Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Vũ Văn Quân - Khoa Ngoại Tổng hợp & Gây mê - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
Suy gan cấp là bệnh lý nghiêm trọng hiếm gặp có thể đe doạ tính mạng người bệnh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bài viết dưới đây giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh lý này.
1. Suy gan cấp là gì?
Suy gan cấp là một tình trạng bệnh lý phức tạp xuất hiện sau một tác động có hại đến gan. Biểu hiện đặc trưng của suy gan là triệu chứng vàng da, rối loạn đông máu và bệnh lý não gan tiến triển trong một thời gian ngắn ở một bệnh nhân trước đó có chức năng gan bình thường.
2. Nguyên nhân suy gan cấp
2.1. Nguyên nhân vi sinh vật
- Do các virut viêm gan A, B, C, E virut viêm gan B là nguyên nhân phổ biến nhất ở Việt Nam.
- Các virut khác: Cytomegalovirus, Herpes, Epstein Barr, thủy đậu.
- Vi khuẩn: gặp ở những bệnh nhân nhiễm khuẩn nặng và sốc nhiễm khuẩn, tỷ lệ tổn thương gan và suy gan cấp tới 20 - 5%.
- Ký sinh trùng: sốt rét, sán lá gan, giun.
2.2. Do ngộ độc
2.2.1. Thuốc
- Hay gặp nhất là Paracetamol kể cả với liều điều trị thông thường ở bệnh nhân nghiện rượu, hoặc được sử dụng cùng với các thuốc chuyển hóa qua enzyme Cytochrome 450 như các thuốc chống co giật.
- Các thuốc khác: Isoniazide, Rifampicin, thuốc chống viêm không Steroid, Sulphonamides, Phenytoin, Tetracycline, Allopurinol,Ketoconazole, IMAO...
- Ngộ độc các thuốc đông y, đặc biệt là chất bảo quản thuốc.
2.2.2. Các loại nấm mốc
Điển hình là nấm Amianita phalloides.
2.2.3. Các nguyên nhân khác
- Hội chứng gan nhiễm mỡ cấp ở phụ nữ có thai.
- Tắc mạch lớn ở gan.
- Hội chứng Reys.
3. Triệu chứng suy gan cấp
Triệu chứng lâm sàng thường gặp ở bệnh nhân suy gan cấp gồm có:
- Triệu chứng đặc trưng: vàng da, mệt mỏi, buồn nôn.
- Phân chia của Lucke và Mallory: Chia làm 3 giai đoạn:
- Tiền triệu là giai đoạn chưa có vàng da
- Giai đoạn trung gian đánh dấu bằng sự xuất hiện của vàng da
- Giai đoạn cuối với biểu hiện của bệnh lý não gan.
- Phân loại lâm sàng kinh điển: dựa vào khoảng cách từ khi biểu hiện vàng da đến khi xuất hiện bệnh lý não.
- Suy gan tối cấp: 7 ngày
- Suy gan cấp: 8 – 28 ngày
- Suy gan bán cấp: 5 – 12 tuần.
- Bệnh lý não gan: đóng vai trò trung tâm trong chẩn đoán suy gan cấp được chia thành 4 độ:
- Độ I: thay đổi trạng thái tình cảm, giảm tập tập trung và giảm chức năng tâm thần vận động, có thể kích thích được.
- Độ II: chậm chạp, ứng xử không phù hợp, còn khả năng nói.
- Độ III: thờ thẫn, mất định hướng, kích động.
- Độ IV: hôn mê, có thể còn đáp ứng với kích thích đau.
Bệnh nhân có thể được chỉ định một số xét nghiệm sau, tuy nhiên không có xét nghiệm nào là đặc hiệu.
Để hạn chế tiến triển của bệnh suy gan, người bệnh cần thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ, đồng thời cần tuân theo sự hướng dẫn của bác sĩ để đạt được hiệu quả chữa trị một cách tốt nhất.
