Phẫu thuật tai xương chũm: Những điều cần biết

Phẫu thuật tai xương chũm được chỉ định trong các trường hợp bệnh lý tai- xương chũm buộc phải can thiệp phẫu thuật nhằm giải phóng ổ nhiễm khuẩn điều trị triệt để bệnh lý.

1.Phẫu thuật tai xương chũm

Phẫu thuật tai xương chũm là kỹ thuật dẫn lưu ổ mủ của xương chũm trong trường hợp viêm xương chũm nhằm lấy bỏ các tổ chức hoại tử, chỉ để lại tổ chức lành thường được chỉ định trong trường hợp viêm tai xương chũm mạn tính

Phẫu thuật tai xương chũm bao gồm phẫu thuật mở khoét chũm đơn thuần, phẫu thuật khoét rỗng đá chũm bán phần, toàn phần, phẫu thuật tai xương chũm trong một số thể lâm sàng đặc biệt

2. Các phương pháp phẫu thuật tai xương chũm

2.1. Phẫu thuật mở khoét chũm đơn thuần.

• Mục đích: Dẫn lưu ổ mủ của xương chũm bằng cách mở hang chũm cùng các xoang chũm và đảm bảo nạo lấy hết các bệnh tích.
• Chỉ định: viêm xương chũm cấp tính, viêm xương chũm bán cấp, viêm tai xương chũm ở trẻ em không đáp ứng điều trị nội.

• Quy trình phẫu thuật.

Chuẩn bị:

• Bệnh nhân nằm ngửa đầu kê trên gối quay sang phía đối diện. Phẫu thuật viên đứng bên mổ, người phụ mổ đứng ở phía đầu bệnh nhân.
• Sau khi sát trùng kỹ vùng mổ, xác định vị trí của mỏm chũm.

Các bước tiến hành:

• Bước 1: Rạch da sau tai. Rạch da vào nếp rãnh sau tai hoặc cách xa rãnh 2mm. Đường rạch là 1 hình cong song song với rãnh sau tai, đi từ phía trên xuống tới mỏm chũm. Đoạn rạch nông đoạn dưới rạch sâu xuống tận sát xương.
• Bước 2: Bóc tách cốt mạc bộc lộ xương chũm, lộ rõ gai Henle và khoảng xương rỗ sau gai. Phía sau bộc lộ tới khớp xương đá trai, phía trên đi tới bộc lộ mỏm chũm.
• Bước 3: Đục mở lớp vỏ ngoài chũm tìm mở sào bào. Đục theo tam giác đột phá abc. Trước tiên tìm mở sào bào ở đỉnh a của tam giác, đục mở rộng điểm đỉnh bằng cách đục lui dần về phía đáy tam giác. Đục sâu xuống độ 10 - 13mm thì sẽ gặp sào bào. Kiểm tra xem đúng vị trí sào bào chưa. Sau đó dùng thìa nạo nhỏ áp vào cửa sào đạo, nạo rộng sào đạo và sào bào hướng đi ra phía ngoài và lên trên.
• Bước 4: Nạo khoét những nhóm thông bào bị hư hại. Nạo khoét tất cả những nhóm thông bào bị hư hoại nằm xung quanh sào bào. Sử dụng thìa nạo và kìm bấm, lần lượt đi dần xuống đáy bc của tam giác đột phá. Có khi phải nạo khoét xuống tới mỏm chũm dựa trên nguyên tắc chỉ được giữ lại những tổ chức lành
• Bước 5: Làm gọn và sạch hố mổ. Các thành hố mổ phải nhẵn đều không được gồ ghề không có khe ngách để tạo cho sự lên da dễ dàng. Bơm rửa hố mổ bằng nước muối đẳng trương, lấy hết những mảnh xương vụn
• Bước 6: Đóng hố mổ, rắc bột kháng sinh, đặt ống dẫn lưu, khâu 2 mép da lại, băng ép để kết thúc.

2.2. Phẫu thuật khoét rỗng đá chũm bán phần.

• Mục đích: Mở hang chũm, xoang chũm ở tầng trên tai giữa, ống thông hang, để trực tiếp kiểm tra
• Chỉ định: mở đầu cho một phẫu thuật vá màng tai đi kế tiếp theo phẫu thuật khoét đá chũm bán phần, trường hợp cholesteatoma đã lan từ tầng trên tai giữa vào hang chũm.

2.3. Phẫu thuật khoét rỗng đá chũm toàn phần.

1. Mục đích: San bằng hang chũm, xoang chũm tầng trên tai giữa, ống thông hang, bỏ xương búa, xương đe, tác dụng để giải quyết các viêm mủ mạn tính tầng trên tai giữa, viêm mủ xoang chũm tầng trên tai giữa kèm có viêm các xương con.
2. Chỉ định: viêm tai xương chũm mạn tính với bệnh tích nhiều và lan rộng.
3. Kỹ thuật:

• Đục xương chũm cần phải tiến hành trong giới hạn của tam giác gọi là tam giác đột phá ABC.
• Đỉnh A: Đục đỉnh tam giác A tương ứng với hang chũm
• Đường thẳng đứng AC: Cách phía sau ống tai 2mm, đường AC tương ứng với đường đi của đoạn 3 dây VII
• Đường ngang AB: Thẳng góc với AC, đi qua phía dưới của gờ thái dương dưới và phía trên của cực trên ống tai. Đường ngang AB tương ứng với màng não cứng nằm ở dưới sâu.
• Đường chéo BC: Đi theo khớp xương đá - trai, nó tương ứng với tĩnh mạch của sọ não nằm sâu dưới nó.

2.4. Các kiểu phẫu thuật viêm tai - xương chũm trong một số thể lâm sàng đặc biệt:

• Viêm xương chũm xuất ngoại ở cổ cần rạch kéo dài thêm đường rách sau tai đi dưới quá mỏm chũm 10 mm, bóc tách mỏm chũm sạch hết các thớ của cơ ức đòn chũm, bỏ toàn bộ chũm đến khi lộ gờ bám của cơ nhị thân phía sau mỏm.
• Viêm tai - xương chũm trẻ em: do hệ thống xương chũm chưa phát triển, hang chũm, ống thông hang cần mở nông hơn so với người lớn.
• Viêm xương chũm thể thái dương - gò má: Cần rạch da sau tai lên cao và dài thêm về phía trước trên ống tai, mở nạo hang chũm, ống thông hang, xoang chũm cần mở rộng về phía nhóm xoang chũm mỏm thái dương.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là cơ sở y tế chất lượng cao tại Việt Nam với đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, được đào tạo bài bản, chuyên sâu trong nước và nước ngoài, giàu kinh nghiệm.

Hệ thống thiết bị y tế hiện đại, tối tân, sở hữu nhiều máy móc tốt nhất trên thế giới giúp phát hiện ra nhiều căn bệnh khó, nguy hiểm trong thời gian ngắn, hỗ trợ việc chẩn đoán, điều trị của bác sĩ hiệu quả nhất. Không gian bệnh viện được thiết kế theo tiêu chuẩn khách sạn 5 sao, mang đến cho người bệnh sự thoải mái, thân thiện, yên tâm.