Hoạt chất sinh học là gì?

Hoạt chất sinh học là một loại hóa chất được tìm thấy một lượng nhỏ trong thực vật và một số loại thực phẩm. Lợi ích của hoạt chất là có thể thúc đẩy sức khỏe tốt.

Hoạt chất sinh học là gì? Các hợp chất hoạt tính sinh học là các thành phần ngoại dinh dưỡng thường xuất hiện với số lượng nhỏ trong thực phẩm. Chúng đang được các nhà nghiên cứu chuyên sâu xem xét để đánh giá tác động đối với sức khỏe. Kết quả của nhiều nghiên cứu dịch tễ học cho thấy, tác dụng bảo vệ của chế độ ăn dựa trên thực vật về bệnh tim mạch (CVD) và ung thư chính là tiền đề thúc đẩy cho các nghiên cứu về tính hữu dụng của các hoạt chất sinh học đối với sức khỏe.

Trong các từ điển y học, chất hoạt tính sinh học được định nghĩa là chất gây ra phản ứng trong mô sống. Một hợp chất có hoạt tính sinh học, có ảnh hưởng trực tiếp đến cơ thể sống. Những tác dụng này có thể tích cực hoặc tiêu cực tùy thuộc vào chất, liều lượng hoặc sinh khả dụng. Những hợp chất này có hiệu ứng trên diện rộng, bắt đầu với việc duy trì tốt sức khỏe thậm chí có tác dụng hồi phục, hoặc nguy hiểm thậm chí gây tử vong. Liều lượng tiêu thụ của các hợp chất hoạt tính sinh học thường quyết định xem tác dụng tích cực hay bất lợi.

Nhiều hợp chất hoạt tính sinh học đã được phát hiện trong những thực phẩm mà chúng ta tiêu thụ như: ngũ cốc, các loại đậu, quả hạch, dầu ô liu, rau, trái cây, trà và rượu vang đỏ và các hợp chất phenolic có trong các loại thực phẩm này có đặc tính chống oxy hóa. Một số nghiên cứu đã chứng minh tác dụng bảo vệ khỏi sự hình thành huyết khối và sự hình thành khối u.

Các phytoestrogen khác nhau có trong đậu nành, dầu hạt lanh, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau có đặc tính chống oxy hóa và tác dụng thuận lợi đối với các yếu tố nguy cơ CVD khác và trong các mô hình nuôi cấy tế bào và động vật gây ung thư.

Hydroxytyrosol là một trong nhiều phenol có trong ô liu. Đây là một chất chống oxy hóa mạnh. Resveratrol được tìm thấy trong các loại hạt và rượu vang đỏ, có đặc tính chống oxy hóa, chống huyết khối, chống viêm và ức chế chất sinh ung thư. Lycopene, một chất carotenoid chống oxy hóa mạnh trong cà chua và các loại trái cây khác được cho là có tác dụng bảo vệ chống lại tuyến tiền liệt và các bệnh ung thư khác, đồng thời ức chế sự phát triển của tế bào khối u ở động vật.

Các hợp chất organosulfur trong tỏi và hành, isothiocyanates trong các loại rau họ cải và monoterpenes trong trái cây họ cam quýt, anh đào, thảo mộc có tác dụng chống ung thư trong các mô hình thử nghiệm cũng như tác dụng bảo vệ tim mạch.

Rất nhiều hợp chất hoạt tính sinh học dường như có tác dụng có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu khoa học hơn nữa để chúng ta có đủ bằng chứng để có thể bắt đầu đưa ra các khuyến nghị về chế độ ăn uống dựa trên cơ sở khoa học. Mặc dù vậy, xây dựng một chế độ ăn uống nhiều loại trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, dầu và loại hạt luôn luôn vẫn được đánh giá cao để duy trì một sức khỏe tốt.

Vì thế, để có một sức khỏe tốt và hạn chế nguy cơ mắc các bệnh thường gặp, chúng ta cần nên cho mình một chế độ dinh dưỡng, tập luyện phù hợp. Nếu cần thiết có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để có những lời khuyên thiết thực nhất.

Nguồn: cancer.gov - sciencedirect.com - pubmed.ncbi.nlm.nih.gov - researchgate.net