Nguyên nhân bị đau lưng dưới ở nữ

Bệnh đau thắt lưng ở phụ nữ tăng lên đáng kể theo độ tuổi, nhất là sau tuổi mãn kinh. Biết các nguyên nhân bị đau lưng dưới ở nữ là gì sẽ giúp đề ra các biện pháp dự phòng sớm và hiệu quả hơn.

1.1. Hội chứng cơ hình lê

Phụ nữ sẽ bị đau lưng dưới do co thắt ở cơ hình lê, là cơ lớn nằm sâu trong vùng mông. Do những thay đổi ở vùng chậu do nội tiết tố và quá trình mang thai để lại, phụ nữ dễ bị đau lưng dưới gần mông hơn. Cơn đau có thể gây kích ứng hoặc chèn ép dây thần kinh tọa - gây đau lan tỏa ở mặt sau của chân. Điều này thường bị nhầm lẫn với các trường hợp bị đau lưng dưới gần mông ở nữ giới liên quan đến các vấn đề về cột sống. Phụ nữ sẽ bị đau ở vùng mông và hông, đặc biệt là khi cử động hông, cũng như có thể bị đau khi ra khỏi giường và khi ngồi trong thời gian dài. Một trong các cách đơn giản nhất để có thể giảm đau lưng dưới gần mông là bằng cách nằm ngửa trên mặt phẳng.

1.2. Rối loạn chức năng khớp cùng chậu

Khớp cùng chậu là vị trí kết nối phần dưới của cột sống với xương chậu. Các vấn đề về khớp cùng chậu là một trong những nguyên nhân phổ biến gây đau lưng dưới gần mông ở nữ giới. Phụ nữ thường có diện tích bề mặt khớp cùng chậu nhỏ hơn so với nam giới, điều này gây ra căng thẳng trên khắp diện khớp. Sự khác biệt về giải phẫu này có thể dẫn đến nguy cơ lệch khớp cùng chậu cao hơn, đặc biệt là ở phụ nữ trẻ. Cơn đau tập trung ở lưng dưới và thường sẽ âm ỉ hoặc đau nhức nhưng có thể bùng phát, gây đau nhói xuống đùi. Điều này thường bị nhầm với đau thần kinh tọa. Phụ nữ bị đau lưng dưới có thể tăng lên khi ngồi hoặc leo cầu thang.

1.3. Thoái hóa khớp cột sống

Đây là một bệnh viêm khớp phổ biến ở phụ nữ, thường được phát hiện ở các khớp mặt (đầu nối các đốt sống) và nguy cơ tăng lên theo tuổi và/ hoặc cân nặng. Tình trạng bị đau lưng dưới ở nữ do nguyên nhân này là khi có sự phân hủy sụn xơ ở các khớp xương. Nếu không có “bộ phận giảm xóc” đó, các xương có thể va đập và cọ xát với nhau, gây đau ở lưng trên hoặc dưới, bẹn, mông và đùi. Cơn đau lưng dưới gần mông và đi kèm cứng khớp thường xảy ra vào buổi sáng kèm theo những cơn bùng phát dữ dội ở một bên lưng khi cúi xuống.

1.4. Thoái hóa cột sống

Đây là tình trạng xảy ra khi một đốt sống trượt qua đốt sống bên dưới do thoái hóa cột sống. Bệnh đau thắt lưng ở phụ nữ này phổ biến hơn ở phụ nữ sau mãn kinh do lượng estrogen thấp. Mức độ estrogen thấp làm thoái hóa các đĩa đệm cột sống và nới lỏng các dây chằng giữ các đốt sống với nhau, gây ra sự bất ổn định của cột sống. Thông thường, tình trạng này gây ra đau lưng dưới lan xuống chân và đau khi đi bộ do tủy sống bị chèn ép. Người bệnh có thể giảm bớt áp lực lên cột sống bằng cách cúi người về phía trước.

1.5. Đau ở xương cụt

Cơn đau này thường là kết quả của chấn thương hoặc kích ứng mãn tính và phổ biến hơn ở phụ nữ do sự khác biệt về hình dạng và góc của khung xương chậu hoặc do chấn thương trong quá trình sinh nở. Xương cụt có nhiệm vụ nâng đỡ trọng lượng trong tư thế ngồi. Thông thường, phụ nữ bị đau lưng dưới khi ngồi hoặc đứng lên từ một vị trí ngồi và có thể giảm đau khi đứng hay đi lại.

1.6. Lạc nội mạc tử cung

Nguyên nhân đau lưng dưới gần mông này chỉ dành riêng cho phụ nữ - đây là một vấn đề phụ khoa, khi lớp mô thường lót bên trong tử cung - nội mạc tử cung - phát triển bên ngoài tử cung. Các triệu chứng lạc nội mạc tử cung bao gồm chu kỳ kinh nguyệt đau đớn kèm theo đau bụng dữ dội và thường là đau thắt lưng mãn tính, đặc biệt là trong thời kỳ kinh nguyệt.

1.7. Hội chứng tiền kinh nguyệt

Một tình trạng nội tiết tố khác có thể khiến phụ nữ bị đau lưng dưới là hội chứng tiền kinh nguyệt, một tình trạng mà nhiều phụ nữ mắc phải trước kỳ kinh nguyệt. Cơn đau thường giảm khi bắt đầu hành kinh và có thể được điều trị bằng các biện pháp tại nhà như chườm nhiệt và thuốc giảm đau không kê đơn.

1.8. Đau lưng khi mang thai

Khoảng 50% đến 80% phụ nữ cũng sẽ bị đau lưng khi mang thai. Tình trạng này khá phổ biến do trọng tâm của cơ thể thay đổi một cách đáng kể, do bị tăng cân và các hormon làm mềm các dây chằng của cơ thể để chuẩn bị sinh. Cơn đau thường xảy ra từ tháng thứ năm đến tháng thứ bảy khi cơ thể thay đổi. Hầu hết, các bà bầu sẽ bị đau dưới thắt lưng và trên xương cụt trong khi điều chỉnh với trọng lượng tăng thêm.

Tuy nhiên, có một số biện pháp thay đổi lối sống cho trường hợp bị đau lưng dưới gần mông ở nữ giới mang thai có thể thử để giảm bớt sự khó chịu, như quan sát tư thế khi ngồi, nghỉ giải lao thường xuyên và đi bộ hoặc vươn vai, tránh khuân vác nặng, theo dõi tốc độ tăng cân và đi giày thoải mái. Nếu bác sĩ chấp thuận, sản phụ có thể xem xét các lớp học yoga và mát xa khi mang thai giúp cải thiện cơn đau. Dù vậy, sản phụ cũng nên đến gặp bác sĩ sản phụ khoa để đảm bảo rằng bị đau lưng dưới ở nữ mang thai không phải là do bị chuyển dạ sinh non.

Có một số cơ quan, khi bị kích thích, bị viêm hoặc bị chấn thương cũng có thể là một trong những nguyên nhân gây bệnh đau thắt lưng ở phụ nữ.

• Không dành riêng cho phụ nữ, mọi người đều có thể bị đau lưng như một trong những triệu chứng đầu tiên của viêm ruột thừa.
• Thận có thể là một nguyên nhân khác gây ra đau lưng. Mọi người có thể bị đau lưng dưới gần mông khi bị nhiễm trùng thận. Một tình trạng nặng hơn là sỏi thận. Sỏi xảy ra khi có quá nhiều chất độc hóa học không thể pha loãng trong nước tiểu. Các khối cứng được hình thành và trở nên đau đớn khi cố gắng đi qua đường tiểu và có thể gây đau nhói ở lưng dưới và một bên của cơ thể.
• Khi tuyến tụy bị viêm do viêm tụy cấp, tình trạng này có thể gây ra cơn đau dữ dội bắt nguồn từ trung tâm của dạ dày và di chuyển dọc theo lưng.
• Dạ dày có thể gây ra cơn đau lưng dữ dội do đầy hơi hoặc chướng bụng, thậm chí là do vi rút dạ dày.
• Đặc biệt đối với phụ nữ, buồng trứng có thể gây đau lưng. U nang buồng trứng là những khối phát triển chắc hoặc chứa đầy chất lỏng trên một hoặc cả hai buồng trứng. Các u nang có thể đẩy lên các cơ quan khác, gây đau thắt lưng. Ngoài ra, phụ nữ cũng có thể bị đau lưng dưới gần mông xuất phát từ tử cung nếu có u xơ tử cung.

Tóm lại, đau lưng là một trong những vấn đề y tế phổ biến nhất, ảnh hưởng đến 8/10 người khi trưởng thành. Tuy nhiên, có một số nguyên nhân gây bệnh đau thắt lưng ở phụ nữ, cụ thể là do cơ địa hoặc nội tiết tố của cơ thể. Theo đó, các đơn đau lưng mãn tính rất khó sống chung vì chúng khiến những công việc hay cử động dù đơn giản nhất cũng trở nên khó khăn. Tuy nhiên, có những cơn đau lưng dưới gần mông dữ dội đến đột ngột cũng không nên bỏ qua. Tốt hơn hết, người phụ nữ nên đến gặp bác sĩ sớm khi các biện pháp điều trị tại nhà không giúp giảm đau hoặc cơn đau cấp tính hoặc mãn tính cản trở các hoạt động sống hằng ngày.