Da khô nghiêm trọng: Nguyên nhân, cách khắc phục và phòng ngừa

Da khô, ngứa, kích ứng, đóng vảy là điều mà nhiều người trong chúng ta đã và đang phải đối mặt. Dưới đây là các triệu chứng và nguyên nhân của tình trạng da khô nghiêm trọng và các bước bạn có thể thực hiện để khắc phục và phòng ngừa, giúp làm dịu và nuôi dưỡng làn da bị kích ứng, ngứa ngáy của mình.

Da khô, ngứa, kích ứng, đóng vảy là điều mà nhiều người trong chúng ta đã phải đối mặt ít nhất một lần trong đời. Thuật ngữ y tế cho làn da khô bất thường đó là xerosis cutis. Đôi khi những người bị da khô nghiêm trọng có thể cần sự trợ giúp của bác sĩ để chống lại tình trạng này. Tuy nhiên, đôi khi, với các phương pháp điều trị tại nhà và tự chăm sóc phù hợp, chúng ta cũng có thể tìm thấy sự bổ sung độ ẩm phù hợp cho làn da của mình.

Dưới đây là các triệu chứng và nguyên nhân của tình trạng da khô nghiêm trọng và các bước bạn có thể thực hiện để giúp làm dịu và nuôi dưỡng làn da bị kích ứng, ngứa ngáy của mình.

1.1. Triệu chứng của da khô nghiêm trọng

Các triệu chứng của da khô nghiêm trọng thường giống với da khô thông thường. Tuy nhiên, điều làm cho tình trạng này đáng chú ý hơn là mức độ nghiêm trọng của tình trạng khô và kích ứng, cũng như tần suất mà nó xảy ra. Nếu bạn bị ngứa nhiều hơn bình thường, xuất hiện các mảng khô lớn hơn, có vảy hoặc nhận thấy rằng mình đang phụ thuộc quá nhiều vào các lọ kem dưỡng ẩm, có thể bạn đang bị khô da nghiêm trọng.

Biết cách xác định tình trạng da khô nghiêm trọng là bước đầu tiên để chúng ta có thể đưa ra những giải pháp để khắc phục. Tiến sĩ Susan Massick, một bác sĩ da liễu tại Trung tâm Y tế Wexner Đại học Bang Ohio, cho biết những người gặp phải tình trạng da khô nghiêm trọng thường xuất hiện những triệu chứng sau :

• Da khô gây đau, ngứa hoặc có vảy
• Mẩn đỏ trở nên nghiêm trọng hơn hoặc bắt đầu đóng vảy, tróc vảy hoặc bong tróc vảy
• Những mảng da xám xịt ở những người có tông màu da sẫm hơn
• Da có vết nứt nhỏ
• Khó ngủ vào ban đêm do bị ngứa dữ dội
• Vùng nhiễm trùng có mủ, mụn nước, mùi hôi hoặc đau
• Các triệu chứng không cải thiện hoặc trở nên tồi tệ hơn, mặc dù đã sử dụng kem dưỡng ẩm được chỉ định hoặc không được chỉ định

1.2. Nguyên nhân của tình trạng da khô nghiêm trọng

Một số tác nhân phổ biến có thể là thủ phạm đằng sau làn da khô một cách nghiêm trọng. Mặc dù không phải là một danh sách đầy đủ các nguyên nhân, nhưng Massick cho rằng những yếu tố này chắc chắn là những yếu tố hàng đầu gây ra tình trạng da khô nghiêm trọng.

• Các yếu tố kích hoạt đến từ môi trường. Thời tiết thường là nguyên nhân được nhắc đến nhiều nhất khiến là da của chúng ta trở nên khô trầm trọng, đặc biệt là vào mùa đông. Massick giải thích: “Không chỉ nhiệt độ giảm, độ ẩm dẫn đến không khí khô hơn có thể làm trầm trọng thêm làn da khô của bạn. Thêm vào đó, với việc sử dụng máy sưởi cũng như tắm nước nóng dưới vòi hoa sen, làn da của chúng ta có thể mất nhiều độ ẩm hơn bình thường.
• Một số bệnh ngoài da. Các tình trạng da như chàm và vảy nến có thể khiến bạn dễ bị khô da hơn. Massick cho biết: “Bệnh chàm (viêm da dị ứng) là nguyên nhân phổ biến nhất của da khô và ngứa ở trẻ em và cả người lớn.
• Các bệnh toàn thân. Ngoài các tình trạng về da, các bệnh toàn thân như bệnh tuyến giáp và bệnh tiểu đường, cũng có thể làm tăng nguy cơ khô da nghiêm trọng.
• Thiếu độ ẩm. Giống như cơ thể của chúng ta có thể bị mất nước, làn da của chúng ta cũng vậy. Đó là lý do tại sao Massick nhấn mạnh tầm quan trọng của việc dưỡng ẩm cho làn da của mình thường xuyên và cũng phải uống nhiều nước để giữ cho làn da ngậm nước từ bên trong.
• Tuổi tác. Da khô ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi. Nhưng sau này trong cuộc sống, bạn có thể nhận thấy điều đó nhiều nhất. Massick nói: “Da của bạn sẽ trở nên nhạy cảm hơn và mỏng hơn theo thời gian. Điều này có thể làm cho da của bạn dễ bị khô nhanh chóng.
• Thiếu hụt dinh dưỡng. Việc thiếu một số loại vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin B6 và kẽm, có thể khiến da khô, ngứa hoặc da mất nhiều thời gian để chữa lành hơn.

Nếu làn da khô nghiêm trọng gây khó chịu nhưng không ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày và làn da của bạn không có dấu hiệu nhiễm trùng, bạn có thể thử các phương pháp tự chăm sóc sau đây. Trong trường hợp bạn đã gặp bác sĩ và được chỉ định một đơn thuốc, hãy tiếp tục sử dụng. Các biện pháp điều trị tại nhà này không nhằm thay thế kế hoạch điều trị do bác sĩ chỉ định.

2.1. Sử dụng xà phòng phù hợp

Tắm với xà phòng mạnh có chứa chất gây kích ứng hoặc mùi thơm nồng có thể gây ra nhiều loại vấn đề cho làn da của chúng ta. Để giữ ẩm cho lớp nền của da, trường Đại học Da liễu Hoa Kỳ khuyên bạn nên sử dụng các loại xà phòng nhẹ nhàng. Nếu bạn muốn tối đa hóa kết quả, hãy cân nhắc sử dụng chất làm sạch da thay vì xà phòng. Những đề xuất được đưa ra gồm có :

• Sữa rửa mặt Cetaphil
• Sữa rửa mặt dưỡng ẩm CeraVe
• Sữa rửa mặt Aquanil

2.2. Dành thời gian dưỡng ẩm

Tắm rửa bằng xà phòng phù hợp chỉ là một phần của kế hoạch hạn chế da khô. Để giải quyết tình trạng da khô nghiêm trọng, chúng ta cũng cần giữ ẩm ngay sau khi tắm xong.

Khi chọn kem dưỡng ẩm, Massick nói rằng hãy tìm những loại không chứa hương liệu, nước hoa và thuốc nhuộm. Cô ấy cũng chỉ ra rằng thuốc mỡ và kem tốt hơn kem dưỡng da vì chúng chứa nhiều dầu hơn. Để giảm bớt tối đa tình trạng khô da, Massick cho biết loại kem dưỡng ẩm tự nhiên hiệu quả nhất là dầu khoáng. Cô giải thích: “Nó có tác dụng dưỡng ẩm rất tốt với lượng lớn chất làm mềm da.”

2.3. Giảm nhiệt độ

Đây là thay đổi đơn giản nhất mà chúng ta có thể thực hiện tại nhà. Khi bạn tắm hoặc tắm vòi sen, hãy sử dụng nước vừa đủ ấm - không nóng. Nước quá nóng có thể làm viêm da và phá vỡ sự cân bằng độ ẩm tự nhiên của da. Ngoài ra, cố gắng giới hạn thời gian tắm hoặc tắm không quá 10 phút.

Nếu bạn muốn để điều hòa trong nhà hoặc văn phòng của mình ở mức cao, hãy cân nhắc giảm nhiệt độ. Không khí nóng có thể lấy đi độ ẩm trên da của bạn. Một cách để bổ sung độ ẩm cho không khí trong nhà là sử dụng máy tạo độ ẩm trong nhà hoặc văn phòng của mình. Máy tạo độ ẩm có thể giữ cho độ ẩm lưu thông trong nhà, điều này có thể giúp da bạn giữ được độ ẩm tự nhiên dễ dàng hơn.

2.4. Không chà xát mạnh trên da

Xử lý da nhẹ nhàng khi rửa và lau khô. Tránh chà xát da mạnh bằng khăn hoặc miếng bọt biển khi tắm. Khi lau khô bằng khăn, cố gắng không chà xát da. Thay vào đó, hãy vỗ nhẹ hoặc thấm khô da để da vẫn còn một chút độ ẩm.

2.5. Thử sử dụng một miếng gạc lạnh

Khi các triệu chứng bùng phát và ngứa cũng như viêm gây khó chịu, hãy cân nhắc việc chườm lạnh lên vùng bị ảnh hưởng. Để tự chườm lạnh:

• Cho vài viên đá vào túi nhựa hoặc dùng một túi nhỏ sử dụng để đựng đồ đông lạnh
• Xả khăn dưới vòi nước lạnh, sau đó quấn khăn ẩm quanh túi đá viên hoặc rau củ đông lạnh.
• Đặt miếng gạc lạnh lên da trong vòng 15 phút mỗi lần.
• Nhẹ nhàng vỗ cho da khô khi bạn đã hoàn tất.

2.6. Sử dụng kem hydrocortisone không kê đơn

Nếu da khô của bạn đặc biệt ngứa hoặc bị kích ứng, bạn có thể cân nhắc việc thoa kem hoặc thuốc mỡ hydrocortisone không kê đơn (OTC) lên vùng bị ảnh hưởng sau khi chườm lạnh.

Các loại kem hydrocortisone có nhiều độ mạnh khác nhau. Đối với các cường độ nhẹ hơn, bạn không cần đơn thuốc. Bạn có thể tìm thấy những loại kem này tại hiệu thuốc gần nhà hoặc trên mạng. Để có những điểm mạnh hơn, bạn sẽ cần đơn thuốc của bác sĩ. Hãy chắc chắn làm theo hướng dẫn trên sản phẩm khi thoa kem. Bạn có thể kết hợp phương pháp điều trị này với kem dưỡng ẩm. Đầu tiên thoa kem hydrocortisone và sau đó thoa thêm kem dưỡng ẩm lên trên.

2.7. Lưu ý những gì da mình chạm vào

Nếu có thể, hãy cố gắng sử dụng các loại bột giặt có công thức dành cho da nhạy cảm. Những chất tẩy rửa này thường dịu nhẹ hơn trên da của bạn và ít gây kích ứng hơn. Khi chọn quần áo, hãy tránh xa những loại vải dễ xước như len. Các loại vải như cotton và lụa cho phép làn da của bạn thở, điều này khiến chúng trở thành lựa chọn tốt cho cả quần áo và khăn trải giường.

2.8. Cân nhắc các sản phẩm tự nhiên

Với sự quan tâm ngày càng tăng đối với các sản phẩm tự nhiên và các lựa chọn hữu cơ, Massick cho biết nhiều người tiêu dùng cũng đang áp dụng các lựa chọn chăm sóc da tự nhiên. Với ý nghĩ đó, hãy để ý nhà bếp và phòng tắm của mình. Nếu bạn có bất kỳ sản phẩm nào trong số này ở dạng tự nhiên, chúng có thể là một lựa chọn cho làn da khô nghiêm trọng của bạn.

• Mật ong: Với đặc tính chống viêm và kháng khuẩn, mật ong có thể được sử dụng như một chất làm lành vết thương tự nhiên và dưỡng ẩm.
• Dầu dừa: Với đặc tính kháng khuẩn và dưỡng ẩm, dầu dừa có thể giúp cho bạn giữ nước cho da và cũng có thể giảm viêm.
• Lô hội: Thường được sử dụng ở dạng gel để làm dịu da cháy nắng, lô hội có chứa polysaccharides có thể kích thích sự phát triển của da và giúp chữa lành da khô, bị kích ứng.
• Bột yến mạch: Ngâm mình trong bồn tắm có chứa bột yến mạch dạng keo có thể giúp làm dịu da khô, kích ứng.

Da khô nghiêm trọng là một tình trạng phổ biến thường phản ứng với điều trị. Nó có xu hướng xuất hiện nhiều hơn vào mùa đông khi không khí lạnh và khô và hệ thống sưởi trong nhà bị hạn chế. Giữ đủ nước, thoa nhiều kem dưỡng ẩm cho da, tránh không khí quá nóng và tắm nước nóng đều có thể giúp da bạn không bị quá khô. Nếu da của bạn bị khô nghiêm trọng, các phương pháp điều trị tại nhà thường có thể hữu ích. Nhưng nếu làn da của bạn không cải thiện hoặc các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn, hãy nhớ đến gặp bác sĩ hoặc các chuyên gia da liễu.

Hãy thường xuyên theo dõi website Vinmec (www.vinmec.com) để cập nhật thông tin chăm sóc sức khỏe hữu ích và để lại thông tin khi cần bác sĩ tư vấn hỗ trợ nhé!

Nguồn tham khảo: curel.com, healthline.com,