Hướng dẫn sơ cứu vết thương chảy máu bằng cách đè ép và băng vết thương

Bài viết được viết bởi ThS.BS Lê Thị Thanh Hương - Bác sĩ Hồi sức cấp cứu, Khoa Hồi sức cấp cứu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Vết thương chảy máu có nhiều mức độ từ nhẹ đến nặng:

• Vết thương chảy máu nhẹ thường gây ra bởi những vết cắt nhỏ hoặc vết trầy xước. Hầu hết các vết thương này sẽ có thể cầm máu được chỉ bằng việc đè ép, tuy nhiên người cấp cứu cần phải giữ bình tĩnh và kiên nhẫn, vì đôi khi các vết thương trông có vẻ nghiêm trọng hơn bản chất thực sự của nó.
• Vết thương chảy máu nặng khi cắt qua hoặc gây rách các mạch máu lớn, có thể khiến nạn nhân mất một lượng máu lớn chỉ sau vài phút

>>> Hướng dẫn sơ cứu vết thương chảy máu Garo vết thương ở tay hoặc chân

Trong sơ cứu vết thương chảy máu mọi người cần phân biệt giữa hai hành động đè ép vết thương và băng vết thương:

• Đè ép vết thương: dùng gạc/khăn/vải sạch (đôi khi có thể dùng cả quần áo sạch) để đè trực tiếp lên bề mặt vết thương cho đến khi cầm máu.
• Băng vết thương: dùng gạc/khăn/vải sạch để che phủ bảo vệ vết thương. Băng vết thương cũng có thể giúp duy trì áp lực để đè ép vết thương.

Gọi người hỗ trợ khi:

• Vết thương chảy máu nhiều
• Không thể cầm máu vết thương
• Nhìn nạn nhân có dấu hiệu sốc
• Nghi ngờ nạn nhân có chấn thương đầu, cổ hoặc cột sống (tránh không di chuyển nạn nhân)
• Hoặc bạn bối rối không biết cách xử trí

Gọi hỗ trợ bằng cách hô to gọi người xung quanh đến giúp. Nếu xung quanh không có ai thì dùng điện thoại gọi cấp cứu, mở chế độ loa ngoài để vừa giao tiếp và nhờ nhân viên y tế hướng dẫn cách sơ cứu an toàn, vừa đồng thời tiến hành sơ cứu cho nạn nhân.

• Phải đảm bảo môi trường an toàn cho bản thân mới tiến hành cấp cứu nạn nhân. Hoặc di chuyển nạn nhân đến nơi an toàn trước khi cấp cứu.
• Lấy túi cấp cứu, hoặc nhờ người khác hỗ trợ chạy đi lấy túi cấp cứu.
• Mang phương tiện bảo hộ (thường được để sẵn trong túi cấp cứu) cho bản thân: Mang kín bảo hộ và đeo găng tay.

• Dùng gạc/khăn/vải sạch để trực tiếp lên vị trí chảy máu và dùng mặt lòng của các ngón tay hoặc cả bàn tay để đè lên gạc, ép vào vết thương bằng một lực vừa phải.
• Nếu máu vẫn tiếp tục chảy (thấm ướt miếng gạc đang đè), dùng một miếng gạc thứ hai phủ lên miếng gạc trước đó và đè với một lực mạnh hơn (chú ý: giữ nguyên và không gỡ bỏ miếng gạc trước đó). Giữ đè ép liên tục cho đến khi máu ngưng chảy.
• Khi máu đã ngưng chảy hoặc trường hợp bạn không thể tiếp tục đè ép vết thương, thì tiến hành băng vết thương để giữ chắc miếng gạc đang đè ép ở đúng vị trí.
• Đối với những trầy xước hoặc vết cắt nhỏ, dơ thì nên dùng xà phòng và nước rửa sạch vết thương trước khi tiến hành đè ép.
• Đối với những trường hợp đã đè ép nhưng vết thương vẫn tiếp tục chảy máu không cầm được hoặc vết thương chảy máu nặng, thì cần được tiến hành Garo cầm máu.