Đại tiện máu tươi không chỉ là triệu chứng của bệnh trĩ mà còn là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác ở hậu môn và trực tràng như nứt hậu môn, polyp trực tràng, u xơ,... Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng sẽ gây mất máu kéo dài ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và thậm chí tính mạng của người bị đi ngoài ra máu.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của Bác sĩ Nội tiêu hóa - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng
1. Đi ngoài ra máu tươi - dấu hiệu thường gặp
Đi ngoài ra máu là tình trạng đại tiện ra máu tươi nhỏ giọt hoặc bám vào phân. Khi mắc bệnh, người bệnh thường có biểu hiện mệt mỏi.
Thông thường, tình trạng đi ngoài ra máu sẽ chấm dứt sau vài ngày hoặc kéo dài hơn, thường cảnh báo cho những dấu hiệu bất thường liên quan đến trực tràng và hậu môn.
Tuy nhiên, quá trình điều trị thường khó khăn do phần lớn người bệnh khi có triệu chứng đại tiện máu tươi đều để nặng mới đi khám. Lúc này, tình trạng mất máu kéo dài đã xảy ra, khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Trắc nghiệm: Làm thế nào để bảo vệ lá gan khỏe mạnh?
Làm test trắc nghiệm kiểm tra hiểu biết về gan có thể giúp bạn nhận thức rõ vai trò quan trọng của gan, từ đó có các biện pháp bảo vệ gan để phòng ngừa bệnh tật.2. Nguyên nhân đại tiện máu tươi
Đại tiện máu tươi là triệu chứng cảnh báo cho nhiều bệnh lý ở vùng trực tràng - hậu môn, bao gồm:
2.1 Bệnh trĩ
Bệnh trĩ xuất hiện khi đám rối tĩnh mạch quanh hậu môn bị sưng to quá mức. Trong đó, máu tươi trên phân, dính trên giấy vệ sinh hoặc tia máu đỏ trên thành bồn cầu là những biểu hiện sớm và phổ biến nhất của bệnh trĩ. Trong trường hợp nặng, người bệnh sẽ đại tiện nhiều máu đỏ trước hoặc sau phân.
Có ba loại trĩ chính mà người bệnh có thể gặp: trĩ nội, trĩ ngoại và trĩ hỗn hợp. Nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn ở những người ăn nhiều đồ cay nóng, phụ nữ mang thai hoặc thường xuyên làm việc trong môi trường phải đứng, ngồi quá lâu và bị táo bón kinh niên.
Sa búi trĩ ra bên ngoài hậu môn gây viêm nhiễm là một trong những triệu chứng của bệnh trĩ bên cạnh đại tiện máu tươi. Ngoài ra, người bệnh còn có thể gặp phải các triệu chứng khác như đau rát hậu môn khi đi đại tiện, sốt, ngứa quanh lỗ hậu môn, nứt hậu môn và áp xe hậu môn…
2.2 Nứt kẽ hậu môn
Một triệu chứng điển hình của bệnh nứt kẽ hậu môn là đại tiện máu tươi. Người bệnh thường bị đau khi đi đại tiện, đại tiện ra máu hoặc máu tươi chảy thành giọt do tình trạng này gây ra.
Hơn nữa, bệnh thường xảy ra khi người bệnh bị táo bón rặn mạnh dẫn đến giãn nở và rách hậu môn gây sưng đau, chảy máu từng giọt. Tình trạnh này có thể dẫn đến biến chứng loét và nhiễm khuẩn hậu môn.
2.3 Viêm loét đại trực tràng
Một biểu hiện đặc trưng của bệnh viêm loét đại tràng là đi ngoài ra máu, đôi khi có máu tươi lẫn dịch nhầy trong phân. Bên cạnh đó, người bệnh còn thường xuyên đi đại tiện nhiều lần, đau quặn bụng thường xuyên, mệt mỏi liên tục, khó chịu và sốt.
Những biến chứng nguy hiểm như phình giãn đại tràng, thủng đại tràng, xuất huyết tiêu hóa, thậm chí là ung thư có thể là hậu quả của bệnh viêm loét đại trực tràng.
2.4 Polyp trực tràng
ĐI ngoài ra máu là một dấu hiệu cho thấy người bệnh có thể đang mắc bệnh polyp trực tràng. Đây là khối u phát triển bất thường trên lớp niêm mạc đại, trực tràng. Phần lớn các trường hợp polyp đại, trực tràng không có triệu chứng rõ rệt và chỉ được phát hiện qua quá trình nội soi đại tràng.
Trong thời gian dài, polyp trực tràng có thể gây mất máu ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của người bệnh. Thêm vào đó, tính mạng của người bệnh còn bị đe dọa do nguy cơ ung thư hóa.
2.5 Bệnh táo bón
Một nguyên nhân thường gặp gây đại tiện máu tươi đó là táo bón kéo dài. Lực rặn mạnh khi đi đại tiện để đẩy phân ra ngoài tạo ra ma sát lớn, làm trầy xước và chảy máu thành hậu môn.
Ở người bị táo bón, tùy thuộc vào tình trạng tổn thương của ống hậu môn mà lượng máu có thể nhiều hay ít. Thông thường, máu sẽ dính bên ngoài khuôn phân hoặc dính ở cuối bãi phân.
Ăn uống không khoa học, ăn nhiều đồ khó tiêu, thức ăn cay nóng hoặc chất kích thích trong thời gian dài thường là nguyên nhân dẫn đến táo bón. Nếu không được điều trị kịp thời và khắc phục thì táo bón có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như trĩ, nứt hậu môn hoặc các bệnh lý khác ở trực tràng - hậu môn dù bệnh thường không nguy hiểm.
2.6 Ung thư trực tràng
Đi ngoài ra máu, máu có màu đỏ sẫm là một trong những dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh ung thư đại trực tràng.
Lượng máu chảy ban đầu thường ít nhưng về sau sẽ tăng dần theo mức độ xâm lấn của tế bào ung thư vào đại tràng. Ngoài ra, một số triệu chứng khác như chướng bụng, đau bụng dưới, đi ngoài rắn - lỏng thất thường, buồn nôn, tiểu tiện mất tự chủ, giảm cân liên tục không rõ nguyên nhân,...cũng sẽ xảy ra ở người bệnh.
2.7 Bệnh lây nhiễm qua đường tình dục
Nhiều bệnh lý nguy hiểm trong đó có các vi khuẩn gây viêm trực tràng, viêm hậu môn dẫn đến chảy máu là hậu quả của việc quan hệ tình dục không an toàn. Hầu hết các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục đều khó chữa khỏi hoàn toàn, dễ lây lan và đòi hỏi quá trình chẩn đoán, điều trị kiên trì để kiểm soát triệu chứng.
2.8 Nguyên nhân khác
Viêm túi thừa, viêm đại tràng do thiếu máu, nhồi máu ruột non do tắc mạch mạc treo, mụn cóc hậu môn và xuất huyết đường tiêu hóa cũng là những bệnh lý có thể gây ra triệu chứng đại tiện máu tươi.
3. Đi ngoài ra máu tươi khi nào nên đi khám?
Máu tươi xuất hiện khi đi đại tiện, đôi khi chỉ là những vết nhỏ trên giấy vệ sinh nhưng cũng có thể chảy thành tia hoặc ra nhiều dẫn đến mất máu khiến người bệnh chóng mặt, ngất xỉu và tụt huyết áp… Tình trạng này không chỉ làm giản hiệu quả công việc và chất lượng cuộc sống mà còn đe dọa tính mạng người bệnh.
Để chẩn đoán, điều trị đúng cách nhằm mang lại hiệu quả cao và hạn chế nguy cơ biến chứng cũng như ngăn ngừa bệnh tái phát, người bị đi ngoài ra máu nên đi khám bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa càng sớm càng tốt khi có triệu chứng đại tiện máu tươi.
4. Biện pháp điều trị và phòng ngừa đại tiện máu tươi
Phác đồ điều trị phù hợp sẽ được bác sĩ đưa ra cho người bệnh sau khi có kết quả thăm khám chính xác tùy thuộc vào nguyên nhân gây đại tiện máu tươi.
Bên cạnh đó, chế độ ăn uống và sinh hoạt của người bệnh đi ngoài ra máu tươi cần được điều chỉnh như sau:
- Nguy cơ táo bón và nứt hậu môn sẽ được giảm thiểu bằng cách áp dụng một chế độ ăn uống khoa học, giàu chất xơ từ rau củ, trái cây và uống nhiều nước.
- Hằng ngày, mọi người nên tạo thói quen đi đại tiện vào một thời điểm nhất định, tránh rặn quá mạnh, không đi cầu quá lâu và cần vệ sinh hậu môn thật sạch sau mỗi lần đi.
- Thức ăn nhiều chất béo, chua, cay, đồ ngọt là những loại thực phẩm mọi người nên hạn chế vì các loại thực phẩm này gây nóng trong, táo bón và ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa.
- Các loại hạt, gan động vật, lòng đỏ trứng, đậu hũ, ngũ cốc, vừng đen... là những thực phẩm giàu chất sắt, giúp ngăn ngừa thiếu máu. Do đó, nên bổ sung vào chế độ ăn của mình.
- Ngủ đủ giấc và ăn uống đúng giờ.
- Mọi người cần tránh bưng bê vật nặng quá mức, không đứng lâu, ngồi lâu một chỗ.
- Để cải thiện sức đề kháng, thúc đẩy nhu động ruột và giúp hệ tiêu hóa làm việc tốt hơn, mọi người nên tập luyện thể dục thể thao mỗi ngày.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
