Triệu chứng viêm phế quản co thắt ở trẻ

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ nội trú Đặng Thị Ngoan - Bác sĩ Nhi - Sơ sinh - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Viêm phế quản co thắt ở trẻ là sự thu hẹp tạm thời lòng tuyến phế quản do co thắt các cơ trơn phế quản bị viêm, ngoài ra còn làm tăng bài tiết chất nhầy làm cản trở lưu thông khí trong phổi hậu quả là gây nên ho khạc đờm, khó thở, thở rít, thở khò khè.

Nguyên nhân gây co thắt phế quản ở trẻ thường là virus hợp bào đường hô hấp RSV, sau đó thường kèm bội nhiễm vi khuẩn. Các vi khuẩn thường gặp là phế cầu, tụ cầu, liên cầu, H. influenza,... thường xuyên kí sinh ở vùng mũi họng nên khi sức đề kháng của trẻ suy giảm thì chúng hoạt động mạnh lên và tăng độc tính gây ra bệnh.

Hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ cũng khiến trẻ dễ bị viêm phế quản hơn, nhất là vào thời điểm giao mùa. Bên cạnh đó còn có cơ địa dị ứng, khởi phát khi tiếp xúc với tác nhân dị ứng như bụi, lông gia súc, khói thuốc, phấn hoa hoặc thức ăn, thuốc.

Thực tế bệnh viêm phế quản co thắt có các biểu hiện khá tương đồng với hen phế quản nên rất dễ nhầm lẫn, dẫn đến những điều trị sai hướng, các triệu chứng gồm:

• Hội chứng viêm long đường hô hấp trên: Biểu hiện với sốt nhẹ, chảy nước mũi, ho, hắt hơi
• Sau đó có thể có sốt cao, khó thở, thở khò khè, thở rít hoặc thở nhanh, nông
• Có co rút lồng ngực co kéo cơ vùng cổ
• Trẻ buồn nôn hoặc nôn sau khi bú hoặc sau một kích thích như ho, khóc

Thực tế bệnh viêm phế quản co thắt có các biểu hiện khá tương đồng với hen phế quản nên rất dễ nhầm lẫn, dẫn đến những điều trị sai hướng, các triệu chứng gồm:

• Hội chứng viêm long đường hô hấp trên: Biểu hiện với sốt nhẹ, chảy nước mũi, ho, hắt hơi
• Sau đó có thể có sốt cao, khó thở, thở khò khè, thở rít hoặc thở nhanh, nông
• Có co rút lồng ngực co kéo cơ vùng cổ
• Trẻ buồn nôn hoặc nôn sau khi bú hoặc sau một kích thích như ho, khóc

Viêm phế quản co thắt ở trẻ nếu không được điều trị có thể để lại những biến chứng xấu như viêm tai giữa, viêm phổi, suy hô hấp vì vậy rất cần phải điều trị sớm, đúng phác đồ và đủ liều. Các phương pháp điều trị gồm:

• Điều trị triệu chứng: Thuốc hạ sốt, thuốc long đờm, bù nước điện giải cho trẻ nếu có nguy cơ mất nước, thuốc giãn phế quản nếu khó thở
• Điều trị nguyên nhân: Đối với nguyên nhân do virus hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chỉ khi nào có bằng chứng về nhiễm khuẩn sẽ có chỉ định điều trị kháng sinh phù hợp
• Điều trị suy hô hấp: Chỉ định khi trẻ khó thở nhiều, co rút lồng ngực, tím tái,... cần điều trị bằng thở oxy hoặc thở máy
• Điều trị hỗ trợ: Thở khí dung vừa giúp giãn phế quản vừa có tác dụng long đờm. Ngoài ra thì điều trị tăng sức đề kháng, tăng cường miễn dịch cũng rất quan trọng vừa giúp phòng bệnh vừa giúp hỗ trợ điều trị

Để phòng tránh viêm phế quản co thắt cho trẻ cần thực hiện một số biện pháp sau:

• Vệ sinh mũi họng cho trẻ thường xuyên (nước muối sinh lý, nước muối biển)
• Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời, nếu không đủ có thể thêm sữa công thức nhưng phải phù hợp với độ tuổi
• Cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng trong 4 nhóm thực phẩm cho trẻ khi trẻ bắt đầu ăn dặm
• Vệ sinh môi trường sạch sẽ, thoáng mát, ấm về mùa đông, thoáng về mùa hè
• Rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi chăm sóc trẻ, sau khi đi vệ sinh
• Tránh cho trẻ tiếp xúc với các môi trường ô nhiễm, khói bụi và đặc biệt là khói thuốc lá