Phân biệt các loại sốt thường gặp ở trẻ

Sốt được định nghĩa khi nhiệt độ cơ thể đo được từ 38 độ C trở lên. Sốt là phản ứng bảo vệ cơ thể của hệ miễn dịch trước các tác nhân gây bệnh. Như vậy sốt là một phản ứng có lợi, tuy nhiên trẻ bị sốt thường kèm theo quấy khóc, khó chịu, biếng ăn và sụt cân.

Những trường hợp sốt nặng và kéo dài có thể đưa đến các triệu chứng nghiêm trọng khác như mất nước, nhịp tim nhanh. Biến chứng đáng sợ nhất là sốt cao co giật, chiếm khoảng 3-4%, phổ biến nhất ở những trẻ dưới 5 tuổi. Một số ít các trường hợp sốt cao co giật gây ra các tổn thương thực thể ở hệ thần kinh, ảnh hưởng đến sự phát triển về trí não sau này của trẻ. Việc phát hiện một đứa trẻ bị sốt, đặc biệt là trẻ sốt cao là điều quan trọng mà bố mẹ cần lưu tâm.

Nhìn chung, một đứa trẻ bị sốt có thể là gợi ý của rất nhiều bệnh lý khác nhau. Theo đó, các tác nhân gây sốt ở trẻ em cũng rất đa dạng, được chia thành 2 nhóm chính là virus và vi khuẩn. Phân biệt được 2 nhóm tác nhân gây bệnh có ý nghĩa thuận lợi cho việc điều trị tuy nhiên không phải lúc nào việc này cũng dễ thực hiện.

Sốt do virus thường được gọi là sốt siêu vi, chiếm phần lớn trong các trường hợp sốt ở trẻ. Những loại virus khác nhau có thể gây ra các triệu chứng tương tự nhau, trong đó có sốt nên việc xác định chính xác loại virus nào gây bệnh ở trẻ là một thử thách. Trẻ bị nhiễm virus qua nhiều con đường khác nhau như hô hấp, tiêu hóa, qua đường tiêm truyền hoặc có thể lây trực tiếp từ mẹ sang trong quá trình sinh nở. Hô hấp là con đường lây bệnh phổ biến nhất, virus rất dễ lây lan từ người này sang người khác khi hắt hơi, nói chuyện, vì thế rất dễ gây bùng phát thành một đợt dịch. Đối với trẻ con đang đi học tại các trường học, virus có thể xuất hiện ở môi trường xung quanh như bàn, ghế, tay vịn cầu thang, đồ chơi và xâm nhập vào cơ thể trẻ. Trung bình một đứa trẻ khỏe mạnh có thể nhiễm virus từ 5 đến 10 lần trong một năm. Sốt siêu vi thường có biểu hiện của một đợt sốt cấp tính, sốt cao đột ngột nhưng không kéo dài quá 7 ngày.

Sốt do vi khuẩn thường chiếm một phần nhỏ trong các trường hợp trẻ bị sốt. Khác với virus, tác nhân vi khuẩn có thể gây xuất hiện sốt từ từ, kèm theo các dấu hiệu nhiễm trùng. Tuy nhiên, trên thực tế lâm sàng rất khó để phân biệt tác nhân gây bệnh ở một trẻ bị sốt là vi khuẩn hay virus vì triệu chứng xuất hiện không phải lúc nào cũng đặc trưng cho từng loại.

Khi một đứa trẻ bị sốt, bố mẹ không được tự ý điều trị bằng cách cho trẻ uống kháng sinh. Việc làm tự phát này sẽ làm tăng nguy cơ kháng thuốc kháng sinh, ảnh hưởng đến việc điều trị sau này và gây hại cho sự phát triển sau này của trẻ.

3.1 Sốt cấp tính

Sốt cấp tính được định nghĩa là khi sốt xuất hiện đột ngột, kéo dài khoảng 3 ngày, hiếm khi xuất hiện lâu hơn 1 tuần. Với những trẻ sơ sinh vài tháng tuổi, nguyên nhân thường được nghĩ đến nhất là mọc răng. Sốt khi mọc răng được xem là một phản ứng sinh lý của cơ thể, bố mẹ không nên quá lo lắng. Tuy nhiên vẫn cần theo dõi triệu chứng sốt dù trẻ có mọc răng hay không vì đây có thể là dấu hiệu của các bệnh lý khác kèm theo. Nếu sốt kéo dài hơn 48 giờ, kèm theo các các dấu xuất huyết, thì cần nghĩ đến bệnh cảnh sốt xuất huyết và đưa trẻ nhập viện ngay. Nguyên nhân thường gặp nhất của sốt cấp tính là virus, còn gọi là sốt siêu vi. Bố mẹ cần theo dõi trẻ cẩn thận để có thể kịp thời phát hiện các dấu hiệu báo động và đưa trẻ nhập viện kịp thời.

3.2 Sốt kéo dài

Sốt kéo dài được xác định khi trẻ sốt liên tục lâu hơn một tuần và luôn cần được đưa đến các cơ sở y tế. Các trường hợp sốt xuất hiện không liên tục, các ngày sốt xuất hiện xen kẽ với những ngày không sốt không được xếp vào nhóm sốt kéo dài. Nguyên nhân đưa đến việc sốt kéo dài thường phức tạp, khó xác định và nguy hiểm. Đứng trước một trường hợp sốt kéo dài ở trẻ, các bác sĩ cần thăm khám kỹ một cách toàn diện và chỉ định làm các xét nghiệm cận lâm sàng như công thức máu, siêu âm, chụp Xquang. Bố mẹ không được tự ý chữa trị bằng các thuốc hạ sốt thông thường vì gây nguy hiểm đến tính mạng của trẻ và làm mất cơ hội được chữa trị kịp thời.

Khi trẻ bị sốt, cha mẹ cần theo dõi trẻ thường xuyên. Phát hiện các dấu hiệu cảnh báo để kịp thời đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất nếu tình hình trẻ trở nặng hơn.

Là lĩnh vực trọng điểm của hệ thống Y tế Vinmec, Khoa Nhi luôn mang lại sự hài lòng cho Quý khách hàng và được các chuyên gia trong ngành đánh giá cao với:

• Quy tụ đội ngũ y bác sĩ về Nhi khoa: gồm các chuyên gia có trình độ chuyên môn cao (giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ), giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện lớn như Bạch Mai, 108.. Các bác sĩ đều được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp, có tâm - tầm, am hiểu tâm lý trẻ. Bên cạnh các bác sĩ chuyên khoa Nhi trong nước, khoa Nhi còn có sự tham gia của các chuyên gia nước ngoài (Nhật Bản, Singapore, Úc, Mỹ) luôn tiên phong áp dụng những phác đồ điều trị mới nhất và hiệu quả nhất.
• Dịch vụ toàn diện: Trong lĩnh vực Nhi khoa, Vinmec cung cấp chuỗi các dịch vụ khám - chữa bệnh liên hoàn từ Sơ sinh đến Nhi và Vaccine,... theo tiêu chuẩn Quốc tế để cùng bố mẹ chăm sóc sức khỏe bé từ khi lọt lòng đến tuổi trưởng thành
• Kỹ thuật chuyên sâu: Vinmec đã triển khai thành công nhiều kỹ thuật chuyên sâu giúp việc điều trị các căn bệnh khó trong Nhi khoa hiệu quả hơn: phẫu thuật thần kinh - sọ, ghép tế bào gốc tạo máu trong điều trị ung thư.
• Chăm sóc chuyên nghiệp: Ngoài việc thấu hiểu tâm lý trẻ, Vinmec còn đặc biệt quan tâm đến không gian vui chơi của các bé, giúp các bé vui chơi thoải mái và làm quen với môi trường của bệnh viện, hợp tác điều trị, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh.

Để đăng ký khám và điều trị với các bác sĩ Nhi tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, quý khách hàng vui lòng nhấp vào nút “Liên hệ” trên website hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.

XEM THÊM:

• Sốt ở trẻ: Hướng dẫn cách đo nhiệt độ chính xác - Khi nào cần điều trị?
• Trẻ sơ sinh sốt bao nhiêu độ thì uống thuốc hạ sốt?
• Những vị trí đo thân nhiệt xác định trẻ bị sốt