Bà bầu huyết áp 130/ 80 có cao không?

Một số phụ nữ bị tăng huyết áp trong khi mang thai, điều này có thể khiến cho mẹ và con có nguy cơ gặp một số vấn đề trong thai kỳ. Sự tăng huyết áp này cũng gây ra cho phụ nữ mang thai các vấn đề trong và sau khi sinh. Vậy bà bầu huyết áp bao nhiêu là cao?

Vào năm 2017, Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) và Đại học Tim mạch Hoa Kỳ (ACC) đã đưa ra các hướng dẫn mới hơn để đánh giá tình trạng huyết áp cao như sau:

• Huyết áp bình thường cao ở mức: 120 – 129/ < 80 mmHg.
• Tăng huyết áp độ 1: 130 – 139/ 80 – 89 mmHg.
• Tăng huyết áp độ 2: 3 140/ 90 mmHg.

Trong đó, tăng huyết áp mạn tính là huyết áp tâm thu ≥ 140mmHg hoặc huyết áp tâm trương ≥ 90mmHg trong 2 lần khi thai được 20 tuần tuổi.

1.1. Nguyên nhân tăng huyết áp trong thai kỳ

Một số nguyên nhân có thể gây ra tăng huyết áp thai kỳ gồm:

• Phụ nữ thừa cân hoặc béo phì, phụ nữ mang thai trên 35 tuổi, những người có hút thuốc, uống rượu hay ít hoặc động thể chất.
• Ngoài ra, có những nguyên nhân khác như: Phụ nữ mang song thai hoặc đa thai, những người có thực hiện công nghệ trong hỗ trợ sinh sản (ví dụ như IVF hoặc thụ tinh nhân tạo), có tiền sử gia đình bị tăng huyết liên quan đến quá trình thai nghén, mắc một số bệnh tự miễn và đái tháo đường.

1.2. Phân loại các tình trạng huyết áp liên quan đến thai kỳ

• Tăng huyết áp mạn tính: Phụ nữ bị huyết áp trước khi mang thai hoặc trước mốc 20 tuần tuổi của thai được ghi nhận là tăng huyết áp mãn tính và được điều trị bằng các loại thuốc huyết áp. Khoảng 1 đến 5% các trường hợp mang thai xảy ra tăng huyết áp mạn tính.
• Tăng huyết áp thai kỳ: Sau 20 tuần tuổi thai và thường là sau 37 tuần. Tăng huyết áp phát triển và kéo dài đến 6 tuần sau sinh. Khoảng 5 đến 10% xảy ra ở các trường hợp mang thai và thường gặp nhiều hơn ở những phụ nữ mang đa thai. Khi được chẩn đoán tăng huyết áp trước mốc 30 tuần tuổi thai thì có nhiều khả năng tiến triển thành tiền sản giật.

• Huyết áp được xác định là bình thường ở khoảng 120/ 80 mmHg.
• Để xác định được huyết áp có bình thường hay không khi mang thai, bác sĩ sẽ tiến hành đo huyết áp cơ bản cho thai phụ trong lần đầu tiên khám và sẽ ghi nhận huyết áp ở mỗi lần khám sau đó.
• Nếu đo được huyết áp có chỉ số cao hơn 130/ 90 mmHg là tình trạng đáng lo ngại.
• Huyết áp cao khi mang thai được định nghĩa là huyết áp tâm thu 140 mmHg, huyết áp tâm trương 90 mmHg.
• Trong gần như hầu hết các trường hợp, bà bầu bị tăng huyết áp sẽ giảm sau khi đã sinh bé. Nhưng nếu tình trạng huyết áp vẫn tăng, thì thai phụ cần được theo dõi thường xuyên và trong trường hợp cần thiết có thể kê đơn để điều trị huyết áp trở lại mức bình thường.

Cả 2 loại tăng huyết áp trong thai kỳ đều dẫn đến việc làm tăng nguy cơ các biến chứng sản khoa như tiền sản giật, sản giật và những tình trạng khác có thể gây tử vong ở người mẹ, như:

• Đột quỵ;
• Bệnh não tăng huyết áp;
• Suy tim trái;
• Suy thận;
• Hội chứng HELLP (tăng men gan, tan máu và số lượng tiểu cầu thấp).

Đặc biệt, bà bầu bị tăng huyết áp cũng có thể gây ảnh hưởng đến tốc độ phát triển của thai nhi. Khiến cho trẻ sơ sinh nhẹ cân và có thể gặp các biến chứng khác bao gồm: Bong nhau thai, sinh non trước 38 tuần của thai kỳ và nhẹ cân sau sinh.

Trước khi mang thai:

• Trước khi có ý định mang thai, bạn cần phải tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ, trình bày về tình trạng sức khỏe hiện tại và các loại thuốc đang được sử dụng để được tư vấn thêm trong quá trình mang thai. Ngoài ra, cần lập kế hoạch ăn uống phù hợp với bệnh lý, giữ cân nặng ở mức hợp lý và có các hoạt động thể chất thường xuyên.

Trong khi mang thai:

• Khuyến cáo bà bầu bị tăng huyết áp cần tuân thủ nghiêm ngặt trong việc sử dụng các loại thuốc do bác sĩ chỉ định, không tự ý sử dụng bất cứ sản phẩm nào. Ngoài ra, thai phụ cũng cần theo dõi huyết áp tại nhà thường xuyên và cần thông báo ngay cho bác sĩ khi gặp tình trạng chỉ số huyết áp cao hơn bình thường hoặc có xuất hiện các triệu chứng của tiền sản giật. Tiếp tục thực hiện các kế hoạch lối sống lành mạnh, ăn nhiều rau xanh, hoa quả, uống đủ nước và có các bài tập thể chất nhẹ nhàng phù hợp với từng giai đoạn mang thai.

Sau khi mang thai:

• Nếu bà bầu bị tăng huyết áp trong quá trình mang thai thì cần phải chú ý vì có thể gặp các nguy cơ cao trong đột quỵ và các vấn đề khác sau khi sinh. Sau khi sinh, nếu gặp bất cứ các triệu chứng bất thường nào hoặc các triệu chứng của tiền sản giật thì cần thông báo ngay cho bác sĩ để được hỗ trợ điều trị kịp thời.

• Đối với tăng huyết áp ở mức nhẹ: Cần giảm huyết áp và nếu việc điều trị bằng thuốc là cần thiết thì hãy bắt đầu bằng các loại như: Thuốc chẹn beta, chẹn kênh canxi, Methyldopa. Cần tránh dùng các thuốc chẹn thụ thể Angiotensin II (ARB), thuốc ức chế men chuyển (ACE) và các thuốc đối kháng Aldosterone. Liều lượng và cách sử dụng của các loại thuốc này cần được tuân thủ theo sự chỉ định của bác sĩ, thai phụ không được tự ý sử dụng trong bất cứ trường hợp nào.
• Đối với tăng huyết áp ở mức vừa và nặng: Cần tiến hành điều trị tăng huyết áp, giám sát chặt chẽ và nếu khi tình trạng xấu đi cần có các chỉ định chấm dứt thai kỳ hoặc sinh con dựa vào tuổi thai.

Các khuyến cáo về 2 loại tăng huyết áp trong thai kỳ là tương tự nhau và cần phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Tất cả bà bầu bị huyết áp cao mạn tính trong quá trình mang thai cần được hướng dẫn cách tự theo dõi các chỉ số huyết áp và cần được đánh giá các tổn thương có thể gặp phải trên các cơ quan đích. Việc đánh giá được tiến hành tại thời điểm ban đầu và các lần khám định kỳ sau đó, bao gồm:

• Xét nghiệm chức năng gan;
• Số lượng của tiểu cầu;
• Đánh giá protein nước tiểu;
• Soi đáy mắt;
• Chất điện giải, Creatinine huyết thanh và mức acid uric.

• Trong quá trình mang thai, thai phụ cần có chế độ ăn uống hợp lý, ăn nhiều trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế muối, đường và các chất béo bão hòa trong quá trình chế biến thức ăn. Cần uống nước thường xuyên và đáp ứng đủ nhu cầu của cơ thể.
• Tránh uống rượu hoặc hút thuốc lá vì đây là những nguyên nhân gây ra tình trạng tăng huyết áp và các biến chứng khác trong quá trình mang thai.
• Trong quá trình mang thai, cơ thể có rất nhiều sự thay đổi, thay đổi về tâm lý, thể chất và các thay đổi về hormone. Các vấn đề này có thể gây ra tình trạng căng thẳng cho các bà mẹ đang mang thai, khiến cho tình trạng huyết áp cao khó kiểm soát hơn. Để khắc phục, cần dành thời gian để thực hiện những bài tập thể dục nhẹ nhàng, đều đặn hàng ngày như yoga, thiền để giúp làm giảm căng thẳng.
• Thai phụ cần tiến hành các cuộc khám thai định kỳ cũng như tuân theo lịch hẹn do bác sĩ chỉ định, cần theo dõi các chỉ số huyết áp tại nhà. Khi phát hiện có bất cứ sự bất thường nào cần liên hệ bác sĩ và đến ngay các phòng khám gần nhà nhất để được hỗ trợ điều trị kịp thời và hiệu quả, đảm bảo cho sức khỏe cho mẹ và con để có một thai kỳ khỏe mạnh.