Loạn sản cổ tử cung có thể dẫn tới ung thư?

Loạn sản cổ tử cung khác gì so với ung thư cổ tử cung? Loạn sản cổ tử cung có dẫn tới ung thư cổ tử cung hay không? Hãy cùng tìm hiểu câu trả lời qua bài viết dưới đây.

Loạn sản cổ tử cung là một tình trạng tiền ung thư xảy ra khi xuất hiện các tế bào bất thường phát triển tại niêm mạc của cổ tử cung hoặc ống cổ tử cung.

Loạn sản cổ tử cung là tình trạng tiền ung thư, không phải là ung thư. Nhưng nếu không được điều trị thích hợp, bệnh có khả năng sẽ diễn tiến thành ung thư cổ tử cung, tuy nhiên quá trình diễn tiến này có thể mất tới 10 năm hoặc hơn nữa (trong một số trường hợp hiếm gặp loạn sản cổ tử cung có thể phát triển thành ung thư cổ tử cung trong thời gian ngắn hơn).

Khu vực xuất hiện loạn sản cổ tử cung được gọi là vùng biến đổi. Ở khu vực này các tế bào biểu mô trụ dần dần bị biến đổi thành tế bào vảy. Mặc dù quá trình biến đổi từ tế bào biểu mô trụ thành tế bào vảy là một quá trình bình thường, nhưng nó lại làm cho các tế bào trở nên nhạy cảm hơn trước tác động của virus gây u nhú ở người (human papillomavirus - HPV).

Theo thời gian các tế bào cổ tử cung có thể bị biến đổi, do đó ở bất kỳ lứa tuổi nào cũng đều có thể xuất hiện loạn sản cổ tử cung, và có rất nhiều yếu tố nguy cơ có thể dẫn tới loạn sản cổ tử cung, bao gồm:

• Nhiễm virus HPV.
• Bắt đầu quan hệ tình dục khi còn quá nhỏ tuổi; sinh nở trước tuổi 16.
• Có quan hệ tình dục với nhiều người, quan hệ tình dục với người có quan hệ tình dục với nhiều người, quan hệ tình dục không an toàn.
• Suy giảm miễn dịch do bệnh lí hoặc do sử dụng các thuốc gây ức chế miễn dịch.
• Hút thuốc lá.

Trong các yếu tố vừa nêu, nhiễm virus HPV là nguyên nhân chính gây ra loạn sản cổ tử cung. Virus HPV thuộc họ Papillomaviridae, là một DNA virus không có vỏ. Virus gây u nhú ở người bao gồm hơn 200 type khác nhau, nhưng phần lớn trong số chúng là vô hại. Chỉ có khoảng 40 type trong số 200 type này tác động lên cơ quan sinh dục. Virus HPV lan truyền rất mạnh qua tiếp xúc trực tiếp (tiếp xúc da - da).

Virus HPV được phân thành hai loại, là loại nguy cơ thấp và loại nguy cơ cao, dựa vào khả năng phát triển ung thư của chúng. Đa số các loại virus gây u nhú ở người thuộc loại nguy cơ thấp, chỉ có khoảng 12 type thuộc loại nguy cơ cao. Trong 12 type này, virus HPV type 16 và HPV type 18 thuộc nguy cơ cao nhất, là nguyên nhân của khoảng 70% tổng số ca ung thư cổ tử cung.

Hầu như tất cả mọi người trong độ tuổi sinh hoạt tình dục đều sẽ bị nhiễm virus gây u nhú ở người ít nhất một lần, và khả năng nhiễm loại nguy cơ cao chiếm khoảng một nửa tổng số trường hợp. Khi nhiễm virus gây u nhú ở người, cơ thể sẽ khởi động hoạt động của hệ miễn dịch để chống lại sự lây nhiễm, và đa số trường hợp trong vòng hai năm virus sẽ bị đào thải. Những người không thể đào thải sẽ mang virus gây u nhú ở người mạn tính.

Loạn sản cổ tử cung có thể diễn tiến thành ung thư cổ tử cung, do đó cần phát hiện sớm và có can thiệp phù hợp. Loạn sản cổ tử cung có thể được chỉ định điều trị ngay hoặc theo dõi, tùy vào tình trạng bệnh của bệnh nhân.

Nếu các thay đổi tiền ung thư được nhận thấy trên giải phẫu bệnh, thuật ngữ tân sinh biểu mô cổ tử cung (cervical intraepithelial neoplasia - CIN) sẽ được áp dụng, và phân độ sẽ dựa vào phạm vi các tế bào loạn sản được nhìn thấy ở mẫu mô biểu mô cổ tử cung:

• CIN 1: Khi loạn sản chỉ xuất hiện ở 1/3 dưới của lớp biểu mô của cổ tử cung; trường hợp này được nhận định là loạn sản mức độ nhẹ.
• CIN 2: Khi loạn sản xuất hiện ở 2/3 dưới của lớp biểu mô của cổ tử cung; trường hợp này được nhận định là loạn sản mức độ trung bình.
• CIN 3: Khi loạn sản chiếm trên 2/3 độ dày của lớp biểu mô của cổ tử cung (thậm chí là toàn bộ lớp biểu mô cổ tử cung); trường hợp này là loạn sản mức độ nặng.

Đối với loạn sản mức độ nhẹ, bác sĩ thường sẽ chưa có can thiệp, mà chỉ định theo dõi, và thực hiện tái khám, làm xét nghiệm Pap theo hẹn, bởi vì loạn sản mức độ nhẹ có thể tự thoái lui, trở về hoàn toàn bình thường sau một thời gian mà không cần can thiệp. Loạn sản mức độ trung bình và mức độ nặng cần can thiệp điều trị càng sớm càng tốt nhằm phòng tránh nguy cơ tiến triển thành ung thư cổ tử cung.

Các phương pháp điều trị đối với loạn sản cổ tử cung bao gồm:

• Khoét chóp cổ tử cung bằng vòng điện (loop electrosurgical excision procedure - LEEP), hoặc các phương pháp khoét chóp khác.
• Phẫu thuật lạnh (cryosurgery).
• Phẫu thuật bằng laser.
• Phẫu thuật cắt bỏ tử cung.

Hiện loạn sản cổ tử cung chưa có cách nào phòng tránh được hoàn toàn, nhưng có thể làm giảm tối đa nguy cơ mắc loạn sản cổ tử cung bằng cách tránh những hoạt động tình dục có nguy cơ cao lây nhiễm virus gây u nhú ở người và sử dụng vắc - xin ngừa virus HPV.

Tránh những hoạt động tình dục có nguy cơ cao lây nhiễm virus gây u nhú ở người bằng cách:

• Không nên bắt đầu quan hệ tình dục quá sớm.
• Không nên quan hệ với nhiều người, hãy quan hệ chung thủy với một bạn tình không bị nhiễm virus gây u nhú ở người.
• Quan hệ tình dục an toàn (lưu ý rằng sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục không ngăn chặn hoàn toàn được việc lây nhiễm virus gây u nhú ở người, bởi đường lây truyền là qua tiếp xúc trực tiếp da - da, nhưng sử dụng bao cao su vẫn mang lại hiệu quả giảm tới 70% nguy cơ lây nhiễm virus gây u nhú ở người).

Phương pháp phòng ngừa virus HPV cũng như bệnh loạn sản cổ tử cung là tiêm phòng vắc - xin HPV.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện đang cung cấp Chương trình tiêm chủng trọn gói với nhiều loại vắc-xin đa dạng cho các đối tượng khác nhau, từ trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn, phụ nữ trước và trong khi mang thai.
Riêng trong tháng 12/2019, Vinmec miễn phí tiêm Vắc-xin Viêm gan B sơ sinh (tiêm ngay sau khi sinh) cho bé khi đăng kí Gói tiêm chủng trọn gói dành cho trẻ từ 0-1 tuổi hoặc từ 0-2 tuổi.

Nguồn tham khảo: cancer.ca ; mayoclinic.org