Các bệnh ở ruột thừa, ví dụ như viêm ruột thừa, u ruột thừa,… là những bệnh lý thường gặp và đặc biệt nghiêm trọng. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, tính mạng của người bệnh sẽ bị đe dọa do một số biến chứng có thể xảy ra. Vì vậy, ngay khi xuất hiện các triệu chứng bất thường, người bệnh nên đến bệnh viện ngay lập tức.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của Bác sĩ khoa Nội Tiêu hóa - Nội soi, Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
1. Vị trí của ruột thừa
Ruột thừa là một phần trong ống tiêu hóa của con người. Ruột thừa nằm ở vị trí đáy manh tràng, gần với nơi nối giữa ruột non và đại tràng bên phải. Ở người trưởng thành, bộ phận này là một ống nhỏ có hình dạng ngón tay dài từ 3 đến 13cm và lòng ruột có đường kính khoảng 6mm.
Ruột thừa thường nằm ở bụng dưới bên phải nhưng cũng có thể xuất hiện ở những khu vực khác như giữa ổ bụng, giữa các quai ruột non, vùng dưới gan phải hoặc bên trái bụng dưới (trường hợp này khá hiếm gặp).
2. Vai trò của bộ phận này là gì?
Ngày nay, chức năng của bộ phận này đã được xác định là rất quan trọng đối với hệ miễn dịch của con người vì chứa các mô đặc biệt liên quan đến hệ bạch huyết, giúp chống lại nhiễm trùng. Ngoài ra, màng sinh học chứa vi khuẩn có lợi nằm trong lớp niêm mạc ruột thừa còn có khả năng "tái khởi động" hệ tiêu hóa sau khi cơ thể mắc các bệnh lý nhiễm trùng đường ruột khác.
3. Các bệnh lý thường gặp
3.1. Viêm ruột thừa
Cục sỏi phân, giun, hạt chanh, hạt ớt... có thể gây tắc ruột hoặc ruột bị chèn ép do các mô bạch huyết phì đại. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, tình trạng viêm ruột thừa cũng có thể xảy ra mà không rõ nguyên nhân.
Ruột thừa thường bị viêm do vi khuẩn bên trong phát triển vượt quá khả năng kiểm soát, dẫn đến tình trạng chứa đầy mủ và có khả năng vỡ.
Viêm ruột thừa gây ra một số biểu hiện bao gồm:
Phương pháp điều trị duy nhất thường được chỉ định là cắt bỏ. Tuy nhiên, ngày nay có nhiều loại thuốc kháng sinh được khuyến nghị và sử dụng để điều trị nhiễm trùng mà không cần phẫu thuật, tùy theo mức độ nghiêm trọng của từng trường hợp cũng như tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Việc theo dõi cẩn thận sau khi điều trị bằng thuốc kháng sinh là rất cần thiết vì tỷ lệ tái phát viêm ruột thừa vẫn còn cao.
Nếu không được điều trị, viêm và tắc nghẽn ở ruột thừa sẽ làm tăng áp lực trong lòng ruột dẫn đến tình trạng vỡ. Khi bộ phận này bị vỡ, dịch viêm và phân sẽ tràn ra khắp bụng gây viêm phúc mạc; nếu nặng hơn còn dẫn đến nhiễm trùng huyết - một biến chứng gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời và tích cực.
3.2. U ruột thừa
U nhầy ruột thừa (mucocele) là loại u thường gặp ở bộ phận này, tuy nhiên bệnh khá hiếm gặp. Triệu chứng bệnh thường tương tự như viêm ruột thừa. Các khối u Carcinoid có khả năng tiết ra các hóa chất dẫn đến tình trạng sung huyết tái phát và tiêu chảy. Loại u này cũng cực kỳ hiếm gặp. Khối u biểu mô của bộ phận này có thể lành tính hoặc ác tính.
4. Các phương pháp đánh giá tình trạng bệnh lý
- Quá trình đánh giá bệnh lý ở bộ phận này thường bắt đầu bằng khám lâm sàng - một phương pháp đơn giản nhưng cực kỳ quan trọng trong chẩn đoán. Những thay đổi qua các lần khám bụng liên tiếp giúp bác sĩ xác định và đánh giá sự tiến triển của viêm ruột thừa.
- Xét nghiệm máu: Một dấu hiệu thường gặp trong xét nghiệm máu của bệnh viêm ruột thừa là tình trạng gia tăng số lượng bạch cầu khi có viêm và nhiễm trùng.
- Siêu âm: Sử dụng sóng siêu âm để nhận diện các dấu hiệu viêm ruột thừa bao gồm tình trạng sung huyết phù nề.
- CT scan (chụp cắt lớp vi tính): Máy tính và tia X được sử dụng trong máy quét CT để tạo ra hình ảnh chi tiết về bộ phận này. Trong trường hợp viêm ruột thừa, CT scan có khả năng hiển thị rõ ràng hình ảnh bị viêm của bộ phận này cũng như các biến chứng có thể xảy ra.
5. Cách phòng bệnh
Trong thời điểm hiện tại, chưa có phương pháp nào có thể ngăn ngừa hoàn toàn các bệnh về ruột thừa. Tuy nhiên, mọi người nên thay đổi chế độ ăn uống với nhiều chất xơ, tập luyện thể dục thể thao đều đặn, từ bỏ thuốc lá và giữ gìn cân nặng ở mức hợp lý…để gia tăng hiệu quả phòng ngừa bệnh.
Tóm lại, trong cơ thể con người, ruột thừa đóng vai trò quan trọng trong chức năng miễn dịch. Do đó, việc tiến hành cắt bỏ bộ phận này (cắt ruột thừa dự phòng) khi không có triệu chứng bệnh lý là không cần thiết.
Viêm ruột thừa là bệnh lý phổ biến trên lâm sàng của ruột thừa và có thể được điều trị bằng phẫu thuật mở hoặc phẫu thuật nội soi qua ổ bụng để loại bỏ ruột thừa viêm.
Tại Việt Nam, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec nổi bật là một trong những cơ sở hàng đầu về khám, chẩn đoán và điều trị các vấn đề liên quan đến tiêu hóa. Quý khách có thể liên hệ với Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc hoặc truy cập website để đăng ký trực tuyến nhằm được khám, tư vấn và điều trị hiệu quả.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
