Hướng dẫn kiểm soát hội chứng Serotonin

Việc kiểm soát cũng như tiên lượng điều trị đối với hội chứng serotonin khá tốt. Nếu đã kiểm soát được nồng độ serotonin trở lại bình thường thì sẽ không có nguy hiểm đối với cơ thể. Tuy nhiên, hội chứng này có thể gây tử vong cho người bệnh trong trường hợp không được điều trị đúng cách và kịp thời.

Serotonin là một chất quan trọng đối với hệ thần kinh trung ương, nó có tác dụng trên các cơ quan đích trong cơ thể con người. Serotonin bình thường trong máu sẽ không có biểu hiện gì đặc biệt, tuy nhiên, Serotonin tăng cao sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh gọi là hội chứng serotonin.

Hội chứng serotonin thường xuất hiện khi bạn bắt đầu tăng liều lượng của loại thuốc đang sử dụng hay khi sử dụng 2 hoặc nhiều loại thuốc cùng một lúc, một số trường hợp lại xuất hiện khi chuyển sang một loại thuốc điều trị mới. Hội chứng serotonin có thể gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh nếu không được điều trị kịp thời.

Các triệu chứng của hội chứng này có thể xảy ra trong vòng vài phút hoặc thậm chí vài giờ sau khi sử dụng thuốc mới hoặc tăng liều của loại thuốc đang sử dụng. Các dấu hiệu hội chứng serotonin bao gồm:

• Tương tự như hội chứng thiếu serotonin, trong trường hợp nhiễm độc nặng người bệnh lú lẫn và mất phương hướng, thậm chí bị kích thích và lo lắng;
• Ngoài các dấu hiệu trên người bệnh còn có triệu chứng co thắt cơ, cứng cơ hoặc run rẩy cơ thể.
• Các triệu chứng kèm theo khác đó là tiêu chảy, nhịp tim nhanh, huyết áp cao, buồn nôn, gây ảo giác, tăng phản xạ quá mức và giãn đồng tử;
• Trong một số trường hợp nặng hơn, dấu hiệu hội chứng serotonin có thể bao gồm các triệu chứng như bất tỉnh, hôn mê, co giật hoặc loạn nhịp tim.

Thông thường, nguyên nhân dẫn đến hội chứng này là hậu quả của việc sử dụng kết hợp 2 hay nhiều loại thuốc cùng một lúc khiến nồng độ serotonin trong cơ thể tăng cao. Từ đó dẫn đến co thắt cơ nghiêm trọng, tổn thương và thoái hóa các mô cơ cũng như tổn thương thận nặng.

Việc kiểm soát cũng như tiên lượng chữa hội chứng serotonin là khá tốt. Nếu đã kiểm soát được nồng độ serotonin trở lại bình thường thì sẽ không có nguy hiểm đối với cơ thể. Tuy nhiên, hội chứng này có thể gây tử vong cho người bệnh trong trường hợp không được điều trị đúng cách và kịp thời. Các phương pháp kiểm soát hội chứng này bao gồm:

• Dừng tất cả những loại thuốc serotonergic: Trường hợp nếu người bệnh bị các triệu chứng nhẹ thì việc điều trị chủ yếu là dùng thuốc benzodiazepine, sau 24 đến 72 giờ các triệu chứng dần dần biến mất và bệnh nhân được theo dõi trong ít nhất vài giờ.
• Trong trường hợp mắc phải hội chứng serotonin nghiêm trọng, người bệnh cần được nhập viện vào ICU để chữa hội chứng serotonin. Để điều trị tăng thân nhiệt, cần làm lạnh cho người bệnh. Một số trường hợp có thể cần phải phong tỏa thần kinh cơ và thần kinh phù hợp cũng như gây tê cơ và các biện pháp hỗ trợ điều trị khác.
• Nếu các triệu chứng của hội chứng serotonin vẫn tồn tại khi đã áp dụng các biện pháp hỗ trợ thì có thể sử dụng thuốc kháng thể serotonin cyproheptadine bằng đường uống hoặc sau khi nghiền qua NGT.
• Thuốc Chlorpromazine và olanzapine có thể có hiệu quả trong việc điều trị hội chứng serotonin, nhưng thường không được khuyến cáo sử dụng vì có thể gây ra các tác dụng phụ.

Tuy nhiên, trong những trường hợp bị hội chứng serotonin ở mức độ trung bình hoặc nặng thì người bệnh nên nhập viện để bác sĩ kiểm tra thần kinh cơ, thuốc giãn cơ và đặt nội khí quản để kiểm soát tình trạng bệnh.

Những khuyến cáo chủ yếu quan trọng khi thực hành lâm sàng đối với hội chứng serotonin như sau:

• Để phòng tránh hội chứng serotonin, bác sĩ lâm sàng phải có ý thức về các loại độc chất tiềm ẩn đối với thuốc tác động đến hệ serotonergic. Tham khảo các tài liệu hướng dẫn và trình bày tương tác thuốc có thể giúp nâng cao ý thức trong thực hiện lâm sàng.
• Hội chứng serotonin cần được chẩn đoán và nhận biết với việc sử dụng các tiêu chuẩn đã được thiết lập. So sánh với tiêu chuẩn Sternbach, thì tiêu chuẩn chẩn đoán hội chứng serotonin của Hunter thì độ nhạy cảm và độ đặc hiệu trong chẩn đoán hội chứng serotonin.
• Việc xử trí và điều trị hàng đầu đối với hội chứng serotonin là làm thải trừ các thuốc là nguyên nhân dẫn đến hội chứng này. Đồng thời, chăm sóc tích cực cho người bệnh để nâng cao kết quả của việc điều trị.
• Theo các nghiên cứu y khoa, các trường hợp liên quan đến hội chứng serotonin từ trung bình đến nặng có thể được điều trị với cyproheptadine.

Tóm lại, hội chứng serotonin có thể phòng tránh được nhưng một số trường hợp đôi khi không thể chủ động phòng tránh được. Do đó, người bệnh cần cung cấp cho bác sĩ về thông tin các loại thuốc đang sử dụng. Đồng thời bác sĩ và các nhân viên y tế cần phải theo dõi sát sao nếu người bệnh đang sử dụng kết hợp nhiều loại thuốc có khả năng khiến cho nồng độ serotonin gia tăng. Điều này rất quan trọng trong trường hợp người bệnh chuyển sang một loại thuốc mới hoặc phải tăng liều sử dụng thuốc.

Trong trường hợp nghi ngờ mắc hội chứng serotonin thì cần đến bệnh viện uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời. Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện được đông đảo người bệnh tin tưởng thăm khám và điều trị bệnh. Không chỉ có hệ thống cơ vật chất, trang thiết bị hiện đại: 6 phòng siêu âm, 4 phòng chụp X- quang DR (1 máy chụp toàn trục, 1 máy tăng sáng, 1 máy tổng hợp và 1 máy chụp nhũ ảnh), 2 máy chụp Xquang di động DR, 2 phòng chụp cắt lớp vi tính đa dãy đầu thu (1 máy 128 dãy và 1 máy 16 dãy), 2 phòng chụp Cộng hưởng từ (1 máy 3 Tesla và 1 máy 1.5 Tesla), 1 phòng chụp mạch máu can thiệp 2 bình diện và 1 phòng đo mật độ khoáng xương....Vinmec còn là nơi quy tụ đội ngũ các y, bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ hỗ trợ phần nhiều trong việc chẩn đoán và phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường của cơ thể người bệnh.