Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Huỳnh An Thiên - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
Đau đầu, buồn nôn, chóng mặt là triệu chứng không hiếm gặp ở mọi lứa tuổi. Tình trạng này có thể là biểu hiện của nhiều vấn đề sức khỏe như: rối loạn tiền đình, mắc bệnh viêm tai giữa cấp và mạn tính, thiểu năng tuần hoàn não...
1. Triệu chứng đau đầu, buồn nôn, chóng mặt
Trước khi tìm hiểu đau đầu buồn nôn chóng mặt là bệnh gì, người bệnh cần hiểu rõ các triệu chứng cụ thể của tình trạng này. Theo đó, đau đầu, buồn nôn, chóng mặt là cảm giác sai về sự di chuyển của cơ thể so với không gian hoặc của không gian so với cơ thể (cảm giác đồ vật chao đảo quanh mình hoặc mình quay quanh đồ vật). Người bị chứng chóng mặt, đau đầu thường mất thăng bằng, đi không vững, có cảm giác như đang ngồi trên thuyền, có thể buồn nôn hoặc nôn, ù tai, giảm thính lực,... Triệu chứng chóng mặt tăng khi người bệnh thay đổi tư thế hoặc khi quay đầu. Vì vậy, bệnh nhân thường nằm im một tư thế, mắt nhắm nghiền để giảm triệu chứng khó chịu.
Trắc nghiệm: Bận rộn có ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn không?
Cuộc sống hiện đại khiến chúng ta vì quá bận rộn mà quên chăm sóc sức khỏe cho chính mình. Ai cũng biết rằng lịch trình làm việc cả ngày có thể khiến bạn kiệt sức, nhưng cụ thể bận rộn ảnh hưởng thế nào tới sức khỏe? Hãy cùng làm thử bài trắc nghiệm dưới đây.
2. Đau đầu buồn nôn chóng mặt là bệnh gì?
Để giữ thăng bằng cho cơ thể cần có sự tham gia của hệ thống giác quan (hệ tiền đình, cảm giác sâu và thị giác), hệ thống thần kinh trung ương và các cơ vùng cổ, thân, chi... Nếu các cơ quan này bị tổn thương thì sẽ gây chóng mặt và mất thăng bằng.
Đau đầu buồn nôn là bệnh gì? Tình trạng này có thể là biểu hiện của nhiều vấn đề sức khỏe khá nguy hiểm. Cụ thể là:
2.1 Đau đầu chóng mặt có nguồn gốc ngoại biên
- Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính: chóng mặt xuất hiện đột ngột, khi thay đổi tư thế và không có dấu hiệu báo trước. Triệu chứng chóng mặt thường kéo dài vài giây, xuất hiện sau khi cử động đầu. Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính chiếm khoảng 30% các trường hợp chóng mặt.
- Bệnh Meniere: biểu hiện của căn bệnh này là cơn chóng mặt kéo dài 5 phút - 5 giờ. Trước khi bị chóng mặt, người bệnh có cảm giác suy giảm thính lực và ù tai. Chóng mặt xuất hiện đột ngột, đi kèm với triệu chứng buồn nôn và nôn. Cơn chóng mặt có thể tái phát và dẫn đến mất dần thính lực. Bệnh Meniere chủ yếu gặp ở người thường xuyên căng thẳng tâm lý. Nguyên nhân gây bệnh là do mất thăng bằng áp lực tai trong.
- Viêm dây thần kinh tiền đình: virus Zona, thủy đậu, quai bị chiếm 5% trường hợp viêm dây thần kinh, gây liệt dây thần kinh tiền đình, dẫn tới triệu chứng chóng mặt xuất hiện đột ngột, kéo dài từ vài giờ tới vài tháng nhưng không gây rối loạn thính lực. Người bệnh còn có biểu hiện rung giật nhãn cầu đánh ngang về bên lành.
- Một số bệnh khác: dị dạng tai trong, viêm tai giữa cấp và mạn tính, u dây thần kinh tiền đình - ốc tai, rối loạn thị giác (cận thị, viễn thị, loạn thị,...), sử dụng rượu, ma túy, chấn thương hoặc tiền sử phẫu thuật, say tàu xe, tổn thương dây thần kinh vùng cổ (tổn thương cột số cổ 2, 3),...
2.2 Đau đầu chóng mặt có nguồn gốc trung ương
- Thiểu năng tuần hoàn não: bệnh lý xuất hiện khi lưu lượng máu tưới lên não không đủ, khiến lượng oxy và các dưỡng chất cung cấp cho hoạt động bình thường của não bị giảm. Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là do xơ vữa động mạch, thiếu máu, thoái hóa đốt sống cổ, các cục máu đông, các bệnh về tim,... Triệu chứng bệnh chủ yếu là đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, khó ngủ, mất ngủ, ngủ không sâu giấc, cơ thể mệt mỏi, tinh thần chán nản, dễ cáu bẳn, giảm sút khả năng tư duy và suy giảm trí nhớ,...
- Hạ huyết áp tư thế: có biểu hiện là người bệnh thấy chóng mặt, choáng váng, nhìn mờ, yếu người, ngất xỉu, buồn nôn,... khi đứng lên và những triệu chứng này chỉ kéo dài vài giây. Khi chúng ta đứng lên, tác động lực hấp dẫn đưa máu về vùng chân, gây hạ huyết áp vì lượng máu lưu thông trở lại tim bị giảm sút. Nguyên nhân gây ra tình trạng này chủ yếu là do: bị mất nước, mắc vấn đề về tim mạch, mắc một số bệnh lý về nội tiết, rối loạn thần kinh,...
- Các vấn đề sức khỏe khác: nhồi máu tiểu não, u tiểu não, hội chứng Wallenberg,...
2.3 Nguyên nhân khác
- Nhức đầu Migraine: là bệnh gây đau đầu từng cơn, kéo dài từ nhiều giờ tới vài ba ngày, đi kèm buồn nôn và nôn. Cơn đau đầu có thể xảy ra đột ngột hoặc có các triệu chứng báo trước như hoa mắt, nhìn mờ, ù tai, chóng mặt, nhìn đôi, nói khó, tê buốt da đầu,... Tình trạng căng thẳng thần kinh, mất ngủ kéo dài, thay đổi thời tiết, tiếng ồn, chấn thương đầu, hít phải mùi nước hoa nồng nặc, sử dụng rượu,... đều dễ dẫn tới đau đầu Migraine.
- Bệnh Parkinson: còn gọi là bệnh liệt rung, xảy ra khi chất dẫn truyền thần kinh dopamine bị giảm sút. Biểu hiện của bệnh là run tay, cứng khớp, mất thăng bằng, chóng mặt, nhức đầu, mất dần khả năng chuyển động tự động,...
- Bệnh giang mai thần kinh: là bệnh lây truyền qua đường tình dục do vi khuẩn Treponema pallidum gây ra. Biểu hiện ban đầu của bệnh là sốt, nhức đầu, buồn nôn,... Sang giai đoạn sau, người bệnh có thể bị điếc, mù mắt, liệt vận động, mất trí, mắc bệnh tâm thần, đột quỵ,...
3. Phương pháp điều trị đau đầu, buồn nôn, chóng mặt
Khi đã nắm được đau đầu buồn nôn chóng mặt là bệnh gì, mức độ nguy hiểm của bệnh lý này, bạn đọc nên tìm hiểu về phương pháp điều trị bệnh. Những phương pháp thường được áp dụng là:
3.1 Sử dụng thuốc điều trị triệu chứng
- Acetyl - DL - leucine: 500mg (ống tiêm, viên nén): có tác dụng tốt đối với tất cả các trường hợp chóng mặt do bất kỳ nguyên nhân nào. Chống chỉ định với những người bệnh quá mẫn cảm với các thành phần của thuốc hoặc phụ nữ mang thai.
- Metoclopramide HCL: 10mg (ống tiêm, viên nén): chỉ định cho bệnh nhân chóng mặt kèm theo triệu chứng buồn nôn và nôn.
- Meclozine: viên nén 25mg: có tác dụng giảm triệu chứng chóng mặt và phòng say tàu xe.
- Flunarizine: chỉ định trong điều trị nhức đầu Migraine và triệu chứng chóng mặt do các nguyên nhân khác. Chống chỉ định đối với bệnh nhân trầm cảm hoặc mắc bệnh Parkinson, phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú.
- Các thuốc có tác dụng giãn mạch: ginkgo biloba viên nén 40mg, piracetam ống tiêm 3g hoặc viên nén 800mg.
3.2 Điều trị theo nguyên nhân và duy trì lối sống khoa học
- Bỏ rượu, ma túy.
- Điều trị kháng sinh nếu nguyên nhân gây đau đầu, buồn nôn, chóng mặt là do viêm tai giữa.
- Điều trị kháng sinh kháng virus nếu nguyên nhân gây triệu chứng là do Zona.
- Điều trị ngoại khoa cắt bỏ khối u trong trường hợp có khối u ở vùng đầu gây chóng mặt, đau đầu, buồn nôn.
- Điều trị phục hồi chức năng phối hợp: chỉ định cho người bị chóng mặt do viêm dây thần kinh tiền đình hoặc chóng mặt tư thế lành tính kịch phát.
- Thường xuyên kiểm tra huyết áp, nếu có tăng huyết áp phải điều trị sớm.
- Nên ăn nhiều rau tươi và quả chín, tránh làm việc căng thẳng, ngủ đủ 8 tiếng/ngày, tăng cường tập luyện thể dục thể thao, giữ cân nặng ở mức hợp lý.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.