Dầu ô liu là nguồn thực phẩm giàu chất chống oxy hoá. Thành phần chất béo của dầu ô liu bao gồm acid béo không no có lợi cho sức khỏe. Các chất chống oxy hóa trong dầu ô liu có tác dụng giúp bảo vệ cơ thể tránh tổn thương tế bào - là một trong những yếu tố gây ra các vấn đề sức khỏe cũng như bệnh tật. Vậy dầu ô liu thực sự có tác dụng gì?
1. Dầu ô liu là gì
Dầu ô liu được sản xuất từ trái ô liu. Ô liu là một loại cây truyền thống được trồng ở khu vực Địa Trung Hải. Dầu ô liu được sử dụng trong chế biến, sản xuất mỹ phẩm, thuốc, xà phòng và làm nhiên liệu cho đèn truyền thống.
Trong chế độ ăn, người ta thường bảo quản quả ô liu vào trong dầu ô liu hoặc nước muối. Có thể sử dụng toàn bộ quả ô liu khi kết hợp với các món ăn. Chẳng hạn như thêm ô liu vào món pizza, hay sử dụng dầu ô liu để trộn mì hoặc trộn salad.
Thành phần dinh dưỡng của dầu ô liu theo thống kê của Bộ nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) cho biết trong 1 muỗng canh dầu ô liu hay 13.5 gam dầu ô liu sẽ cung cấp: 119 calo, 13.5 gam chất béo trong đó có 1.86 chất béo bão hoà, 1.9 mg vitamin E. Nó còn chứa các chất chống oxy hoá như: polyphenol, tocopherols, phytosterol, squalene, axit terpenic và các chất chống oxy hóa khác. Ngoài ra, nó cũng có dấu vết của canxi, kali.
2. Lợi ích của dầu ô liu đã được chứng minh
Nhiều nghiên cứu đã xem xét và nghiên cứu về lợi ích của dầu ô liu đối với sức khỏe. Và dầu ô liu Extra virgin được cho là loại dầu có chất lượng hiện nay. Bởi vì, nó rất giàu chất chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào do các phân tử gốc tự do gây nên.
Gốc tự do là các chất mà cơ thể tạo ra trong quá trình trao đổi chất. Nếu quá nhiều gốc tự do tích tụ, chúng có thể gây ra stress oxy hóa. Điều này có thể dẫn đến tổn thương tế bào và tác động làm phát triển một số bệnh trong đó có bệnh ung thư. Chất chống oxy hóa trong dầu ô liu có tác dụng trung hòa các gốc tự do này.
2.1. Dầu ô liu rất giàu chất béo không bão hòa đơn lành mạnh
Dầu ô liu là dầu tự nhiên được chiết xuất từ trái ô liu. Dầu có khoảng 14% là chất béo bão hòa và 11% là chất không bão hòa nhiều nối đôi, chẳng hạn như acid béo omega-6 và omega-3. Tuy nhiên, chất béo trong dầu ô liu chiếm đa số là acid béo không bão hoà đơn, acid oleic chiếm 73 % tổng lượng dầu.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng acid oleic có tác dụng làm giảm viêm và thậm chí có thể có tác dụng có lợi đối với các gen liên quan đến ung thư.
Hơn nữa, các chất béo không bão hòa đơn cũng khá bền với nhiệt độ. Điều đó khiến cho dầu ô liu nguyên chất trở thành một lựa chọn lành mạnh để sử dụng trong quá trình chế biến.
2.2. Dầu ô liu chứa lượng lớn chất chống oxy hóa
Ngoài các acid béo có lợi, dầu ô liu còn chứa một lượng vừa phải vitamin E và K. Hơn nữa, dầu ô liu cũng là nguồn chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Các chất chống oxy hóa này có hoạt tính sinh học và có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.
Ngoài ra, các chất oxy hóa còn giúp chống lại chứng viêm và bảo vệ cholesterol trong máu khỏi quá trình oxy hóa. Dựa vào hai lợi ích này dầu ô liu có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
2.3. Dầu ô liu có đặc tính chống viêm mạnh mẽ
Viêm mãn tính được cho là nguyên nhân của các bệnh như: ung thư, bệnh tim, hội chứng chuyển hóa, tiểu đường type 2, Alzheimer, viêm khớp và thậm chí là béo phì.
Các tác dụng chống viêm chính của dầu ô liu được thông qua chất trung gian là các chất chống oxy hóa. Thành phần quan trọng trong số các chất oxy hóa của dầu ô liu là oleocanthal, được chứng minh có tác dụng tương tự như ibuprofen - là một loại thuốc chống viêm.
Một số nhà khoa học ước tính rằng oleocanthal trong 50 ml dầu ô liu nguyên chất có tác dụng tương tự như 10% liều ibuprofen dành cho người lớn
Hơn nữa, các nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng acid oleic - acid béo chính trong dầu ô liu, có thể làm giảm mức độ của các dấu hiệu viêm quan trọng như protein phản ứng C (CRP). Hay một số nghiên cứu khác cũng chứng minh được rằng chất chống oxy hóa của dầu ô liu có thể ức chế một số gen và protein gây viêm.
2.4. Dầu ô liu có thể giúp ngăn ngừa đột quỵ
Đột quỵ là do rối loạn lưu lượng máu đến não, hoặc do cục máu đông hoặc chảy máu. Ở các quốc gia phát triển, đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong phổ biến thứ hai, sau bệnh tim.
Nghiên cứu đánh giá thực hiện ở 841,000 người sử dụng dầu ô liu cho thấy nó có chứa nguồn chất béo không bão hòa đơn duy nhất có mối liên quan đến giảm nguy cơ đột quỵ và bệnh tim.
Hay một nghiên cứu đánh giá khác thực hiện ở 140,000 người cũng cho kết quả tương tự là những người sử dụng dầu ô liu có nguy cơ đột quỵ thấp hơn so với những người không sử dụng.
2.5. Dầu ô liu bảo vệ chống lại bệnh tim
Bệnh tim là nguyên nhân gây tử vong phổ biến nhất trên thế giới. Các nghiên cứu quan sát được thực hiện vài thập kỷ trước cho thấy bệnh tim ít gặp hơn ở các nước Địa Trung Hải. Điều này dẫn đến các nghiên cứu sâu về chế độ ăn Địa Trung Hải. Và kết quả thực sự đã chứng minh được chế độ ăn này có tác dụng làm giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh tim.
Dầu ô liu Extra-virgin là một trong những thành phần chính trong chế độ ăn này, và nó có tác dụng bảo vệ chống lại bệnh tim theo nhiều cách, chẳng hạn như: nó làm giảm viêm, bảo vệ cholesterol LDL từ quá trình oxy hóa, cải thiện niêm mạc mạch máu và có thể giúp ngăn ngừa quá trình đông máu quá mức.
Hơn nữa, nó cũng được chứng minh làm giảm huyết áp, đây cũng chính là một trong những yếu tố nguy cơ nhất đối với bệnh tim và tử vong sớm.
2.6. Dầu ô liu không liên quan đến tăng cân và béo phì
Ăn quá nhiều chất béo gây tăng cân. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã phân tích chế độ ăn Địa Trung Hải và nhận định rằng chế độ ăn giàu dầu ô liu có tác dụng tốt đối với trọng lượng cơ thể.
Trong một nghiên cứu tiến hành kéo dài 30 tháng ở hơn 7,000 sinh viên đại học Tây Ban Nha cho thấy tiêu thụ nhiều dầu ô liu không có mối liên quan với việc tăng cân.
Ngoài ra, cũng một nghiên cứu tiến hành kéo dài ba năm ở 187 người cho thấy chế độ ăn giàu dầu ô liu có liên quan đến việc tăng mức độ chất chống oxy hóa trong máu, cũng như giảm cân.
2.7. Dầu ô liu có thể chống lại bệnh Alzheimer
Bệnh Alzheimer là tình trạng thoái hóa thần kinh phổ biến nhất trên thế giới. Một trong những đặc điểm chính của bệnh là sự tích tụ của các mảng beta-amyloid bên trong các tế bào não.
Một nghiên cứu tiến hành trên chuột cho thấy một số chất trong dầu ô liu có thể giúp loại bỏ các mảng bám này. Ngoài ra, một nghiên cứu khác thực hiện ở người cũng chỉ ra rằng chế độ ăn Địa Trung Hải giàu dầu ô liu có lợi cho chức năng não.
2.8. Dầu ô liu có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2
Một số nghiên cứu đã chứng minh được mối liên quan giữa dầu ô liu và các tác dụng có lợi của nó đối với lượng đường trong máu và độ nhạy insulin.
Một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên thực hiện ở 418 người khỏe mạnh đã xác định được tác dụng bảo vệ của dầu ô liu. Trong nghiên cứu này cho thấy, chế độ ăn Địa Trung Hải giàu dầu ô liu có tác dụng làm giảm hơn 40% nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2.
2.9. Các chất chống oxy hóa trong dầu ô liu có đặc tính chống ung thư
Ung thư là một trong những nguyên nhân gây tử vong phổ biến nhất trên thế giới. Người dân ở các nước Địa Trung Hải có nguy cơ mức một số bệnh ung thư thấp hơn so với những nơi khác. Chính vì điều này, làm cho các nhà nghiên cứu tin rằng dầu ô liu đóng vai trò quan trọng đối với bệnh này.
Các chất chống oxy hóa trong dầu ô liu có thể làm giảm ảnh hưởng quá trình oxy hóa do các gốc tự do - được cho là nguyên nhân gây ung thư.
Nhiều nghiên cứu về ống nghiệm chứng minh rằng các hợp chất trong dầu ô liu có thể chống lại các tế bào ung thư. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định xem dầu ô liu trên thực tế có làm giảm nguy cơ ung thư hay không.
2.10. Dầu ô liu có thể giúp điều trị viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn được đặc trưng bởi các khớp bị biến dạng và gây đau. Mặc dù nguyên nhân chính xác vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng bệnh này có liên quan đến hệ thống miễn dịch tấn công các tế bào bình thường do nhầm lẫn.
Bổ sung dầu ô liu có thể cải thiện các dấu hiệu viêm và giảm stress oxy hóa ở những người bị viêm khớp dạng thấp.
Dầu ô liu khi kết hợp cùng với dầu cá có vẻ đặc biệt tăng lợi ích cho sức khỏe. Bởi đây là một nguồn acid béo omega-3 chống viêm.
Trong một nghiên cứu gần đây cho thấy dầu ô liu và dầu cá cải thiện đáng kể sức mạnh tay, đau khớp và cứng khớp buổi sáng ở những người bị viêm khớp dạng thấp
2.11. Dầu ô liu có đặc tính kháng khuẩn
Dầu ô liu chứa nhiều chất dinh dưỡng có thể ức chế hoặc tiêu diệt vi khuẩn có hại cho cơ thể. Một trong số đó là Helicobacter pylori - là một loại vi khuẩn sống trong dạ dày và có thể gây loét dạ dày và ung thư dạ dày.
Một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng sử dụng 30 gam dầu ô liu nguyên chất hàng ngày, có thể loại bỏ nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori từ 10-40% với những người sử dụng dầu ô liu trong khoảng 2 tuần.
Tóm lại
Dầu ô liu nguyên chất có chất lượng cực kỳ tốt cho sức khỏe. Bởi do chất chất oxy hoá mạnh của nó có lợi cho tim, não, khớp và hơn thế nữa. Có thể nói nó là chất béo lành mạnh nhất.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec với hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm trong khám điều trị bệnh, người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm thăm khám và điều trị tại Bệnh viện.
Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.
Nguồn tham khảo:healthline.com, medicalnewstoday.com
