Phòng ngừa biến chứng suy thận ở bệnh nhân tiểu đường

Bệnh tiểu đường có thể dẫn đến rất nhiều biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là biến chứng suy thận. Để ngăn ngừa biến chứng suy thận ở người tiểu đường, bệnh nhân cần tuân thủ đúng phác đồ điều trị, có chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý...

Kiểm soát đường huyết là điều quan trọng đầu tiên cần làm đối với bệnh nhân tiểu đường. Điều trị Insulin theo quy ước bằng cách têm 3,4 lần/ngày có thể làm giảm nguy cơ bệnh thận ở người bị tiểu đường type 1. Bệnh nhân tiểu đường đã có biến chứng suy thận sẽ khó ổn định đường huyết hơn so với người không có biến chứng.

Kiểm soát đường huyết tối ưu đối với hầu hết các bệnh nhân là HbA1c <7%,

• Đường huyết mao mạch lúc đói 80-130 mg/dl (4.4- 7.2 mmol/l)
• Đường huyết sau ăn < 180mg/dl (10 mmol/l) (được tính từ 1-2h sau khi bắt đầu ăn)

Bệnh nhân cần kiểm tra A1c định kỳ để kiểm soát được đường huyết trung bình trong 3 tháng. Từ đó các bác sĩ sẽ nắm được tình trạng kiểm soát đường huyết và đưa ra những phương án điều chỉnh kịp thời, giúp bệnh nhân sớm đạt được lượng đường huyết mong muốn.

Huyết áp cao làm tăng áp lực cho tim, ảnh hưởng đến thành mạch máu, dễ dẫn đến các bệnh tim mạch như: đau tim, đột quỵ và các biến chứng thận nặng hơn.

Các bệnh nhân tiểu đường sẽ được bác sĩ tư vấn và đưa ra mức huyết áp mục tiêu phù hợp với thể trạng, đặc điểm và tình hình bệnh lý của mỗi người.

• Nếu Protein niệu <1g/24h thì huyết áp <130/80 mmHg
• Nếu Protein niệu >1g/24h thì huyết áp <125/75 mmHg

Nếu bệnh nhân có bệnh lý tim mạch đi kèm cần kiểm soát lipid máu LDL-C<100mg% or <70mg%, HDL>50 mg%, Triglyceride <150 mg%.

• Người bệnh cần kiểm soát lượng đạm trong khẩu phần ăn hàng ngày. Lượng đạm phù hợp là 0.6-0.8g/kg trọng lượng cơ thể/ngày
• Thực hiện chế độ ăn nhạt, giảm muối <2.4g/ngày
• Ăn nhiều rau, củ, quả
• Hạn chế các loại thực phẩm giàu chất béo, đồ chiên rán, các loại thức ăn nhanh, đồ ăn chế biến sẵn
• Không uống rượu bia, hút thuốc lá, sử dụng các chất kích thích

Người bệnh cần tăng cường hoạt động thể chất, tập thể dục hàng ngày. Bệnh nhân nên kiểm soát cân nặng. Những người thừa cân, béo phì cần giảm cân với BMI <25 kg/m2.

Căng thẳng là một trong những yếu tố làm tăng đường huyết và huyết áp. Do đó, người bệnh cần cân bằng cuộc sống, không để bản thân bị stress về cuộc sống hay công việc. Tuy nhiên, chế độ ăn uống và sinh hoạt nghiêm ngặt, kiêng khem nhiều thứ cũng như những mệt mỏi mà bệnh tiểu đường gây nên có thể khiến người bệnh hay buồn phiền, bi quan, dễ giận dữ. Bệnh nhân thường gặp khó khăn trong việc duy trì lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống phù hợp trong một thời gian dài. Từ đó dẫn đến căng thẳng, mệt mỏi. Do đó, người bệnh cần hết sức lưu ý, giữ cho tinh thần thoải mái, làm chủ cảm xúc của mình để quá trình điều trị bệnh đạt hiệu quả cao.

Bệnh nhân tiểu đường và bệnh thận mạn giai đoạn 1-2 cần thực hiện các xét nghiệm đánh giá chức năng thận 6 tháng/lần. Đối với bệnh nhân tiểu đường và suy thận mạn giai đoạn 3-5 là 3 tháng/lần.

Ngoài ra, bệnh nhân cần theo dõi đạm niệu, chất điện giải, chất khoảng, tình trạng dinh dưỡng, tình trạng thiếu máu, các hoocmon liên quan đến xương để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm khác của tiểu đường.

Để phòng ngừa biến chứng suy thận ở bệnh nhân tiểu đường một cách hiệu quả, cần tuân thủ lịch khám định kỳ và chủ động thực hiện các xét nghiệm sàng lọc suy thận sớm, có biện pháp can thiệp ngay khi xuất hiện những dấu hiệu bất thường.

Hiện nay, bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City đã áp dụng kỹ thuật sàng lọc suy thận sớm cho người bệnh tiểu đường bằng xét nghiệm nước tiểu L-FABP theo công nghệ Nhật Bản trên máy xét nghiệm AU680 tự động hiện đại, cho kết quả nhanh chóng và chính xác hỗ trợ đắc lực trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh một cách hiệu quả hơn.

Kỹ thuật xét nghiệm nước tiểu sàng lọc suy thận sớm được áp dụng trong các trường hợp:

• Sàng lọc suy thận cho chương trình khám sức khỏe hoặc sàng lọc đại trà nếu bác sĩ hoặc bệnh nhân có nghi ngờ chức năng thận.
• Sàng lọc suy thận cho các bệnh nhân tiểu đường, cao huyết áp,
• Bệnh nhân có các bệnh lý ở thận: Viêm cầu thận cấp và mạn tính, sỏi thận-tiết niệu, viêm đài bể thận, thận đa nang, thận móng ngựa,
• Theo dõi bệnh nhân trước và sau ghép thận
• Bệnh nhân nằm điều trị khoa hồi sức cấp cứu
• Trải qua phẫu thuật Bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết
• Được chỉ định chụp X- quang có sử dụng thuốc cản quang chứa iod...

Bài viết tham khảo nguồn: Hội nội tiết và đái tháo đường Việt Nam