Trẻ hay chảy máu mũi là bệnh gì?

Trẻ chảy máu mũi là bệnh gì? Hiện tượng chảy máu mũi là một triệu chứng thường gặp, có thể ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, phổ biến nhất là trẻ từ 2 - 10 tuổi. Phần lớn các trường hợp chảy máu mũi đều có điểm chảy máu ở phần trước của mũi và chỉ khoảng 10% có điểm chảy máu nằm ở phía sau, điều này là do cách hệ thống mạch máu trong mũi phân bố.

Hiện tượng chảy máu mũi thường xảy ra vào thời điểm buổi sáng và thường xảy ra khi thời tiết khô và lạnh.

Có nhiều nguyên nhân gây nên hiện tượng chảy máu mũi ở trẻ: viêm mũi dị ứng, viêm xoang, có dị vật trong mũi, ngoáy mũi không đúng cách, khí hậu khô khắc nghiệt...

• Chấn thương ở mũi: Trẻ chảy máu mũi do bị va chạm mạnh khi té ngã, đánh nhau hay bé ngoáy mũi, xì mũi không đúng cách.
• Tiếp xúc với môi trường nóng và khô quá lâu.
• Ngoáy mũi: trẻ ngoáy mũi quá mạnh và thường xuyên sẽ làm rụng lông mũi, gây tổn thương niêm mạc mũi, vỡ mạch máu dẫn đến chảy máu mũi. Nếu trẻ bị chảy máu mũi nhiều lần có nguy cơ dẫn đến nhiễm khuẩn, làm giảm chức năng bảo vệ khoang mũi, gây chảy máu mũi nhiều hơn.
• Viêm mũi dị ứng: Các mô dọc theo mũi bị sưng lên nếu cơ thể bị dị ứng với tác nhân nào đó. Tình trạng giãn mao mạch, khi trẻ hắt hơi thường xuyên sẽ gây ra các vết loét và chảy máu, khi hắt hơi hoặc xì mũi sẽ kèm theo máu ở dạng vệt nhỏ.
• Viêm xoang: Viêm xoang gây chảy máu mũi khi người bệnh ngoáy mũi thường xuyên, hắt hơi mạnh, dùng thuốc xịt mũi trong thời gian dài,...Nếu chảy máu mũi có màu đậm, mùi hôi thì có thể nghĩ tới nhiễm trùng xoang và bệnh nhân nên đến cơ sở y tế để được kiểm tra.
• Dị vật trong mũi: Nếu có chảy máu và mủ một bên mũi, kèm theo nhức đầu thường xuyên có thể do có dị vật ở đường thở.
• U xơ vòm mũi họng: Thường xuyên bị chảy nước mũi, ngạt một bên mũi, ù tai và nghe kém do khối u chèn ép vùng loa vòi tai, người gầy xanh, mệt mỏi, kèm theo đó là tình trạng chảy máu mũi... những dấu hiệu này cảnh báo nguy cơ ung thư vòm mũi họng.

Trẻ bị chảy máu mũi thường xảy ra chỉ một bên mũi, rất ít khi chảy máu ở cả hai bên. Nếu máu mũi chảy nhiều, máu sẽ chảy ngược ra sau để xuống họng, do đó trẻ có thể khạc hay nôn ra máu hoặc có thể tiểu ra máu khi nuốt phải lượng máu này.

Nếu trẻ chảy máu mũi nhiều lần dẫn đến mất máu nhiều, trẻ có thể mệt mỏi, chóng mặt, hoa mắt, lơ mơ, rối loạn tri giác... (Tình trạng này rất hiếm khi xảy ra, trừ khi trẻ có những bệnh lý nguy hiểm khác kèm theo).

Như những thông tin ở trên, trẻ bị chảy máu mũi có thể là biểu hiện của nhiều bệnh lý, do vậy cần điều trị kịp thời để hạn chế sự ảnh hưởng tới hệ hô hấp, tránh những biến chứng ung thư mũi xoang.

Khi trẻ bị chảy máu mũi, không nên cho trẻ nằm xuống giường hay ngửa cổ lên để cầm máu, bởi việc này có thể làm cho bé ói hay đi tiểu ra máu do máu chảy từ khoang mũi xuống họng.

Khi trẻ chảy máu mũi, người chăm sóc cần phải bình tĩnh trấn an để trẻ không hoảng sợ. Cho trẻ dựa lưng vào ghế hoặc ngồi vào lòng người lớn, đầu trẻ hướng ra trước hơi cúi xuống, kết hợp dùng ngón cái và ngón trỏ ép cánh mũi hai bên lại trong thời gian khoảng 10 phút. Phương pháp này có thể giúp mũi ngưng chảy máu trong hầu hết các trường hợp.

Khi bé thường xuyên bị chảy máu mũi, chảy máu mũi kèm theo tình trạng đi tiểu hoặc đi ngoài có máu, dễ bầm máu khi va chạm nhẹ, xuất hiện những vết bầm máu tự nhiên thường xuyên, đang hóa trị liệu, đang dùng thuốc kháng đông hoặc có những bệnh đã được chẩn đoán trước như bệnh về máu, bệnh lý gan hay thận, người chăm sóc trẻ nên hỏi ý kiến bác sĩ để xem xét khi nào thì cần thiết phải đưa trẻ tới bệnh viện.

Trường hợp trẻ chảy máu mũi kéo dài 10 - 20 phút mà không cầm được khi dùng tay ép mũi đúng cách, chảy máu mũi lượng nhiều, ói ra máu, trẻ quấy khóc nhiều, bứt rứt, da niêm nhạt, tim đập nhanh, sốt cao, da nổi ban .... thì cần đưa trẻ tới cơ sở y tế để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Ngoài các thăm khám ban đầu bác sĩ sẽ thực hiện thêm những xét nghiệm cần thiết như công thức máu, chức năng đông máu, một số xét nghiệm chuyên biệt khác để xác định chính xác nguyên nhân và đánh giá mức độ chảy máu, sau khi khám toàn diện. Tùy theo nguyên nhân gây chảy máu mũi ở trẻ mà bác sĩ sẽ chỉ định những phương pháp điều trị sẽ khác nhau (nhét bấc mũi để cầm máu tại chỗ, dùng thuốc hoặc có thể là phẫu thuật...)

Nếu khi thời tiết lạnh và khô, trẻ bị chảy máu mũi thường xuyên thì bố mẹ nên sử dụng thiết bị phun sương tạo ẩm trong nhà kết hợp dùng các sản phẩm như vaseline, nước muối sinh lý, mỡ kháng sinh để thoa hay nhỏ mũi cho bé nhằm giúp duy trì độ ẩm cho mũi. Vệ sinh mũi họng cho trẻ thường xuyên và khuyên trẻ không nên ngoáy mũi hay xì mũi.

Bố mẹ nên đưa trẻ đi kiểm tra sức khỏe định kỳ, thông báo cho bác sĩ tình trạng trẻ chảy máu mũi nếu đang dùng thuốc kháng đông hoặc thuốc điều trị những bệnh lý khác (nếu có) để các bác sĩ có thể điều chỉnh liều lượng thuốc và có phương pháp can thiệp phù hợp.