Rệp giường- Cách tránh rệp giường cắn

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ Võ Hà Băng Sương - Bác sĩ Nội tổng quát - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.

Rệp là loài côn cùng ký sinh hút máu người và nhiều loài động vật khác. Con vật thường trú ẩn trên giường và các vật dụng gần giường, nơi có thể dễ dàng tiếp cận con người trong thời gian ngủ. Vết cắn từ rệp có thể tự khỏi hoặc điều trị đơn giản bằng sử dụng kem dưỡng và các thuốc kháng histamin.

Rệp là loại côn trùng ký sinh nhỏ, có màu nâu đỏ như loài gián nhưng nhạt hơn. Cơ thể của chúng dẹt và nhỏ. Con trưởng thành có kích thước chỉ khoảng 5 – 9mm. Rệp cắn vào da người hoặc động vật vào thời điểm đang ngủ để hút máu. Sau khi hút máu, chúng chuyển thành màu đỏ sậm và thân dài ra như vài loại côn trùng khác. Mặc dù rệp không lây bệnh nhưng chúng có thể ảnh hưởng về kinh tế và sức khoẻ cộng đồng.

Rệp thường sống ở nơi có thể tiếp cận con người trong giờ ngủ. Vị trí ẩn nấp của rệp thường là ở các vết nứt và kẽ hở của:

• Nệm
• Hộp lò xo
• Khung giường
• Đầu giường
• Các vật dụng gần giường

Rệp cũng có thể được tìm thấy ở:

• Dưới các vật dụng có lớp sơn bị bong tróc và các bức ảnh treo không sát tường
• Dưới tấm thảm gần chân tường
• Trong các đường chỉ may để bọc đồ nội thất
• Dưới tấm công tắc đèn hoặc ổ cắm điện

Rệp có khả năng lây lan giữa các thành viên trong gia đình, trong các lớp mẫu giáo thông qua các đồ dùng như chăn màn.

• Rệp có thể di chuyển từ nơi này sang nơi khác trong nhà bằng cách bò trên sàn nhà, mép tường hoặc trên các vật dụng.
• Rệp có thể bò nhanh như bọ rùa và có thể dễ dàng di chuyển giữa các tầng và phòng trong khách sạn hoặc khu chung cư.

Rệp cắn người để hút náu, để lại vết cắn trên da, thường có đặc điểm

• Màu đỏ, thường có một đốm đỏ đậm hơn ở giữa
• Ngứa tại vết cắn
• Các vết cắn phân tán hoặc cụm lại
• Nằm trên mặt, cổ, cánh tay và bàn tay

Một số người không có phản ứng với vết cắn của rệp, trong khi những người khác có phản ứng dị ứng bao gồm ngứa liên tục, mụn nước hoặc nổi mề đay.

Nếu bạn nghi ngờ mình bị rệp cắn, hãy kiểm tra các vật dụng để chứng minh sự có mặt của rệp trong nhà. Kiểm tra kỹ các kẽ hở trên tường, nệm và đồ nội thất. Bạn nên kiểm tra vào ban đêm, thời điểm mà rệp hoạt động.

Các dấu hiệu cho thấy sự tồn tại của rệp trong nhà bao gồm:

• Đốm đen: Thường được tìm thấy dọc theo các đường nối nệm, những đốm này là phân của rệp.
• Lớp vỏ sau lột xác: Rệp lột xác 5 lần trước khi trở thành rệp trưởng thành. Lớp vỏ lột xác có màu vàng nhạt.
• Các vết gỉ sét hoặc đỏ: Bạn có thể tìm thấy những vệt màu đỏ trên ga trải giường, nơi bạn vô tình đè nát một con rệp.

6.1 Điều trị triệu chứng

Các đốm đỏ ngứa liên quan đến vết cắn của rệp thường tự biến mất trong vòng 1 - 2 tuần. Có thể sử dụng các thuốc hỗ trợ:

• Kem dưỡng da có chứa hydrocortison
• Thuốc kháng histamin
• Kháng sinh nếu có dấu hiệu bội nhiễm

6.2. Diệt tác nhân gây bệnh

Bạn nên ngăn chặn nguy cơ bị rệp cắn bằng cách giải quyết rệp có trong nhà. Điều này có thể khó khăn vì rệp ẩn nấp tốt và có thể sống vài tháng mà không cần ăn. Cách tốt nhất là bạn nên thuê người diệt rệp, người có thể sử dụng kết hợp thuốc trừ sâu bọ và các phương pháp điều trị không sử dụng hóa chất.

Các phương pháp điều trị không sử dụng hóa chất có thể bao gồm:

• Hút bụi: Hút triệt để rệp từ các vết nứt và kẽ hở trên các vật dụng trong nhà.
• Giặt đồ áo: Giặt và sấy khô đồ trong máy sấy ở nhiệt độ cao có thể giết chết rệp trong quần áo hoặc khăn trải giường.
• Nhiệt lạnh: Rệp có thể bị tiêu diệt ở nhiệt độ dưới 32 độ F (0 độ C). Tuy nhiên, cách này khó khả thi do bạn phải bỏ vật dụng có chứa rệp trong tủ đá vài ngày.
• Nhiệt nóng: Rệp cũng có thể được tiêu diệt ở 122 độ F (50 độ C) bằng một số máy diệt chuyên nghiệp. Trong một số trường hợp, bạn cần loại bỏ những vật dụng nhiễm bẩn nặng như nệm giường hoặc ghế dài.

7.1 Ngăn ngừa vết cắn

• Che đậy: Vì rệp không có xu hướng chui vào quần áo, bạn có thể tránh bị cắn bằng cách mặc đồ ngủ che càng nhiều vùng da càng tốt.
• Thuốc xịt côn trùng: Thuốc chống côn trùng được thiết kế để bảo vệ chống muỗi hoặc ve không quá hiệu quả trong việc chống lại rệp.
• Lưới bắt muỗi: Lưới giường được tẩm permethrin có thể giúp bảo vệ người ngủ chống lại vết cắn của rệp. Tuy nhiên, thực tế này có thể làm tăng nguy cơ kháng thuốc.

7.2 Ngăn chặn sự phát triển của rệp

• Đồ cũ: Kiểm tra cẩn thận các mặt hàng giường và đồ nội thất bọc nệm trước khi mang chúng vào nhà.
• Kiểm tra phòng khách sạn: Kiểm tra các đường nối nệm các dấu hiệu của phân rệp và đặt hành lý của bạn trên bàn hoặc tủ thay vì trên sàn nhà.
• Chim và dơi: Loại bỏ các điều kiện sống cho chim và dơi, vì có thể là nơi ẩn náu cho rệp.