn. Việc bạn có kế hoạch và đã xác định được nguồn hỗ trợ và nguồn lực sẽ giúp ích cho bản thân bạn và mọi người trong tương lai.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: mayoclinic.org
