Siêu âm thận được chỉ định đối với trường hợp nào

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thục Vỹ - Bác sĩ Chẩn Đoán Hình Ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.

Các bệnh lý về thận có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình trạng sức khỏe của người bệnh và rất khó để kiểm soát. Áp dụng siêu âm thận trong chẩn đoán và điều trị bệnh về thận là một trong các phương pháp hữu hiệu nhất hiện nay.

Siêu âm thận vốn là một kỹ thuật hiện đại, không gây ra sự xâm lấn, có sử dụng sóng âm có tần số lớn nhằm tạo ra những hình ảnh chân thực về cấu trúc, kích thước cùng với các dấu hiệu điển hình của bệnh lý liên quan đến thận.

Phương pháp này thường được sử dụng để xác định được vị trí, hình dạng, kích thước và cấu trúc của thận cũng như sự liên quan giữa thận và các tạng khác trong cơ thể người bệnh. Đặc biệt, siêu âm thận mang đến những giá trị cao trong việc chẩn đoán những bệnh lý thuộc khu lưu trú tại thận như: sỏi thận, suy thận, thận ứ nước, áp xe thận.

Không chỉ là một phương pháp không xâm lấn mà kỹ thuật này còn giảm thiểu sự đau đớn cho người bệnh, mức độ chính xác cao và đảm bảo sự an toàn.

Siêu âm thận hỗ trợ phát hiện ra các bệnh lý như: Viêm cầu thận cấp, hội chứng thận hư, nhiễm tinh bột thận và viêm cầu thận mãn. Nếu không được phát hiện kịp thời thì các bệnh lý này sẽ tiến triển đến giai đoạn suy thận và gây ra các ảnh hưởng khá nghiêm trọng đến kích thước của thận, khi đó thực hiện xét nghiệm siêu âm thận sẽ cho kết quả rõ ràng.

Do đó, trong chẩn đoán lâm sàng, các bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện những xét nghiệm về thận-tiết niệu, kết hợp cùng với hình ảnh khi siêu âm thận để đưa ra kết quả chính xác nhất, gồm có: xét nghiệm nước tiểu, chụp X-quang và xét nghiệm máu để đánh giá các chức năng của thận,...

Siêu âm thận có thể được chỉ định thực hiện định kỳ trong những lần kiểm tra tổng quát toàn bộ cơ thể của bạn. Nếu bệnh nhân xuất hiện những dấu hiệu bất thường liên quan đến đường tiết niệu thì nên tiến hành thăm khám kịp thời và thực hiện siêu âm tiết niệu- thận.

Dưới đây là những trường hợp bất thường khi người bệnh gặp phải các vấn đề về thận, sẽ được chỉ định thực hiện siêu âm thận:

• Đi tiểu ra máu.
• Đi tiểu buốt, tiểu khó, hoặc bệnh nhân bị bí tiểu và không đi tiểu được.
• Nước tiểu có triệu chứng bất thường như: nước tiểu xuất hiện màu lạ như nước tiểu đục, màu trắng, nước tiểu nhiều cặn, hoặc nước tiểu có nhiều bọt,...
• Đau bụng tại vùng thận.
• Tai nạn gây ra các chấn thương vùng bụng.
• Tăng, giảm huyết áp đột ngột nhưng không rõ nguyên nhân.
• Chụp X - quang vùng thận nhưng tìm không thấy thận hoặc dù thấy thận nhưng phát hiện nằm tại vị trí bất thường.
• Mắc những bệnh lý về thận: Thận đa nang, suy thận.
• Theo dõi, kiểm tra tình trạng thận.
• Các hình ảnh giúp chẩn đoán hình ảnh siêu âm của thận bình thường

Các bác sĩ chuyên khoa sẽ dựa vào kết quả siêu âm thận sau để đưa ra chẩn đoán chính xác về tình trạng sức khỏe người bệnh

4.1 Bệnh lý lan tỏa

Đặc điểm của bệnh lý này bao gồm:

• Viêm cầu thận mãn: Hình ảnh siêu âm cho thấy kích thước của thận nhỏ, các đường viền không đều, và giới hạn của tủy - vỏ không rõ.
• Viêm cầu thận cấp: Khi kích thước của thận lớn hơn lúc bình thường, các đường viền căng nhẵn và giới hạn của tủy - vỏ rõ.
• Lao thận: Khi kích thước thay đổi không được rõ ràng, với đường viền không đều và trong cơ thể bệnh nhân nhìn thấy hình ảnh ứ nước từng vùng, có các nốt vôi hóa xuất hiện trong mỗi thận, nhiều trường hợp người bệnh bị ứ nước toàn bộ vì hẹp niệu quản do bệnh nhân bị viêm lao.
• Bệnh lý thận đa nang: Khi kích thước của thận lớn và đường viền cũng không đều, đồng thời giới hạn của tủy-vỏ bị biến mất, toàn bộ vùng thận xuất hiện nhiều nang, những nang này không được thông với nhau, và có thể bệnh nhân có gan-tụy đa nang.

4.2 Bệnh lý thận khu trú

• Sỏi thận: Khi hình ảnh siêu âm của thận là các bóng tăng âm (hình sáng) hình vòm, đa số gặp tại bể thận, hoặc đài thận, có nốt vôi hóa tại nhu mô thận, hình ảnh của sỏi san hô thường sẽ là nhiều sỏi nằm liên tục và nối tiếp với nhau.
• Thận ứ nước: Các hình ảnh siêu âm thận mang đến sự đánh giá về tổn thương giữa đài thận với bể thận và niệu quản.
• Máu tụ quanh thận: Hình ảnh là lớp dịch có hình liềm bao quanh thận, và có thể đẩy lệch thận.
• Chấn thương ở thận: Có thể nhìn thấy những hình ảnh trên siêu âm thận thể hiện những đặc trưng của các mức độ tổn thương.
• U thận: Thông thường siêu âm sẽ xác định được u nhưng không thể phân biệt được đâu là u lành, u ác tính.

Nếu phát hiện những triệu chứng điển hình của các bệnh lý đã nêu ở trên, cần nhanh chóng tìm đến cơ sở y tế uy tín để tiến hành siêu âm thận kết hợp cùng các xét nghiệm cần thiết để đưa ra kết luận chính xác nhất.