Liệu pháp hormone thời kỳ mãn kinh: Lợi ích và rủi ro

Tiền mãn kinh, mãn kinh là giai đoạn tất yếu đến với bất cứ người phụ nữ nào trong cuộc đời. Việc ngăn chặn, giảm thiểu các biến cố và bảo vệ sức khỏe trong thời kỳ này là rất cần thiết.

Liệu pháp hóc môn thay thế được áp dụng để làm giảm các triệu chứng tiền mãn kinh và mãn kinh. Trong trường hợp người bệnh chưa từng thực hiện phẫu thuật cắt bỏ tử cung, liệu pháp hóc môn là uống hóc môn estrogen, cùng với progestin .

Liệu pháp sử dụng hóc môn estrogen đi kèm progestin còn được gọi là ‘liệu pháp hóc môn thay thế phối hợp’ hay chỉ ngắn gọn là ‘liệu pháp hóc môn’. Việc uống progestin là nhằm giảm nguy cơ ung thư tử cung khi sử dụng mỗi mình estrogen. Nếu người bệnh đã cắt bỏ tử cung, estrogen sẽ được kê không kèm progestin. Liệu pháp nội tiết chỉ sử dụng estrogen được gọi là ‘liệu pháp estrogen’.

Hóc môn estrogen có nhiều dạng sử dụng. Dạng tác động toàn thân bao gồm viên uống, miếng dán, hay gel bôi và thuốc xịt lên da. Nếu người bệnh được kê đơn với progestin, hóc môn này có thể nằm riêng biệt hoặc kết hợp với estrogen trong một viên uống hoặc miếng dán.

Với liệu pháp hóc môn thay thế toàn thân, estrogen được phóng thích vào máu, sau đó được đưa đến các cơ quan và các mô đang cần. Những phụ nữ chỉ gặp vấn đề khô âm đạo có thể được kê liệu pháp hóc môn tại chỗ dưới dạng vòng âm đạo, viên đặt hoặc kem bôi. Những dạng hóc môn thay thế này chỉ phóng thích một lượng nhỏ estrogen vào các mô của âm đạo.

Liệu pháp estrogen toàn thân (đi kèm hoặc không đi kèm progestin) đã được chứng minh là phương pháp điều trị tốt nhất cho chứng trào huyết và đổ mồ hôi trộm. Cả dạng toàn thân và tại chỗ của liệu pháp hóc môn estrogen đều có tác dụng giảm khô âm đạo. Estrogen toàn thân bảo vệ chống lại sự mất xương xảy ra sớm trong thời kỳ mãn kinh và giúp ngăn ngừa gãy xương hông và cột sống. Liệu pháp estrogen và progestin phối hợp có thể làm giảm nguy cơ ung thư đại tràng.

Liệu pháp hóc môn có thể làm tăng nguy cơ mắc phải một số loại ung thư và bệnh lí khác:

• Liệu pháp hóc môn chỉ có estrogen tăng sinh niêm mạc tử cung và có thể dẫn đến nguy cơ ung thư tử cung cao hơn.
• Liệu pháp hóc môn phối hợp luôn đi kèm với tăng nhẹ nguy cơ nhồi máu cơ tim. Nguy cơ này có thể liên quan đến tuổi tác, các bệnh đang mắc và thời điểm người phụ nữ ấy bắt đầu uống hóc môn thay thế.
• Liệu pháp hóc môn phối hợp và liệu pháp chỉ chứa estrogen thường đi kèm với tăng nhẹ nguy cơ đột quỵ và huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT). Những dạng hóc môn thay thế không qua đường uống như miếng dán, thuốc xịt, vòng và vân vân có nguy cơ gây huyết khối tĩnh mạch sâu thấp hơn dạng đường uống.
• Liệu pháp hóc môn phối hợp cũng đi kèm với tăng nhẹ nguy cơ ung thư vú.
• Nguy cơ bệnh túi mật cũng tăng nhẹ khi người bệnh sử dụng liệu pháp hóc môn có hoặc không có progestin. Nguy cơ khi dùng dạng uống là cao nhất.

Bài viết tham khảo nguồn: Acog.org