U xơ tử cung có thể gây nhiều biến chứng: rối loạn kinh nguyệt hay đau...Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản mà còn gây tác động tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của phụ nữ. Vì vậy, hãy tìm hiểu thêm về căn bệnh này và các lựa chọn điều trị phù hợp.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của BS CKI Nguyễn Thị Kim Dung chuyên khoa Sản, Trung tâm Sức khoẻ phụ nữ - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
1. Tìm hiểu về u xơ tử cung
U xơ tử cung là một dạng phát triển của khối u trong tử cung, thường xuất hiện vào độ tuổi trưởng thành. Đây không phải là một bệnh ung thư và hiếm khi chuyển biến thành ung thư.
U xơ tử cung, còn được biết đến là u cơ trơn hoặc u cơ, có thể xuất hiện một hoặc nhiều khối u. U xơ ảnh hưởng đến phần lớn phụ nữ trong các nhóm tuổi khác nhau. Khoảng 30% phụ nữ ở độ tuổi 35 chịu ảnh hưởng từ u xơ, trong khi tỷ lệ này có thể tăng lên từ 20 đến 80% đối với phụ nữ ở độ tuổi 50.
Thực tế, đây là một bệnh phổ biến, thường xảy ra ở phụ nữ từ 16 đến 50. Đặc biệt, giai đoạn này là thời kỳ sinh sản của nữ - có sự biến đổi của hormone estrogen trong cơ thể họ - thường được coi là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh u xơ.
2. Dấu hiệu cảnh báo
Một số người không xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào khi mắc phải u xơ tử cung, phát hiện tình cờ khi đi khám định kì. Đối với những bệnh nhân này, triệu chứng có thể thay đổi dựa vào vị trí, kích thước và số lượng u xơ.
Các dấu hiệu phổ biến của u xơ tử cung bao gồm:
- Rối loạn kinh nguyệt: kinh nhiều, rong kinh, hoặc đau bụng kinh
- Chu kỳ kinh dài hơn hoặc thường xuyên diễn ra hơn.
- Đau, tức nặng vùng chậu bị đè nặng hoặc đau
- Rối loạn tiểu tiện: bí tiểu, tiểu nhiều lầniểu tiện thường xuyên hoặc khó tiểu.
- Rối loạn đại tiên:Táo bón...
- Đau ở vùng bụng hoặc lưng, hoặc đau trong khi quan hệ tình dục.
Thường thì, khối u được phân loại theo vị trí của chúng: u xơ trong buồng tử cung, u xơ trong cơ và u xơ phát triển ra ngoài thanh mạc.
4. Đối tượng dễ bị u xơ tử cung chảy máu
Phụ nữ có khả năng mắc u xơ tử cung nếu:
- Ở độ tuổi từ 30-40.
- Gia đình có tiền sử bệnh u xơ tử cung, với nguy cơ tăng 3 lần nếu mẹ đã từng mắc u xơ tử cung.
- Được chẩn đoán là béo phì, với nguy cơ cao gấp 2-3 lần so với phụ nữ có cân nặng bình thường.
- Có chu kỳ kinh nguyệt từ sớm.
5. U xơ tử cung chảy máu gây biến chứng gì?
5.1 Ở giai đoạn ngoài thai kỳ
Thiếu máu
Thiếu máu không chỉ là biểu hiện mà còn là biến chứng của u xơ tử cung chảy máu. Bệnh nhân thường trải qua những triệu chứng như da xanh xao, mặt tái nhợt, cảm giác mệt mỏi kéo dài và thiếu sức lực để thực hiện các hoạt động hàng ngày.
Thiếu máu cấp tính có thể xuất phát từ cường kinh, khiến lượng máu mất đi trong thời gian ngắn gây ra thiếu máu lên não, từ đó dẫn đến chóng mặt, ngất xỉu, thậm chí tử vong nếu không được xử lý kịp thời.
Nếu bệnh thiếu máu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể chuyển sang giai đoạn mãn tính, khiến bệnh nhân trở nên gầy còm, không đủ sức lao động, thấy hụt hơi, choáng váng khi làm việc nặng.
Chèn ép vào các cơ quan lân cận
Khi kích thước của khối u tăng lên, chúng có thể gây ra các biến chứng đáng kể như sau:
- Nếu u xơ đè ép vào bàng quang, bệnh nhân có thể gặp khó khăn khi đi tiểu như: đau rát, tiểu rắt, mót tiểu và tiểu nhiều lần trong ngày.
- U xơ chèn ép lên niệu quản có thể dẫn đến thận ứ đọng nước tiểu, gây ra sỏi thận hoặc bệnh viêm đài bể thận cấp.
- U xơ chèn ép vào trực tràng thường dẫn đến tình trạng táo bón, phân cứng, và cảm giác đau khi đi cầu.
- U xơ đè ép lên tĩnh mạch có thể gây phù nề dưới chân.
Xoắn cuống nhân xơ
Người bệnh thường cảm thấy đau đột ngột và đau nhiều ở hố chậu bên phải, kèm theo cảm giác buồn nôn, khó khăn trong việc đi tiểu, chóng mặt hoặc ngất xỉu vì đau. Nếu không được chữa trị kịp thời, có thể dẫn đến viêm phúc mạc hoặc tồi tệ hơn - là tử vong.
Ác tính hóa: Mặc dù tỷ lệ xảy ra rất thấp, nhưng ung thư là một biến chứng nghiêm trọng và khó chẩn đoán của u xơ tử cung chảy máu. Bệnh nhân thường không có triệu chứng đặc trưng, nhưng có thể xuất hiện sốt, sụt cân không rõ nguyên nhân, ra máu âm đạo kéo dài bất thường, và cảm giác suy kiệt toàn thân.
5.2 Ở giai đoạn có liên quan đến thai kỳ
Hiếm muộn hoặc bị vô sinh
Một số trường hợp phụ nữ mắc u xơ tử cung chảy máu đến khám vì vấn đề hiếm muộn con hoặc không thể có thai trong thời gian dài, dù không sử dụng bất kì biện pháp tránh thai nào. Đây là một trong những biến chứng của u xơ tử cung.
Có một số nguyên nhân gây vô sinh ở phụ nữ mắc u xơ tử cung:
- Nồng độ hormon estrogen trong cơ thể quá cao: Việc tăng quá mức nồng độ của hormone này có thể gây trở ngại cho quá trình thai nghén.
- Khối u xơ tử cung lớn: Điều này làm rối loạn sự co bóp của cơ trơn tử cung, gây khó khăn cho quá trình tinh trùng tìm đến trứng. Mặt khác, nếu việc thụ tinh diễn ra thuận lợi, khối u cũng có thể gây trở ngại cho hợp tử khi di chuyển và bám vào niêm mạc tử cung để phát triển.
- Niêm mạc tử cung không bình thường: Điều này có thể gây ảnh hưởng đến hợp tử đang trong quá trình bám vào tử cung để phát triển thành phôi.
- Vị trí của khối u xơ tử cung: Nếu khối u ở vị trí đoạn eo hoặc kẽ tử cung, cũng có thể gây khó khăn cho quá trình mang thai ở phụ nữ.
Sảy thai
Phụ nữ mang thai với u xơ tử cung thường trải qua tình trạng cơ tử cung thiếu đàn hồi và bất ổn do mất cân bằng nội tiết. Do đó, những phụ nữ này đối diện với nguy cơ cao hơn về việc sảy thai.
5.3 Ở thời kỳ thai nghén và sau sinh
Trong thời kỳ thai nghén, sự xuất hiện của khối u xơ tử cung có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đối với quá trình mang thai và sinh nở:
Hạn chế sự phát triển của thai nhi: Khối u xơ tử cung có thể làm hạn chế sự phát triển của thai nhi, đồng thời họ phải đối mặt với sinh mổ cao hơn phụ nữ bình thường.
Ảnh hưởng đến vị trí của ngôi thai: Hình dạng không bình thường của khoang tử cung do ảnh hưởng của khối u xơ có thể làm cho ngôi thai không xoay được về ngôi thuận để sinh theo đường âm đạo.
Rối loạn sự co bóp trong thời kỳ chuyển dạ: Khối u xơ tử cung làm rối loạn sự co bóp của cơ trơn tử cung, gây khó khăn trong quá trình chuyển dạ. Khối u tạo thành một u tiền đạo, làm trở ngại cho khả năng sống sót của thai nhi.
Với giai đoạn sổ rau: Khối u xơ làm cho niêm mạc tử cung trở nên không bình thường, dẫn đến tình trạng sót rau, chảy máu tử cung không kiểm soát hoặc tử cung không co chặt sau khi sổ rau (tình trạng đờ tử cung).
6. Các lựa chọn điều trị cho u xơ tử cung có biến chứng
Với các khối u xơ tử cung nhỏ, không gây ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt hoặc tạo ra các rối loạn khác, thường chỉ cần quan sát và kiểm tra định kỳ sau mỗi 6-12 tháng.
6.1 Phẫu thuật
Trong trường hợp các u xơ tử cung nhỏ gây chảy máu, việc điều trị bằng phương pháp nội khoa (sử dụng thuốc) có thể được áp dụng để kiểm soát sự phát triển của khối u và điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt, giảm thiểu tình trạng rong kinh và rong huyết.
Phương pháp phẫu thuật thường được xem xét trong các trường hợp sau đây:
- Khi u xơ gây ra các biến chứng như rong kinh, rong huyết và không có hiệu quả từ điều trị nội khoa.
- Khi u xơ tồn tại cùng với các tình trạng khác như u nang buồng trứng, loạn sản cổ tử cung, hoặc sa sinh dục.
- Khi u xơ có kích thước lớn, chèn ép lên các vùng xung quanh.
- Khi u xơ làm biến dạng buồng tử cung.
- Khi u xơ dưới niêm mạc gây chảy máu và nhiễm khuẩn.
Quá trình phẫu thuật để điều trị u xơ tử cung có biến chứng có thể thực hiện thông qua phương pháp nội soi hoặc mổ mở hở. Các chi tiết về phẫu thuật có thể bao gồm việc bóc tách nhân sơ nhằm bảo tồn chức năng của tử cung, cắt tử cung bán phần hoặc cắt tử cung hoàn toàn. Quyết định chọn phương pháp sẽ phụ thuộc vào từng tình trạng cụ thể của bệnh nhân, bao gồm tuổi tác, tình trạng bệnh lý, lịch sử thai nghén và mong muốn về việc có thai.
6.2 Thuốc tránh thai nội tiết tố
Trong quá trình sử dụng thuốc, khả năng mang thai của bệnh nhân sẽ bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, các biện pháp tránh thai này có thể giúp giảm đi các triệu chứng của bệnh như chảy máu nặng và đau đớn.
6.3 Dụng cụ tử cung (DCTC) hay vòng tránh thai
Giống như thuốc tránh thai, dụng cụ tử cung cũng có tác dụng tránh thai. Tuy nhiên, khác với sử dụng thuốc, phương pháp này có thể giúp giảm đi một số triệu chứng của u xơ tử cung mà vẫn bảo toàn khả năng sinh sản.
6.4 Hormone giải phóng Gonadotropin (GnRH)
Thuốc này ngăn chặn quá trình sản xuất hormone gây ra việc rụng trứng và chảy máu kinh nguyệt, do đó, trong quá trình sử dụng, tuy là phương pháp này có thể giúp thu nhỏ u xơ nhưng bạn sẽ không thể mang thai.
6.5 Gây tắc mạch các khối u
Phương pháp này sử dụng dòng điện, tia laser hoặc tần số vô tuyến để thu nhỏ các mạch máu cung cấp cho u xơ.
Mỗi phương pháp điều trị đều có nguy cơ và biến chứng riêng, vì vậy, bệnh nhân nên lắng nghe tư vấn của bác sĩ để có thể lựa chọn phương pháp phù hợp nhất cho bản thân. Tương tự, hãy thảo luận với bác sĩ về thời gian chờ đợi trước khi cố gắng mang thai sau khi điều trị. Đối với một số phương pháp, chẳng hạn như thuốc tránh thai, bạn có thể thử mang thai ngay khi ngừng sử dụng chúng.
Mặc dù u xơ tử cung là một bệnh lành tính, nhưng biến chứng của bệnh như u xơ tử cung chảy máu vẫn có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe của phụ nữ. Vì vậy, việc thực hiện các cuộc kiểm tra sức khỏe sinh sản định kỳ là rất quan trọng. Điều này không chỉ giúp phát hiện sớm và giảm nguy cơ phát triển các biến chứng từ u xơ tử cung mà còn bảo vệ phụ nữ khỏi các vấn đề sức khỏe phụ khoa khác.
6.6. Xử lý khối u bằng sóng cao tần (HIFU)
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp Gói kiểm tra và sàng lọc bệnh lý phụ khoa đặc biệt dành cho phụ nữ, không phân biệt độ tuổi. Khi đăng ký gói này, các khách hàng sẽ được:
- Kiểm tra chuyên khoa Phụ khoa.
- Tiến hành siêu âm tử cung và buồng trứng qua đường âm đạo.
- Tiến hành siêu âm tuyến vú hai bên.
- Thực hiện các xét nghiệm như: xét nghiệm nhanh Treponema pallidum, xét nghiệm nhanh Chlamydia, lấy mẫu tế bào cổ tử cung - âm đạo, xét nghiệm vi khuẩn (dịch âm đạo nữ), và xét nghiệm HPV genotype PCR tự động.
- Thực hiện tổng phân tích nước tiểu bằng máy tự động.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
